Τζων Λάουτνερ
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Τζων Λάουτνερ (John Edward Lautner) (16 Ιουλίου 1911 – 24 Οκτωβρίου 1994) ήταν Αμερικανός αρχιτέκτονας ο οποίος δραστηριοποιήθηκε στην Νότια Καλιφόρνια την ίδια με εποχή που στην Ευρώπη το μοντέρνο κίνημα αντιπροσώπευαν οι Λε Κορμπυζιέ, Βάλτερ Γκρόπιους (Walter Gropius) και Λούντβιχ Μις φαν ντερ Ρόε (Ludwig Mies van der Rohe). Η αρχιτεκτονική του Λάουτνερ χαρακτηρίζεται από προοδευτική μηχανική και μορφές που υπερβαίνουν το καθιερωμένο, συνδυασμένες πάντα με έναν ανθρωποκεντρικό σχεδιασμό και αγάπη για τη φύση. Πολλά από τα κτήρια του εμφανίζονται σε Χολιγουντιανές παραγωγές όπως Charlie's Angels, Lethal Weapon, Iron Man κ.α.
| Τζων Λάουτνερ | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 16 Ιουλίου 1911[1][2][3] Μαρκέτ |
| Θάνατος | 24 Οκτωβρίου 1994[1][2][3] Λος Άντζελες[4] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Αγγλικά[5][6] |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν Northern Michigan University[7] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | αρχιτέκτονας[4] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
" the term Organic architecture means more than just organized structure. It means the infinite variety of nature applied to spaces for human beings-indefinable, therefore alive" (Wahlroos, Ingalill: John Lautner. αδημοσίευτη συνέντευξη για το UCLA Architecture Journal, 29 Νοεμβρίου 1989)
Τα πρώτα χρόνια Επεξεργασία
Ο Λάουτνερ γεννιέται στο Marquette, Michigan το 1911 με Αυστριακή και Ιρλανδική καταγωγή. Ο πατέρας του, John Edward Lautner Sr, ήταν καθηγητής στο σημερινό Northern Michigan University και η μητέρα του, Vida Cathleen Gallagher, ήταν καταξιωμένη ζωγράφος και σχεδιάστρια εσωτερικών χώρων. Το 1924 η οικογένεια άρχισε να κατασκευάζει την οικία τους (Midgaar, το σπίτι της ανθρωπότητας) στο Middle Island Point δίπλα στη λίμνη Lake Superior με θέα τα βουνά Χιούρον όταν ο Lautner είναι ακόμα 12. Ο σχεδιασμός της ειδυλλιακής τους οικίας, με Ιακωβιανό κολονιακό στυλ, γίνεται από τον Joy Wheeler Dow αλλά η κατασκευή, επίπλωση και διακόσμηση γίνεται ολόκληρη από την οικογένεια Lautner. Αυτή ήταν η πρώτη και καθοριστική επαφή του Lautner Jr. με την αρχιτεκτονική και την διαδικασία κατασκευής ενός κτηρίου. Μέσα από αυτή την εμπειρία του ήταν που ενσταλάχθηκαν αξίες όπως η κοινή λογική και η ανθρώπινη σχέση με τη φύση, που αργότερα αφομοιώθηκαν στην αρχιτεκτονική του. Το 1933, ο Λάουτνερ έχοντας τελειώσει το κολλέγιο με πτυχίο στις ελεύθερες τέχνες, περιφρονούσε της συμβατικές αρχιτεκτονικές σχολές.
"All they do is grade on neat and to hell with the ideas" (Cohen, Bette Jane: The Spirit in Architecture, John Lautner. Ντοκυμαντέρ 1991)
Με αφορμή την αυτοβιογραφία του Frank Lloyd Wright και την ενθάρρυνση της μητέρας του έκανε αίτηση για την καινοτόμο σχολή στο Ανατολικό Taliesin του Winsconsin όπου και τον δέχτηκαν εύκολα καθώς δεν είχε υποστεί άλλου είδους εκπαίδευση και επομένως είχε λιγότερα να ξεμάθει. Ο Λάουτνερ εργάστηκε κάτω από τον Wright για έξι χρόνια, τόσο σε καθημερινά καθήκοντα (ξυλουργού, υδραυλικού, μάγειρα και λατζέρη), όσο και σε κατασκευές κτηρίων ακολουθώντας τις διδαχές του ( "learn by doing" ) και κερδίζοντας πολύτιμα μαθήματα,
" We cooked and served and cleaned up for fifty people. So when I design a kitchen, I know what goes on [in it]." (Βιογραφία John Lautner, Melissa Matuscak)
"..the basis of Mr.Wrights work, which has been one of the main things i learnt from him, is that you have to have a major idea. If you don't have an idea you don't have architecture.." (Wahlroos, Ingalill: John Lautner. αδημοσίευτη συνέντευξη για το UCLA Architecture Journal, 29 Νοεμβρίου 1989)
Τα τελευταία έργα των οποίων ήταν επιβλέπων, Sturges House 1939 και Oboler House 1940, φέρνει τον Lautner στο Los Angeles όπου και εγκαθίσταται ξεκινώντας το δικό του γραφείο. Η πλειονότητα των έργων του Τζων Λάουτνερ είναι κατοικίες στη Νότια Καλιφόρνια, με κάποιες εξαιρέσεις στο Μεξικό, Φλόριντα, Αλάσκα και Κολοράντο. Τρία από τα πιο αναγνωρισμένα έργα του είναι τα παρακάτω.
Έργα Επεξεργασία
1960 - Malin Residence, "Chemosphere" (Χόλυγουντ, Καλιφόρνια) Επεξεργασία
Αφορμή για την τολμηρή κατασκευή της οικίας υπήρξε το φυσικό πρανές στις πλαγιές του Χόλυγουντ του οποίου η κλίση έφτανε τις 45 μοίρες και θεωρούταν μη δομήσιμο. Ο Λάουτνερ αντιμετωπίζει αυτή τη δυσκολία ανυψώνοντας την οικία οκταγωνικής κάτοψης πάνω από το τοπίο, στηριζόμενη σε μία κολόνα οπλισμένου σκυροδέματος 10 μέτρων μέσα από την οποία περνάνε και κάποιες απαραίτητες εγκαταστάσεις για την οικία (καλωδιώσεις, σωληνώσεις κλπ). Το περιβάλλον γύρω από την κατασκευή επομένως μένει άθικτο και η οικία έχει πανοραμική θέα του Λος Άντζελες. Η πρόσβαση στην οικία γίνεται από τελεφερίκ ή γέφυρα. Η ιδιοκτησία του "Chemosphere" πέρασε από πολλά χέρια και τελικά κατέληξε το 2000 στους Benedikt και Angelika Taschen, οι οποίοι το ανακαίνησαν με τη βοήθεια των αρχιτεκτόνων Frank Escher και Ravi Gunewardena. Το όνομα της οικίας καθορίστηκε από την εταιρία Chemseal Corporation Of America για λόγους διαφήμισης καθώς υπήρξε ο χορηγός της κατασκευής. Η οικία Chemosphere έχει επίσης εμφανιστεί σε αρκετές Χολιγουντιανές παραγωγές (1964 ABC-TV program "The Outer Limits: The Duplicate Man," , 1984 - "Body Double", 2000 - "Charlie's Angels", 1997 - "Men In Black" κ.α.)
1962 - Garcia Residence, (Λος Άντζελες, Καλιφόρνια) Επεξεργασία
Η οικία του τζαζ μουσικού Russ Garcia αναπτύσσεται γραμμικά κάτω από ένα ενιαίο καμπύλο μπετονένιο στέγαστρο. Η κατασκευή εξέχει ολόκληρη από την πλαγιά του λόφου και αγκυρώνεται σε αυτή με τη βοήθεια μεγάλων δοκαριών σε σχήμα V. Η είσοδος στην οικία γίνεται από τη μεριά του δρόμου στο χώρο στάθμευσης Ι.Χ., στο ίδιο επίπεδο, και ύστερα έχοντας εισαχθεί κάτω από το στέγαστρο μία ελικοειδής σκάλα καταλήγει στον κοινόχρηστο χώρο. Κατεβαίνοντας προς το σαλόνι παρέχεται η θέα προς το φαράγγι και τα βουνά της Santa Monica. Ο Λάουτνερ είχε συμπεριλάβει στην όψη χρωματιστό γυαλί για να προσθέσει ζεστασιά στο σπίτι καθώς δεν υπήρχε ακόμα βλάστηση γύρω, εξ ου και η ονομασία "Rainbow House". Η οικία Garcia είχε εμφανιστεί στην ταινία "Lethal Weapon 2", 1989 όπου είχε κατασκευαστεί σε κλίμακα 1:1 και καταστράφηκε για τις ανάγκες τις ταινίας.
1963 - Sheats- Goldstein residence (Λος Άντζελες, Καλιφόρνια) Επεξεργασία
Ίσως το πιο γνωστό από τα έργα του Λάουτνερ, η οικία του Paul και της Helen Sheats βρίσκεται στους λόφους Holmby λίγο έξω από το Μπέβερλι Χιλς και έχει υπάρξει σκηνικό για αρκετές ταινίες, “The Big Lebowski” (1998), “Bandits” (2001), and “Charlie’s Angels: Full Throttle” (2003), αλλά και μουσικά βίντεο Tracie Spencer "It's All About You (Not About Me)", Snoop Dogg "Let's Get Blown", Rebecca Lynn Howard "Forgive".
Μία τριγωνική διαδοκιδωτή πλάκα σηκώνεται φανερώνοντας την κοιλιά της και στο εσωτερικό του σπιτιού το σαλόνι αφήνοντας το φως να τη διαπεράσει μέσα από περισσότερα από 700 μικρά ποτήρια. Ο Lautner θεωρούσε ότι αυτός ο τρόπος προσομοίαζε τον τρόπο που το φως διαπερνά τα φυλλώματα σε δάσος στο βόρειο Michigan. Η φύση παίζει σημαντικό ρόλο και πάλι στην αρχιτεκτονική του καθώς συνδιαλέγεται άμεσα με το εσωτερικό της οικίας και περικλείει τον όγκο της δημιουργώντας μία αίσθηση κρυφής σπηλιάς. Οι ιδιωτικοί χώροι της κατοικίας είναι σε συνέχεια με το σαλόνι παρ' όλα αυτά "κρυμμένοι" καθώς η τριγωνική κάτοψη αλλά και οροφή στενεύουν προς τα εκεί αποδιώχνοντας το βλέμμα και το ενδιαφέρον προς την αντίθετη κατεύθυνση που βρίσκεται το σαλόνι και η θέα του Λος Άντζελες. Το 1972 η κατοικία αγοράζεται από τον επιχειρηματία James Goldstein και μαζί με τον John Lautner τελειοποιούν το σχέδιο της και την επίπλωση της εισάγοντας καινοτομίες στο χώρο και καινούργιες τεχνολογίες. Κατασκευάζει ένα διάφανο νιπτήρα ο οποίος θυμίζει καταρράκτη όποτε βρίσκεται σε χρήση παρέχοντας παράλληλα στον χρήστη μία ανεμπόδιστη θέα του τοπίου. Όλοι οι διακόπτες έχουν αντικατασταθεί από κουμπιά ανοξείδωτου χάλυβα και στα μέσα της δεκαετίας του 90, μια οθόνη από αεροσκάφος είχε εγκατασταθεί ως τηλεόραση, η πρώτη του είδους της.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «John Lautner». (Ολλανδικά) RKDartists. 276404.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6q60k47. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 124404472. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 4,0 4,1 arch-pavouk
.cz /index .php /architekti /1705-lautner-john. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2023. - ↑ «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2020.
- ↑ CONOR.SI. 98220643.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2019.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Lautner, Barbara - Ann Campbell- Lange, TASCHEN, 2005
- John Lautner, Βιογραφία από την Melissa Matuscak, 2012
(διευθυντής και επιμελητής του DeVos Art Museum στο Βόρειο πανεπιστήμιο του Michigan)
- http://www.johnlautner.org/wp/ ( The John Lautner Foundation)
- Συνέντευξη John Lautner, UCLA (Oral History Program, Marlene L. Laskey), 1986
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα John Lautner στο Wikimedia Commons