Στάθμη εξυπηρετήσεως
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Αυτό το λήμμα χρειάζεται μορφοποίηση ώστε να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές μορφοποίησης της Βικιπαίδειας. |
Σκοπός μιας κυκλοφοριακής εγκατάστασης δεν είναι μόνο η διακίνηση μιας ποσότητας κυκλοφοριακού φόρτου αλλά και η ποιότητα εξυπηρέτησης. Στάθμη εξυπηρετήσεως (Σ.Ε.), είναι μια ποιοτική μέτρηση των συνθηκών λειτουργίας ενός κυκλοφοριακού ρεύματος, και του πως αντιλαμβάνονται οι οδηγοί αυτές τις συνθήκες κυκλοφορίας. Η στάθμη εξυπηρέτησης προσδιορίζεται από την δυνατότητα που παρέχεται στα οχήματα να επιλέξουν την επιθυμητή ταχύτητα κίνησης και την δυνατότητα ελιγμών. Στις οδούς πολλαπλών λωρίδων κυκλοφορίας μέτρο της δυνατότητας αυτής, αποτελεί η πυκνότητα κυκλοφορίας από την οποία καθορίζονται οι στάθμες εξυπηρέτησης. Έτσι με τον καθορισμό της στάθμης εξυπηρέτησης προσδιορίζονται οι συνθήκες κυκλοφορίας που σχετίζονται με παραμέτρους όπως :
- η ταχύτητα κίνησης
- η ελευθερία των ελιγμών
- τα κυκλοφοριακά εμπόδια
- η άνεση και η ευκολία οδηγήσεως
- η ασφάλεια και η οικονομία καυσίμου
Με βάση τα διεθνή πρότυπα υπάρχουν έξι στάθμες εξυπηρετήσεως οι οποίες συμβολίζονται με τα λατινικά γράμματα A, B, C, D, E, F. Η στάθμη εξυπηρέτησης Α έχει τις ευνοϊκότερες συνθήκες λειτουργίας, ενώ η στάθμη εξυπηρέτησης F έχει τις δυσμενέστερες.
Στάθμη εξυπηρετήσεως Α
Η στάθμη Α παρέχει την καλύτερη ποιότητα εξυπηρέτησης που μπορεί να προσφέρει μια οδός. Αντιπροσωπεύει ελεύθερη ροή, με χαμηλούς φόρτους, υψηλές ταχύτητες και χαμηλή πυκνότητα όπου η μέγιστη αναλογία φόρτου/ικανότητας είναι 1/3. Η ελευθερία επιλογής της επιθυμητής ταχύτητας και η ελευθερία ελιγμών μέσα στο κυκλοφοριακό ρεύμα είναι ιδιαίτερα μεγάλες. Λόγω των υψηλών ταχυτήτων ο αριθμός των σοβαρών ατυχημάτων είναι πολύ μεγαλύτερος στις περιπτώσεις αυτές σε σχέση με τις υπόλοιπες στάθμες εξυπηρέτησης.
Στάθμη εξυπηρετήσεως Β
Συναντάται στην σταθερή ροή, αλλά η παρουσία των άλλων χρηστών στο κυκλοφοριακό ρεύμα αρχίζει να γίνεται αισθητή. Η ελευθερία επιλογής της επιθυμητής ταχύτητας είναι σχεδόν απεριόριστη αλλά υπάρχει ένας μικρός υποβιβασμός στην ελευθερία ελιγμών σε σχέση με την στάθμη εξυπηρετήσεως Α. Το επίπεδο ανέσεως που παρέχεται είναι λίγο κατώτερο από αυτό της στάθμης εξυπηρετήσεως Α, διότι η παρουσία των άλλων χρηστών αρχίζει να επηρεάζει την συμπεριφορά του οδηγού. Το επίπεδο αυτό χρησιμοποιείται ως το ελάχιστο για τον σχεδιασμό των υπεραστικών αυτοκινητοδρόμων.
Στάθμη εξυπηρετήσεως C
Συναντάται στην σταθερή ροή αλλά ισχύουν τιμές φόρτου στις οποίες οι χρήστες επηρεάζονται σημαντικά από τις αντιδράσεις των άλλων χρηστών στο κυκλοφοριακό ρεύμα. Η επιλογή της ταχύτητας επηρεάζεται από την παρουσία των άλλων και οι ελιγμοί στο κυκλοφοριακό ρεύμα απαιτούν εγρήγορση από την πλευρά του οδηγού. Οι λειτουργικές ταχύτητες προσεγγίζουν τα 2/3 και 3/4 της μέγιστης και η μέγιστη τιμή της πυκνότητας είναι 30-35 οχήματα/χλμ λωρίδας. Η στάθμη αυτή χρησιμοποιείται ως ελάχιστη για τον σχεδιασμό αστικών αρτηριών με διαχωρισμένα ρεύματα κυκλοφορίας.
Στάθμη εξυπηρετήσεως D
Αποτελεί την κυκλοφοριακή κατάσταση που εμφανίζεται σταθερή ροή και μεγάλη πυκνότητα. Η ταχύτητα και η ελευθερία ελιγμών είναι αρκετά περιορισμένες και οι οδηγοί και οι πεζοί έχουν χαμηλό επίπεδο ανέσεως. Μεταπτώσεις του φόρτου και προσωρινή περιορισμοί στην ροή προκαλούν σημαντικά προβλήματα λειτουργίας αλλά η κατάσταση αυτή είναι ανεκτή για μικρά χρονικά διαστήματα. Η στάθμη αυτή συναντάται συνήθως στις υπεραστικές περιοχές.
Στάθμη εξυπηρετήσεως Ε
Αντιπροσωπεύει συνθήκες κυκλοφορίας που προσεγγίζουν την μέγιστη κυκλοφοριακή ικανότητα της οδού. Όλες οι ταχύτητες υποβιβάζονται σε μία χαμηλή αλλά σχεδόν ομοιόμορφη τιμή της τάξεως των 50χλμ/ώρα. Οι ελιγμοί μέσα στο κυκλοφοριακό ρεύμα είναι ιδιαίτερα δύσκολοι και γίνονται με εξαναγκασμό κάποιου οχήματος να παραχωρήσει την θέση του. Η άνεση είναι μικρή και η απαιτούμενη προσοχή των οδηγών μεγάλη. Η λειτουργία σε αυτή την στάθμη εξυπηρετήσεως είναι συνήθως ασταθής γιατί μικρά συμβάντα στην ροή ή μικρές διαταραχές στο κυκλοφοριακό ρεύμα προκαλούν συμφόρηση. Η στάθμη εξυπηρετήσεως Ε συναντάται συχνά στις ημιαστικές περιοχές χωρίς παρόδια δόμηση.
Στάθμη εξυπηρετήσεως F
Περιγράφει την κυκλοφοριακή στάθμη με εξαναγκασμένη ροή και φαινόμενα συμφόρησης. Χαρακτηρίζεται από φόρτο κατώτερο της ικανότητας και αυτό συμβαίνει όταν ο φόρτος που φτάνει σε ένα σημείο είναι μεγαλύτερος από τον φόρτο που μπορεί να εξυπηρετείται από το σημείο αυτό με αποτέλεσμα να σχηματίζονται ουρές. Οι ουρές χαρακτηρίζονται από κύματα ξεκινήματος και σταματήματος και είναι ιδιαίτερα ασταθείς. Τα οχήματα μπορούν να αναπτύξουν ταχύτητα για μερικές δεκάδες μέτρα ή περισσότερο όμως μετά αναγκάζονται να σταματήσουν και η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται.Αυτή η στάθμη εξυπηρετήσεως, χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις συνθήκες λειτουργίας μέσα σε μια ουρά.