Τάλιρο της Μαρίας Θηρεσίας
Το τάλιρο της Μαρίας Θηρεσίας (Γερμ: thaler και αργότερα taler) ήταν αργυρό νόμισμα της Αυστριακής Αυτοκρατορίας το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1741.[1] Η έκδοση όμως του 1780 είναι η πιο αναγνωρίσιμη και η περισσότερο διαδεδομένη. Η ονομασία του προέρχεται από την αυτοκράτειρα Μαρία Θηρεσία, η οποία και απεικονίζεται στο νόμισμα. Έχαιρε μεγάλης αποδοχής σε παγκόσμια κλίμακα μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα, παρόλο πού έπαψε να αποτελεί νόμιμο χρήμα της Αυστριακής Αυτοκρατορίας την 31 Οκτωβρίου του 1858. Μέχρι και σήμερα συνεχίζουν να κόβονται για συλλεκτικούς και αναμνηστικούς λόγους αντίγραφα του 1780 από το νομισματοκοπείο της Βιέννης.
Είναι γνωστό επίσης με τις ονομασίες δολάριο του Λεβάντε, δολάριο ή τάλερ της Μαρίας Θηρεσίας. Στον ελληνικό χώρο εκτός από τάλιρο της Μαρίας Θηρεσίας απαντάται με την ονομασία ρεγγίνα[2].
Ιστορικό Επεξεργασία
Η ισχυρή θέση της Αυστριακής αυτοκρατορίας μέσα στην Ευρωπαϊκή ήπειρο και η ευνοϊκή γεωγραφική της θέση, είχε ως αποτέλεσμα στα μέσα του δέκατου όγδοου αιώνα να αυξηθούν οι εμπορικές της συναλλαγές τόσο με τις μεσογειακές όσο και με τις χώρες στα ανατολικά της αυτοκρατορίας. Ταυτόχρονα, τα πλούσια αποθέματα της αυτοκρατορίας σε άργυρο επέτρεψαν την κοπή μεγάλου αριθμού νομισμάτων και πολύ σύντομα διαδόθηκε η χρήση τους σε όλες τις εμπορικές συναλλαγές. Έτσι για για να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες η κοπή νομισμάτων εκτός από τα νομισματοκοπεία της Βιέννης και του Χαλλ, γινόταν και στο νομισματοκοπείο της Γκύντσμπουργκ.
Ήδη από τον 16ο αιώνα είχαν εκδοθεί στην Ευρώπη πολλά νομίσματα με το όνομα τάλερ (thaler). Από το 1741 απεικονίζεται η Μαρία Θηρεσία σε αυτά ως αυτοκράτειρα έως και το 1780 που επήλθε ο θάνατός της. Η προτομή, η αναγραφόμενη ημερομηνία αλλά και η περιεκτικότητα τους σε άργυρο ποικίλουν κατά την περίοδο αυτή. Μετά το θάνατο της αυτοκράτειρας όμως σε όλα τα νομίσματα η απεικόνιση, οι διαστάσεις και η περιεκτικότητα σε άργυρο παρέμεινε σταθερή κατά βάση. Οι μικροδιαφορές που υπάρχουν, οι οποίες δεν γίνονται αντιληπτές σε μη μυημένους, δίνουν την δυνατότητα του προσδιορισμού τόσο της εποχής την οποία κόπηκαν όσο και του νομισματοκοπείου. Επίσης μετά το θάνατο της Μαρίας Θηρεσίας, το έτος 1780 αναγράφεται σε αυτά, ανεξάρτητα από την πραγματική ημερομηνία κοπής τους.
Το νόμισμα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της βορειοανατολικής Αφρικής, όπου το χρησιμοποιούσαν για το εμπόριο με χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα, στις οποίες ο άργυρος αποτελούσε μέτρο για τον προσδιορισμό των αξιών.
Στο πρώτο μισό του δέκατου ένατου αιώνα, κοβόταν στα αυστριακά νομισματοκοπεία της Κρέμνιτσα (Γερμ: Kremnitz σήμερα πόλη της Σλοβακίας), Κάρλσμπουργκ, την Πράγα, το Μιλάνο και τη Βενετία, αλλά η κοπή στη συνέχεια περιορίστηκε στην Βιέννη. Το 1935 η κοπή μεταφέρθηκε στην Ιταλία, έτσι ώστε να είναι δυνατή η προμήθεια της Αιθιοπίας με νομίσματα, η οποία είχε κατακτηθεί από τις δυνάμεις του Μουσολίνι. Κόπηκε επίσης στο Λονδίνο, αλλά και στην Ινδία κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου (1939-1945), όταν ήταν ακόμη βρετανική αποικία. Μετά τον πόλεμο, η παραγωγή επανήλθε στη Βιέννη.
Περιγραφή Επεξεργασία
Έχει διάμετρο 39,5 χιλιοστά, πάχος 2,5 χιλιοστά και ζυγίζει 28,0668 γραμμάρια από τα οποία τα 23,3890 γραμμάρια (0,752 ευγενείς ουγγιές) είναι άργυρος.
Στην μία όψη του απεικονίζεται η Μαρία Θηρεσία και υπάρχει η επιγραφή «M. THERESIA D. G. R. IMP. HU. BO. REG.» η οποία είναι συντομογραφία της λατινικής φράσης (Maria Theresia, Dei Gratia Romanorum Imperatrix, Hungariae Bohemiaeque Regina = Μαρία Θηρεσία, με τη χάρη του Θεού, Αυτοκράτειρα των Ρωμαίων, Βασίλισσα της Ουγγαρίας και της Βοημίας).
Στην άλλη όψη απεικονίζονται οι θυρεοί της αυτοκρατορίας και υπάρχει η επιγραφή «ARCHID. AVST. DUX BURG. CO. TYR. 1780 X». (Archidux Austriae, Dux Burgundiae, Comes Tyrolis. 1780 X = Αρχιδούκισσα της Αυστρίας, Δούκισσα της Βουργουνδίας, Κόμισσα του Τιρόλου 1780 Χ).
Στην εξωτερική περιφέρεια του νομίσματος υπάρχει η επιγραφή «Justitia et Clementia», (Δικαιοσύνη και Επιείκεια) η οποία αποτέλεσε σύνθημα της βασιλείας της Μαρίας Θηρεσίας.
Πηγές Επεξεργασία
- Money: A History (Jonathan Williams) ISBN 9780312212124 (Αγγλικά)
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Νομισματοκοπείο της Αυστρίας (Αγγλικά) Αρχειοθετήθηκε 2011-05-31 στο Wayback Machine. Ανάκτηση 19/05/2011
- ↑ Άρθρο της εφημερίδας Ημερισία Ανάκτηση 19/05/2011
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Ιστοσελίδα αφιερωμένη στο τάλιρο της Μαρίας Θηρεσίας (Αγγλικά) (Γερμανικά)
- Άρθρο της ιστοσελίδας Νumispedia (Γερμανικά)
- Άρθρο της Αυστριακής Εγκυκλοπαίδειας AEIOU (Αγγλικά)