Ο Σαχρόχ Μιρζά, περσικά: شاهرُخ‌میرزا‎‎, (1734 – 1796), περισσότερο γνωστός από τον δυναστικό τίτλο του Σαχρόχ Σαχ (شاهرخ‌ شاه‎) ήταν ο βασιλιάς των Αφσαριδών (σάχης) τού δυτικού τμήματος τού Χορασάν (που αντιστοιχεί στη σημερινή επαρχία Χορασάν) [2] από το 1750 έως το 1796, με διακοπή δύο μηνών.

Σαχρόχ Σαχ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
شاهرخ (Περσικά)
Γέννηση21  Μαρτίου 1734
Μασχάντ
Θάνατος1796
Ντάμγκαν
Τόπος ταφήςShahrukh Afshar Mausoleum[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΙράν
ΘρησκείαΙσλάμ
Σιιτισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΤέκναΝαντίρ Μιρζά Αφσάρ
ΓονείςΡεζά Κολί Μιρζά Αφσάρ
ΟικογένειαΔυναστεία των Αφσαριδών
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΣάχης (1748–1749)
Σάχης (1750–1760)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ένας εγγονός τού Ιρανού κατακτητή Nader Shah (βασ. 1736–1747 ), ο Σαχρόχ ήταν γιος τού Ρεζά Κολί Μιρζά Αφσάρ και της συζύγου του Φατεμέχ Σολτάν Μπεγκόμ των Σαφαβίιδών, η οποία ήταν αδελφή τού Tαχμάσπ Β΄, του προτελευταίου Σαφαβίδη σάχη τού Ιράν. Η μισή Σαφαβιδική καταγωγή τού Σαχρόχ τον έκανε να ξεχωρίζει μεταξύ των Aφσαριδών συγγενών του και χρησιμοποιήθηκε για να ενισχύσει τη νομιμότητα τού παππού του. Μετά τη δολοφονία τού Ναντέρ Σαχ το 1747, ο ανιψιός του Aλί-κολί Χαν (ο οποίος έλαβε το βασιλικό όνομα Aντέλ Σαχ), ανέβηκε στο θρόνο στο Mασχάντ και σφαγιάστηκε από όλους τους απογόνους τού Nαντέρ Σαχ στο φρούριο τού Kαλάτ. Ο Σαχρόχ θα γλίτωνε, σε περίπτωση που θα χρησιμοποιούσε την καταγωγή του από τους Σαφαβίδες, και αντ' αυτού κρατήθηκε στο φρούριο ως αιχμάλωτος. Ενώ ο Αντέλ Σαχ πολεμούσε τον επαναστάτη μικρότερο αδελφό του Εμπραχίμ Μιρζά, ένα κόμμα από Τούρκους, Κούρδους και Άραβες ηγέτες φυλών εκμεταλλεύτηκε την απουσία του και εγκατέστησε τον Σαχρόχ στον θρόνο. Τόσο ο Aντέλ Σαχ, όσο και ο Eμπραχίμ τελικά νικήθηκαν και σκοτώθηκαν, αλλά ο Σαχρόχ ανατράπηκε όχι πολύ αργότερα από ένα κόμμα αντιφρονούντων αρχηγών φυλών, οι οποίοι εγκατέστησαν τον διεκδικητή των Σαφαβιδών Mιρ Σαγιέντ Μοχάμαντ (ο οποίος έλαβε το βασιλικό όνομα τού Σουλεϊμάν Β΄) στον θρόνο. Ο Σαχρόχ τυφλώθηκε σύντομα με την υποκίνηση τού Mιρ Aλάμ Χαν Χρουζαϊμά και άλλων κορυφαίων ευγενών, πολύ ενάντια στη θέληση τού Σουλεϊμάν Β΄.

Μία ομάδα συνωμοτών με επικεφαλής τον ηγέτη της τουρκικής φυλής Γιουσούφ Αλί Χαν Γιαλατζίρ τελικά καθαίρεσε τον Σουλεϊμάν Β΄ και επανέφερε τον Σαχρόχ στον θρόνο.

Το όνομα Επεξεργασία

Γέννηση και καταγωγή Επεξεργασία

Πρώιμη ζωή Επεξεργασία

 
Πορτρέτο του παππού του Shahrokh, Nader Shah, ο οποίος διέλυσε τη δυναστεία των Σαφαβιδών του Ιράν και ίδρυσε τη δυναστεία των Afsharid, που κυβέρνησε από το 1736 έως το 1747
 
Κέρμα που κόπηκε στο όνομα του Adel Shah, νομισματοκοπείο Mashhad

Πρώτη βασιλεία Επεξεργασία

 
Κέρμα που κόπηκε στο όνομα του Ebrahim Mirza, νομισματοκοπείο Qazvin

Φυλάκιση Επεξεργασία

 
Νόμισμα που κόπηκε στο όνομα του Σουλεϊμάν Β' στο Mashhad το 1750

Δεύτερη βασιλεία Επεξεργασία

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • Axworthy, Michael (2006). The Sword of Persia: Nader Shah, from Tribal Warrior to Conquering Tyrant. I.B.Tauris. ISBN 978-1850437062. 
  • Barati, András (2019). «The Succession Struggle Following the Death of Nādir Shāh (1747–1750)». Orpheus Noster 11/4: 44–58. https://www.academia.edu/41004979. 
  • Hambly, Gavin R. G. (1991). "Agha Muhammad Khan and the establishment of the Qajar dynasty". In Avery, Peter; Hambly, Gavin R. G.; Melville, Charles Peter (eds.). The Cambridge History of Iran, Volume 7: From Nadir Shah to the Islamic Republic. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 104–144. ISBN 0-521-20095-4.
  • Hussein-zadeh, Huda Seyyed; Negahban, Farzin (2008). "Afshārids". In Madelung, Wilferd; Daftary, Farhad (eds.). Encyclopaedia Islamica Online. Brill Online. ISSN 1875-9831.
  • Karimi, Christine Noelle (2014). The Pearl in Its Midst: Herat and the Mapping of Khurasan (15th-19th Centuries). Austrian Academy of Sciences. σελίδες 110–127. ISBN 9783700172024. 
  • Nejatie, Sajjad (2017). «Iranian Migrations in the Durrani Empire». Comparative Studies of South Asia, Africa and the Middle East (Project Muse) 37: 494–509. doi:10.1215/1089201x-4279212. https://www.academia.edu/40467702. 
  • Perry, John R. (1979). Karim Khan Zand: A History of Iran, 1747-1779. University of Chicago Press. ISBN 978-0226660981. 
  • Perry, John. R. (1984). "Afsharids". Encyclopædia Iranica, Vol. I, online edition, Fasc. 6. New York. pp. 587–589.
  • Perry, John. R. (1997). "Ebrāhīm Shah Afšār". Encyclopædia Iranica, Vol. VIII, online edition, Fasc. 1. New York. pp. 75–76.
  • Perry, John. R. (1991). "The Zand dynasty". In Avery, Peter; Hambly, Gavin R. G.; Melville, Charles Peter (eds.). The Cambridge History of Iran, Volume 7: From Nadir Shah to the Islamic Republic. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 63–104. ISBN 0-521-20095-4.
  • Roemer, H. R. (1986). "The Safavid period". In Lockhart, Laurence; Jackson, Peter (eds.). The Cambridge History of Iran, Volume 6: The Timurid and Safavid Periods. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 189–351. ISBN 0-521-20094-6.
  • Tucker, Ernest (2012). "Afshārids". In Fleet, Kate; Krämer, Gudrun; Matringe, Denis; Nawas, John; Rowson, Everett (eds.). Encyclopaedia of Islam, THREE. Brill Online. ISSN 1873-9830.
  • Tucker, Ernest S. (2006). Nadir Shah's Quest for Legitimacy in Post-Safavid Iran. University Press of Florida. σελίδες 1–176. ISBN 978-0813029641. 

Παραπομπές Επεξεργασία