Σαλί Μπερίσα

Αλβανός πολιτικός

Ο Σαλί Μπερίσα (αλβανικά: Sali Berisha‎‎, Τροπόγια Αλβανίας, 15 Οκτωβρίου 1944) είναι Αλβανός πολιτικός. Διετέλεσε πρόεδρος της Αλβανίας από το 1992 μέχρι το 1997, καθώς και πρωθυπουργός της Αλβανίας από το 2005 ως το 2013. Υπήρξε ο πρώτος ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος από το 1990 μέχρι το 2013 θέση την οποία κατέχει ξανά από το 2022.

Σαλί Μπερίσα
Sali Berisha
Ο Σαλί Μπερίσα το 2012
32ος Πρωθυπουργός της Αλβανίας
Περίοδος
11 Σεπτεμβρίου 2005 – 15 Σεπτεμβρίου 2013
ΠρόεδροςΑλφρέντ Μοϊσίου
Μπαμίρ Τόπι
Μπουγιάρ Νισάνι
ΠροκάτοχοςΦατός Νάνο
ΔιάδοχοςΈντι Ράμα
Πρόεδρος της Αλβανίας
Περίοδος
9 Απριλίου 1992 – 24 Ιουλίου 1997
ΠρωθυπουργόςΒιλσόν Αχμέτι
Αλεξάντερ Μέξι
Μπασκίμ Φίνο
ΠροκάτοχοςΡαμίζ Αλία
ΔιάδοχοςΡετζέπ Μεϊντάνι
Πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος
Εν ενεργεία
Ανέλαβε καθήκοντα
22 Μαΐου 2022
ΠροκάτοχοςΛουλζίμ Μπασά
Περίοδος
12 Δεκεμβρίου 1990 – 26 Ιουνίου 2013
ΠροκάτοχοςΤο αξίωμα δημιουργήθηκε
ΔιάδοχοςΛουλζίμ Μπασά
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση15 Οκτωβρίου 1944 (1944-10-15) (79 ετών), Βίτσιντολ, Τροπόγια, Αλβανία
Εθνότητα Αλβανός
Υπηκοότητα Αλβανία
Πολιτικό κόμμαΔημοκρατικό Κόμμα
(1990-σήμερα)
Εργατικό Κόμμα
(1968-1990)
ΣύζυγοςLiri Berisha (από 1971)
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο των Τιράνων
ΕπάγγελμαΠολιτικός, Καρδιολόγος
ΒραβεύσειςΙππότης του Μεγαλόσταυρου με Κολλάρο του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Σπουδές Επεξεργασία

Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο «Ενβέρ Χότζα» (σημερινό Πανεπιστήμιο των Τιράνων) και ειδικεύτηκε στην καρδιολογία. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι και αργότερα εξελέγη καθηγητής στο Πανεπιστήμιο «Ενβέρ Χότζα».

Πολιτική καριέρα Επεξεργασία

Ο Μπερίσα υπήρξε προσωπικός γιατρός του Ενβέρ Χότζα και γι' αυτό κάποιοι τον θεώρησαν ευνοούμενο του κομμουνιστικού καθεστώτος[1], εντούτοις αυτός υποστήριξε τις αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις των φοιτητών στο Πανεπιστήμιο «Ενβέρ Χότζα» τον Δεκέμβριο του 1990. Το 1991 ίδρυσε το Δημοκρατικό Κόμμα Αλβανίας. Ως ηγέτης του κόμματος αυτού, κέρδισε τις πρώτες εκλογές μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος του Χότζα και του Αλία, και ανέλαβε πρόεδρος της Δημοκρατίας της Αλβανίας στις 9 Απριλίου 1992. Η θητεία του ανανεώθηκε στις προεδρικές εκλογές που έγιναν στις 26 Μαΐου 1996. Υπό την πίεση διαφόρων σκανδάλων διαφθοράς, και κυρίως εξαιτίας ενός μεγάλου σκανδάλου αποταμιευτικών πυραμίδων που εξανέμισε τις οικονομίες των Αλβανών, ο Μπερίσα έχασε στις πρόωρες εκλογές που έγιναν τον Ιούνιο του 1997. Παραιτήθηκε από πρόεδρος της Αλβανίας στις 24 Ιουλίου 1997 και την θέση του κατέλαβε ο σοσιαλιστής Ρετζέπ Μεϊντάνι.[2]

Το Δημοκρατικό Κόμμα κέρδισε στις κοινοβουλευτικές εκλογές της 3ης Ιουλίου 2005, και μέχρι τις 13 Σεπτεμβρίου 2013 ο Μπερίσα διετέλεσε πρωθυπουργός της Αλβανίας. Ο συνασπισμός του Μπερίσα κέρδισε αρκετές έδρες στις εκλογές του Ιουνίου του 2009 ώστε να μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση. Ωστόσο, δεν κατάφερε να έχει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο με διαφορά μιας έδρας. Ήταν οι πρώτες εκλογές από τότε που άρχισε να εφαρμόζεται ο πολυκομματισμός από το 1991 ώστε ένα κυβερνών κόμμα να αναγκάζεται να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού εξαιτίας της ανεπάρκειας εδρών από το ίδιο.[3]

Στις Αλβανικές βουλευτικές εκλογές 2009, ο κεντροδεξιός συνασπισμός του Μπερίσα προηγήθηκε σε αριθμό εδρών (με πέντε περισσότερες έδρες από την αντιπολίτευση), αλλά συγκέντρωσε ελαφρώς μικρότερο ποσοστό από το συνασπισμό των Σοσιαλιστών υπό τον Έντι Ράμα (40,90% έναντι 39,97%).[4] Το Σεπτέμβριο του 2009 το Δημοκρατικό Κόμμα και το Σοσιαλιστικό Κίνημα για την Ενσωμάτωση συμφώνησαν σε σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, με τον Μπερίσα να παραμένει πρωθυπουργός και τον Ιλίρ Μέτα να γίνεται υπουργός εξωτερικών. Ο Μπερίσα έλαβε εντολή για σχηματισμό κυβέρνησης στις 9 Σεπτεμβρίου.

Έπειτα από τη διεξαγωγή των Αλβανικές κοινοβουλευτικές εκλογές του 2013, κέρδισε το κόμμα του Έντι Ράμα και στις 26 Ιουνίου, τρεις ημέρες μετά τις εκλογές, ο Μπερίσα εκφώνησε γραπτή ομιλία προς τους οπαδούς του, ανακοινώνοντας την παραίτησή του από την πρωθυπουργία και από την ηγεσία του κόμματός του, έπειτα από 23 χρόνια.[5]

Ηγέτης της αντιπολίτευσης (1991–1992, 1997–2005, 2022–σήμερα) Επεξεργασία

Μετά τις αποφάσεις του Λουλζίμ Μπασά για διαγραφή του Μπερίσα από το Δημοκρατικό Κόμμα και την κοινοβουλευτική του ομάδα.  Πριν από αυτό, μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος που είχαν επίσης διαφωνία με τον Μπάσα σχετικά με τα εκλογικά αποτελέσματα μετά από δύο διαδοχικές ήττες στο κοινοβούλιο.  Καλώντας τον Μπάσα να παραιτηθεί. Ωστόσο ο Μπάσα δεν ήταν διατεθειμένος να παραιτηθεί. Στις 9 Σεπτεμβρίου 2021, ο Μπάσα είχε εκδιώξει τον Μπερίσα από το Δημοκρατικό κόμμα λόγω ζητημάτων που αφορούσαν τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Μπερίσα και τον Δημόσιο χαρακτηρισμό του.  Στις 11 Δεκεμβρίου στο Arena Kombëtare, ο Μπερίσα και τα μέλη που ήταν κατά του Μπάσα κατά τη διάρκεια του εθνικού συμβουλίου ψήφισαν την απομάκρυνση του Μπάσα από τον αρχηγό του Δημοκρατικού κόμματος. Περισσότεροι από 4.446 ψήφισαν υπέρ της απομάκρυνσης του Λουλζίμ Μπάσα από τον αρχηγό του κόμματος του Δημοκρατικού Κόμματος.  Στις 8 Ιανουαρίου 2022, ο Μπερίσα και μέλη του Δημοκρατικού κόμματος που ήταν κατά του Μπάσα οργάνωσαν διαδηλώσεις έξω από τα κεντρικά γραφεία του Δημοκρατικού Κόμματος.  Το οποίο είχε ως αποτέλεσμα να κληθούν οι Ειδικές δυνάμεις λόγω των βίαιων διαδηλώσεων.

Στις 21 Μαρτίου 2022, λόγω απαίτησης, ο Λουλζίμ Μπάσα παραιτήθηκε από την ηγεσία του κόμματος, με αποτέλεσμα να εκλεγεί ο Μπερίσα.  Ωστόσο, ο Alibeaj ισχυρίζεται ότι είναι ο επίσημος ηγέτης του Δημοκρατικού κόμματος. Ο Μπερίσα θεωρείται ο De Facto ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος της Αλβανίας. Λόγω μιας συνεχιζόμενης διαμάχης, τόσο ο Μπερίσα όσο και ο Αλιμπεάι θεωρούν τους εαυτούς τους αρχηγούς του Δημοκρατικού κόμματος.  Ως de facto ηγέτης της αντιπολίτευσης Σαλί Μπερίσα Στις 7 Ιουλίου 2022 οργάνωσε διαμαρτυρίες κατά της αλβανικής κυβέρνησης για τις τιμές και τους μισθούς στους οποίους κρατήθηκαν στα Τίρανα μπροστά από το Γραφείο του Πρωθυπουργού. Όπως δήλωσε de facto ο αρχηγός της αντιπολίτευσης της Αλβανίας Μπερίσα ότι το μέλλον της Αλβανίας και των Αλβανών κινδυνεύει και ότι ο λαός πρέπει να αποφασίσει στα χέρια του. Ο Μπερίσα δήλωσε ότι οι διαδηλώσεις θα συνεχιστούν και ότι η επόμενη διαμαρτυρία θα είναι στις 12 Νοεμβρίου 2022

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Roszkowski, Wojciech· Kofman, Jan (2016). Biographical Dictionary of Central and Eastern Europe in the Twentieth Century. New York: Routledge. σελ. 1760. ISBN 9781317475934. 
  2. Elsie, Robert (2010). Historical Dictionary of Albania. Lanham: Rowman & Littlefield. σελ. 374. ISBN 9780810861886. 
  3. «Albania PM re-election confirmed» (στα αγγλικά). 27 Ιουλίου 2009. http://news.bbc.co.uk/2/hi/8171633.stm. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2019. 
  4. Koleka, Benet (30 Ιουνίου 2009). «Early vote count gives Albania's ruling party lead» (στα αγγλικά). Reuters. https://uk.reuters.com/article/uk-albania-elections-results-idUKTRE55T22N20090630. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2019. 
  5. «Αναλαμβάνει την ευθύνη της ήττας και αποχωρεί ο Μπερίσα». Ελευθεροτυπία. 26 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2019. 
Κομματικά πολιτικά αξιώματα


Προκάτοχος
νέο κόμμα
Ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος
1990–2013
Διάδοχος
Λουλζίμ Μπάσα
Προκάτοχος
{{{before}}}
{{{title}}}
{{{years}}}
Διάδοχος
{{{after}}}
Πολιτικά αξιώματα


Προκάτοχος
Ραμίζ Αλία
Πρόεδρος της Αλβανίας
1992–97
Διάδοχος
Ρετζέπ Μεϊντάνι
Προκάτοχος
Φάτος Νάνο
Πρωθυπουργός της Αλβανίας
2005–2013
Διάδοχος
Έντι Ράμα