Σβετλάνα Βέλμαρ-Γιάνκοβιτς

Η Σβετλάνα Βέλμαρ-Γιάνκοβιτς (σερβικά κυριλλικά: Светлана Велмар-Јанковић‎‎, (1 Φεβρουαρίου 1933 - 9 Απριλίου 2014) ήταν μια Σέρβα μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος, χρονικογράφος του Βελιγραδίου και πρώτη γυναίκα που έλαβε το βραβείο Ισιντόρα Σέκουλιτς. Θεωρήθηκε μια από τις σημαντικότερες Σέρβες γυναίκες συγγραφείς της εποχής της. Το 2001, ο Γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ την τίμησε με το μετάλλιο Σεβαλιέ της Λεγεώνας της Τιμής γιατί πάντα φρόντιζε να διατηρήσει τις ανθρωπιστικές αξίες που ενώνουν την ίδια και τη χώρα της με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Σβετλάνα Βέλμαρ-Γιάνκοβιτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Светлана Велмар-Јанковић (Σερβικά)
Γέννηση1  Φεβρουαρίου 1933[1]
Βελιγράδι
Θάνατος9  Απριλίου 2014[1]
Βελιγράδι
Τόπος ταφήςΝέο Κοιμητήριο Βελιγραδίου
Χώρα πολιτογράφησηςΓιουγκοσλαβία
Σερβία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣερβικά[2][3][4]
ΣπουδέςΣχολή Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημοσιογράφος
φιλολογικός συντάκτης
συγγραφέας
δοκιμιογράφος[5]
συνεισφέρων συντάκτης[5]
Οικογένεια
ΓονείςVladimir Velmar-Janković
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο ΝΙΝ (1995)[6]
Andrić prize (1981)
Meša Selimović Prize (1990)
Isidora Sekulić Award

Βιογραφία Επεξεργασία

Η Γιάνκοβιτς γεννήθηκε στο Βελιγράδι, την πόλη που ήταν το επίκεντρο της ζωής της μέχρι το θάνατο της. Μεγάλωσε στη συνοικία Ντόρτσολ και ήταν μία από τις δύο κόρες του Βλαντιμίρ Βέλκαρ Γιάνκοβιτς, διορισμένου αναπληρωτή υπουργού Παιδείας της Κυβέρνησης Εθνικής Σωτηρίας στη Γερμανική Κατοχή στη Σερβία, ο οποίος διέφυγε από τη Γιουγκοσλαβία τον Σεπτέμβριο του 1944 και άφησε πίσω τη γυναίκα και τα παιδιά του. Έπρεπε να αποδεχτούν σοβαρές κοινωνικές συνέπειες εξαιτίας αυτού του γεγονότος στην κομμουνιστική Γιουγκοσλαβία, και δεν ήταν εύκολο να το αντέξουν τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του.[7]

Η Γιάνκοβιτς μετά την ολοκλήρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αποφοίτησε από το γυμνάσιο Θηλέων το 1951 και άρχισε να σπουδάζει γαλλική γλώσσα και λογοτεχνία στη Φιλολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου, όπου και πήρε το πτυχίο της το 1963. Το 1953, ακόμα ενώ έκανε την εκπαίδευσή της στο πανεπιστήμιο, έγινε δημοσιογράφος και έγραψε άρθρα στα περιοδικά νεολαίας Dečje štampe και Pioniri. Από το 1959 έως το 1975, ήταν επιμελήτρια του λογοτεχνικού περιοδικού Književnost και το 1971 έγινε μέλος της συντακτικής επιτροπής, όπου εργάστηκε μέχρι το 1989.

Εκλέχθηκε αντίστοιχο μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών της Σερβίας από το 2006 και έγινε πλήρες μέλος τρία χρόνια αργότερα. Από το 2007 έως το 2013, ήταν πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Σερβίας.

Η Γιάνκοβιτς παντρεύτηκε δύο φορές, ο πρώτος γάμος της με τον δημοσιογράφο Μιόντραγκ Πρότιτς έληξε με το θάνατό του το 1974, μετά από 21 χρόνια γάμου και μαζί του απέκτησε τον γιος της Ντόρντε (γεννημένος το 1966) . Ο δεύτερος σύζυγός της ήταν ο Ζάρκο Ρόσουλτζ (γεννήθηκε το 1940), ο οποίος εργάστηκε στη εκδόσεις Nolit ως γραφίιστας από το 1978 έως το 1996 και πέθανε το 2018.[8][9][10]

Συγγραφικό έργο Επεξεργασία

Το πλήρες έργο της περιλαμβάνει ήδη μία ή περισσότερες εκδόσεις στα βουλγαρικά, γερμανικά, αγγλικά, γαλλικά, ουγγρικά, ιταλικά, κορεατικά, σλαβομακεδονικά και ισπανικά. Το διεθνώς γνωστότερο βιβλίο από το πλήρες έργο της είναι το μυθιστόρημα Lagum, το οποίο έχει επίσης εκδοθεί στα βουλγαρικά στα αγγλικά (δύο εκδόσεις το 1996 και 2002), στα γαλλικά, στα γερμανικά, στα ιταλικά και ισπανικά.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 pantheon.world/profile/person/Svetlana_Velmar-Janković. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb120920959. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo2004213399. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  4. CONOR.SI. 60760931.
  5. 5,0 5,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo2004213399. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  6. «НИН online». Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2017.
  7. John Neubauer, Borbála Zsuzsanna Török, Exile and Return of Writers from East-Central Europe, Walter de Gruyter, Berlin, New York 2009, (ISBN 978-3-11-021773-5), p. 32.
  8. Ko je ko u Srbiji, Bibliofon, Belgrade 1996 (WBIS), retrieved 2020-01-18.
  9. Preminula Svetlana Velmar Janković, Večernje novosti (Wayback Machine), retrieved 2014-04-09.
  10. Biography, National Library of Serbia, retrieved 2020-01-18.