Η συγκριτική πολιτική αποτελεί σύνθεση ιδεών που διατρέχουν ολόκληρο το συμβατικό πολιτικό φάσμα αριστεράς-δεξιάς. Στον πυρήνα της βρίσκεται η ιδέα ότι η αποδοχή της ουδετερότητας και ενός κράματος αριστερών και δεξιών πολιτικών μπορεί να κατατείνει σε πολιτική συνδιαλλαγή.[1][2][3][4] Η ιδέα της συγκρητικής πολιτικής ανάγεται στον συγκρητισμό και ιδιαίτερα στις συγκρητικές θρησκείες.[5]

Ιστορικά παραδείγματα Επεξεργασία

Το κόμμα Falange της Ισπανίας, ενώ θεωρείται ευρέως ακροδεξιό[6], αυτοπαρουσιάζεται ως διαπρύσιος κήρυκας του συγκρητισμού.[7] Η πολιτική ιδέα του Φαλαγγισμού στην Ισπανία έβαλλε εναντίον τόσο της αριστεράς όσο και της δεξιάς, χαρακτηρίζοντάς τες ως εχθρούς, και δήλωνε εμφατικά ότι ασπάζεται μια τρίτη θέση, ασυμβίβαστη με την αριστερά και τη δεξιά.[8] Παρ' όλα αυτά, κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου, πήρε το μέρος της εθνικιστικής δεξιάς πτέρυγας.

Στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, ο πρώην Πρόεδρος της Αργεντινής Χουάν Περόν (1946-1955, 1973-1974) όριζε ως θέση του δόγματός του (Περονισμός) την «τρίτη θέση», που ακροβατούσε μεταξύ του καπιταλισμού και του κομμουνισμού. Η συγκεκριμένη στάση αποτέλεσε τον προπομπό του κινήματος των αδεσμεύτων.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι υποστηρικτές του Τρίτου Δρόμου υποστηρίζουν τον δημοσιονομικό συντηρητισμό σε μεγαλύτερο βαθμό από τους παραδοσιακούς σοσιαλφιλελεύθερους. Τίθενται υπέρ της ανταποδοτικής παροχής της κοινωνικής πρόνοιας και προστρέχουν στην αγορά για την εξεύρεση λύσεων σε παραδοσιακά προβλήματα. Πάντως, απορρίπτουν την laissez-faire οικονομία και άλλες θέσεις που εμπίπτουν στο πεδίο του ελευθεριασμού. Ιδιαίτερα, η προεδρία του Μπιλ Κλίντον αποτέλεσε σταθμό στο πεδίο της συγκρητικής πολιτικής[9]. Επ' αυτού, ο πολιτικός επιστήμονας Stephen Skowronek εισήγαγε τον όρο του Τρίτου Δρόμου στην ερμηνεία των μεταρρυθμίσεων της αμερικανικής προεδρικής πολιτικής.[10][11][12] Έτσι, είναι συνήθης ο δανεισμός ιδεών από τη συντηρητική αντιπολίτευση, σε μια απόπειρα να βρεθεί μια μέση λύση και να κεφαλαιοποιηθεί το εκπορεύομενο πολιτικό όφελος. Η τεχνική αυτή είναι γνωστή ως τριγωνοποίηση και χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα από τον Μπιλ Κλίντον και άλλους Νέους Δημοκρατικούς που προσπάθησαν να μετακινηθούν μακριά από τις πολιτικές New Deal, ως απάντηση στις πολιτικές ανακατατάξεις της δεκαετίας του 1980. Μέσω αυτής της στρατηγικής, ο πρόεδρος Κλίντον ασπάστηκε πολιτικές που παραδοσιακά αφορούν το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, όπως ο δημοσιονομικός συντηρητισμός, η μεταρρύθμιση της κοινωνικής πρόνοιας, η απορρύθμιση της οικονομίας και οι πολιτικές νόμου και τάξης. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του, στη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων του 1996, ότι «η εποχή της μεγάλης κυβέρνησης έχει παρέλθει».[13]

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η εμφάνιση της πολιτικής του Νέου Εργατικού Κόμματος υπό τους Τόνι Μπλερ και Γκόρντον Μπράουν ήταν αντικαθρέφτισμα του Τρίτου Δρόμου, εφόσον συνδυάζονταν οικονομικά νεοφιλελεύθερες πολιτικές, όπως η ιδιωτικοποίηση των τραπεζών, με κοινωνικά προοδευτικές πολιτικές.[14][15]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Griffin, Roger (1995). Fascism. Oxford readers (second printing έκδοση). Oxford: Oxford University Press. σελίδες 8, 307. ISBN 978-0192892492. 
  2. Kallis, Aristotle A. (2002). The Fascism Reader. Routledge. σελ. 71. ISBN 978-0415243599. 
  3. Blamires, Cyprian (2006). World Fascism: A Historical Encyclopedia (5 έκδοση). Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. σελίδες 14, 561. ISBN 978-1576079409. 
  4. Bastow, Steve· Martin, James (2003). Third Way Discourse. Edinburgh University Press. σελ. 2. ISBN 978-0748615612. However, what is often missed in many of these discussions is an awareness of the variety of ideologies of the third way that span the twentieth century and traverse the spectrum from left to right. 
  5. «Syncretism». The Free Dictionary. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2013. 
  6. Rodney P. Carlisle (general editor). The Encyclopedia of Politics: The Left and the Right, Volume 2: The Right. Thousand Oaks, California, USA; London, England, UK; New Delhi, India: Sage Publications, 2005. Pp. 633.
  7. Fernandez, Paloma Aguilar (Αυγούστου 2002). Memory in Amnesia: The Role of the Spanish Civil War in the Transition to Democracy. Oxford; New York: Berghahn Books. ISBN 978-1571817570. 
  8. Griffin, Roger (1995). Fascism. Oxford readers (second printing έκδοση). Oxford: Oxford University Press. σελ. 189. ISBN 978-0192892492. 
  9. Harris, John F. (2005). The Survivor: Bill Clinton in the White House. Random House. 
  10. Skowronek, Stephen (1993). The Politics Presidents Make. ISBN 0-674-68937-2. 
  11. Valelly, Rick (31 March 2003). «An Overlooked Theory on Presidential Politics». unm.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 February 2016. https://web.archive.org/web/20160225221559/http://www.unm.edu/~pre/law/articles_advise/PolSci_Overlooked.htm. Ανακτήθηκε στις 19 April 2018. 
  12. Shea, Christopher (23 March 2003). «Regime change». boston.com. http://www.boston.com/news/globe/ideas/articles/2003/11/23/regime_change/. Ανακτήθηκε στις 19 April 2018. 
  13. Sanger, David E. (29 January 2010). «Where Clinton Turned Right, Obama Plowed Ahead». The New York Times. https://www.nytimes.com/2010/01/29/us/politics/29sanger.html. Ανακτήθηκε στις 19 April 2018. 
  14. «Leader: Blair's new third way». the Guardian. 2005-05-08. http://observer.guardian.co.uk/leaders/story/0,6903,1478980,00.html. 
  15. «BBC News — UK Politics — All aboard the Third Way». BBC News. http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/298465.stm.