Συμφωνία της Κόκκινης Γραμμής

Με την ονομασία Συμφωνία της Κόκκινης Γραμμής, (ή "Συμφωνία της Ερυθράς Γραμμής"), φέρεται η διεθνής επιχειρηματική συμφωνία που συνομολογήθηκε στις 31 Ιουλίου του 1929 δια της οποίας δημιουργήθηκε το πρώτο πετρελαϊκό κονσόρτσιουμ στη Μέση Ανατολή και που αποτέλεσε τη βάση της κατανομής των πετρελαϊκών κοιτασμάτων της Μεσοποταμίας και συγκεκριμένα του ιρακινού υπεδάφους, στις Μεγάλες Δυνάμεις.

Ουσιαστικά με την συμφωνία αυτή ορίσθηκε η εταιρική μορφή της διεθνούς εταιρείας εξόρυξης πετρελαίου στη περιοχή, τα μερίδια των πολυεθνικών εταιρειών που συμμετείχαν σ΄ αυτή, με τη βασική όμως ρήτρα την υπέρ πάντων προάσπιση των συμφερόντων του κονσόρτσιουμ, καθώς επίσης και τον χαρακτηρισμό του πετρελαίου ως μονοπωλιακό αγαθό, αποκλειομένων έτσι στην ίδια περιοχή ομοίων δραστηριοτήτων από τρίτους.

Ιστορικά η συμφωνία αυτή άρχισε να προετοιμάζεται μετά τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων όπου και ξεκίνησε η απόσχιση εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που ολοκληρώθηκε μετά τη λήξη του Α' Π.Π. και ειδικά το 1922, όταν κατέρρευσε και η ίδια Αυτοκρατορία και επισημοποιήθηκε μεταξύ άλλων η ανεξαρτησία του Ιράκ. Πρωτεργάτης της συμφωνίας αυτής ήταν ο σπουδαίος Αρμένιος στη καταγωγή επιχειρηματίας και μεγιστάνας της εποχής Καλούστ Γκιουλμπενκιάν ο οποίος στον χάρτη των πετρελαϊκών κοιτασμάτων της συμφωνίας αυτής βοήθησε ακόμα και Αμερικανούς μεγαλοεπενδυτές να θέσουν πόδι στη Μέση Ανατολή.

Τριάντα χρόνια αργότερα , το 1960, ο Σάχης της Περσίας συνεγείροντας τους Άραβες ηγεμόνες σε κοινή πετρελαϊκή πολιτική υπήρξε ο ουσιαστικός δημιουργός του ΟΠΕΚ. Τελικά η συμφωνία αυτή άρχισε να κλονίζεται από το 1961 για να παύσει και οριστικά στις 1 Ιουνίου του 1972 οπότε και ολοκληρώθηκε η εθνικοποίηση των εγκαταστάσεων από την ιρακινή επαναστατική κυβέρνηση.

Πηγές Επεξεργασία

"Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica" τομ.18ος, σελ.212.
Μαργαρίτα Πουρνάρα "Mr 5% - Καλούστ Γκιουλμπενκιάν" Καθημερινή - ένθετο g|K, τεύχος 41ο, (Απρίλιος 2011), σελ.104.