Σασά Γκιτρί
Ο Αλεξάντρ Γκιτρί γνωστός ως Σασά Γκιτρί (Γαλλικά: Alexandre Guitry, dit Sacha Guitry) ήταν Γάλλος θεατρικός συγγραφέας, ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος, γεννήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 1885 στην Αγία Πετρούπολη (Ρωσία) και πέθανε στις 24 Ιουλίου 1957 στο Παρίσι.[13]
Υπήρξε παραγωγικός θεατρικός συγγραφέας, έγραψε 124 θεατρικά έργα, πολλά από τα οποία γνώρισαν ιδιαίτερη επιτυχία. Έχει σκηνοθετήσει επίσης 36 ταινίες (συμπεριλαμβανομένων δεκαεπτά προσαρμογών των έργων του) και πρωταγωνίστησε με επιτυχία σχεδόν σε όλες.[14]
Βιογραφία Επεξεργασία
Ο Σασά Γκιτρί γεννήθηκε το 1885 στην Αγία Πετρούπολη και από τα παιδικά του χρόνια βρέθηκε σε καλλιτεχνικό περιβάλλον καθώς πατέρας του ήταν ο θεατράνθρωπος Λυσιέν Γκιτρί και η μητέρα του επίσης ηθοποιός. Οι γονείς του έζησαν στην Αγία Πετρούπολη από το 1882 έως το 1891, όπου ο πατέρας του ήταν διευθυντής του θεάτρου Μιχαϊλόφσκι. Σε ηλικία 5 χρόνων παρουσιάστηκε στον τσάρο ως ηθοποιός. Όταν επέστρεψαν στο Παρίσι έζησαν σε ένα διαμέρισμα σε αριστοκρατικό σημείο, με θέα στην πλατεία Βαντόμ. Ο νεαρός Σασά έζησε εκεί και για τη σχολική του εκπαίδευση φοίτησε σε διάφορα σχολεία, τόσο κοσμικά όσο και θρησκευτικά, πριν εγκαταλείψει την επίσημη εκπαίδευση στην ηλικία των 16 ετών. Σε ηλικία 17 ετών εμφανίστηκε στη γαλλική θεατρική σκηνή ως συγγραφέας κωμωδίας (συνολικά έγραψε 124 θεατρικά έργα). Μεγάλωσε μέσα σε θεατρικό περιβάλλον, οι οικογενειακές συναναστροφές μεταξύ άλλων περιλάμβαναν τη Σάρα Μπερνάρ που ήταν η νονά του, τον Κλοντ Μονέ, Ωγκίστ Ροντέν, τον Ζαν Κοκτώ, την Κολέτ και τον σημάδεψαν καθοριστικά.
Το όνομα Σασά το οφείλει στη Ρωσίδα νταντά του που συνήθιζε να συντομεύει το όνομα του Αλεξάντρ με το ρωσικό υποκοριστικό Σασά, όνομα με το οποίο έμεινε γνωστός όλη του τη ζωή.
Παντρεύτηκε πέντε φορές, πάντα με ανερχόμενες ηθοποιούς των οποίων η καριέρα εξελίχθηκε. Η πρώτη του σύζυγος ήταν η νεαρή ερωμένη του πατέρα του Σαρλότ Λιζές, παντρεύτηκαν το 1907 και χώρισαν το 1919. Η πιο γνωστή σύζυγός του ήταν η Υβόν Πρεντάν με την οποία ήταν παντρεμένος μεταξύ 1919 και 1932.[15]
Ήταν ιδιαίτερα πνευματώδης και μερικά αποφθέγματά του, χαρακτηριστικά του χιούμορ του, αναφέρονται έως σήμερα: «Αν αυτοί που μιλάνε άσχημα για εμένα, γνώριζαν τι γνώμη έχω γι’ αυτούς, θα μιλούσαν πολύ χειρότερα».[16]
Τα τελευταία χρόνια της καριέρας του Γκιτρί επισκιάστηκαν από κατηγορίες για συνεργασία με τους Γερμανούς της κατοχής μετά τη συνθηκολόγηση της Γαλλίας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι κατηγορίες κατέπεσαν, αλλά ο Γκιτρί, βαθιά πατριώτης, πληγώθηκε από την αντιμετώπιση μερικών συμπατριωτών του. Σύντομα το όνομά του αποκαταστάθηκε και πλήθη χαιρέτησαν το φέρετρό του πριν από την ταφή του. Πέθανε στις 24 Ιουλίου 1957 στο Παρίσι (7ο διαμέρισμα).
Έργο Επεξεργασία
Χαϊδεμένο παιδί της γαλλικής μπουρζουαζίας, υπήρξε ηθοποιός με μεγάλο ταλέντο, ένας από τους μεγαλύτερους πρωταγωνιστές του ελαφρού θεάτρου μπουλβάρ, και αστείρευτος δραματουργός. Το 1914 σε μια 22λεπτη ταινία με τον τίτλο Αυτοί στο σπίτι μας (Ceux de chez nous), ανεκτίμητο ντοκουμέντο μιας ολόκληρης εποχής, κατέγραψε μερικά διάσημα πρόσωπα της τέχνης και της διανόησης: τον Πιερ Ωγκίστ Ρενουάρ με τα χέρια παραμορφωμένα από την αρθρίτιδα να ζωγραφίζει, τον Κλοντ Μονέ μέσα στον κήπο του, τον Ανατόλ Φρανς ενώ τακτοποιεί τη βιβλιοθήκη του, τον Οκτάβ Μιρμπώ, τον Ωγκίστ Ροντέν. Αυτή υπήρξε η αφετηρία της κινηματογραφικής του διαδρομής του, η οποία όμως θα συνεχιστεί αρκετά αργότερα, το 1935, με την εμφάνιση του ομιλούντος κινηματογράφου. Μέχρι τότε, ο Σασά Γκιτρί θα περιπλανηθεί μέσα στο σύμπαν της καλλιτεχνικής δημιουργίας, εστιάζοντας κυρίως στο θέατρο. Τα θεατρικά του έργα κυμαίνονται από ιστορικά δράματα έως σύγχρονες ελαφριές κωμωδίες όπως Ο σύζυγος, η σύζυγος και ο εραστής (Le Mari, la Femme et l'Amant, 1919), Ο πατέρας μου είχε δίκιο (Mon père avait raison 1919), Μην ακούτε, κυρίες μου, (N'écoutez pas, mesdames !,1943).[17]
Από τη δεκαετία του 1930 έως το τέλος της ζωής του αγκάλιασε με ενθουσιασμό τον κινηματογράφο, κάνοντας πέντε ταινίες κάθε χρόνο. Πολλές από τις ταινίες του ήταν μεταφορά θεατρικών του έργων Ας ξανανηφορήσουμε τα Ηλύσια Πεδία (Remontons les Champs-Élysées, 1938), Αν μιλούσαν οι Βερσαλλίες, (Si Versailles m'était conté…1953), Ναπολέων, 1954, Αν μιλούσε το Παρίσι (1956). Το ύφος του είναι «μια μαγική συγχώνευση θεάτρου και κινηματογράφου, πραγματικότητας και ψευδαίσθησης». Ο Φρανσουά Τρυφώ, ένας από τους φανατικούς θαυμαστές του, μαζί με τους Αλέν Ρενέ και Κρις Μαρκέρ, ανέφερε: «Πάντα τον απασχολούν οι παραδοξότητες της ζωής και ακριβώς επειδή η ζωή είναι γεμάτη παραδοξότητες, ο Σασά Γκιτρί είναι ένας ρεαλιστής σκηνοθέτης». Το μυθιστόρημα ενός χαρτοκλέφτη, (Le roman d'un tricheur, 1936) και το Δηλητήριο, (La Poison, 1951), είναι από τις σημαντικότερες ταινίες του.[18]
Πέρα από την ενασχόλησή του με το θέατρο και τον κινηματογράφο, ο Σασά Γκιτρί ασχολήθηκε παράλληλα και με το ραδιόφωνο, τη δημοσιογραφία, τη διαφήμιση και την τηλεόραση.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Ο Σασά Γκιτρί γοητεύει ακόμα (άρθρο της εφημερίδας Η Καθημερινή, 13-1-2008)
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. 19800035/157/20076.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118719432. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2015.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb119065193. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. 19800035/157/20076.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ blogs
.lesechos .fr /judith-benhamou-huet /sacha-guitry-et-petain-la-vente-a2667 .html. - ↑ LIBRIS. 25 Σεπτεμβρίου 2012. libris
.kb .se /katalogisering /b8nqqtpv0ksx0cv. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. - ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 6 Φεβρουαρίου 2018. 500058770. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2019.
- ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 8 Αυγούστου 2021. 500058770. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2022.
- ↑ www
.acmi .net .au /creators /23661. - ↑ Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2021.
- ↑ . «britannica.com/biography/Sacha-Guitry».
- ↑ . «imdb.com/name/nm0347589/bio».
- ↑ . «frenchfilms.org/biography/sacha-guitry».
- ↑ . «gnomikologikon.gr-Αποφθέγματα -Σασά Γκιτρύ».
- ↑ . «filmcomment.com/article/the-accidental-auteurist-sacha-guitry/».
- ↑ . «amydrake/sacha-guitry-actor-writer-and-innovator-of-french-film».