Τσαϊτγκάιστ (γερμανικά: Zeitgeist, ετυμ.: zeit: χρόνος, geist: πνεύμα) είναι το γενικό πολιτιστικό, πνευματικό, ηθικό ή και πολιτικό κλίμα μέσα σε ένα έθνος ή ακόμη και σε συγκεκριμένες ομάδες, παράλληλα με τη γενική ατμόσφαιρα, τα ήθη και την κοινωνικοπολιτιστική κατεύθυνση ή διάθεση μιας εποχής (παρόμοια με την αγγλική λέξη mainstream ή trend).

Προέλευση Επεξεργασία

Η έννοια του Zeitgeist χρονολογείται από τον Γιόχαν Γκότφριντ Χέρντερ και άλλους Γερμανούς ρομαντικούς όπως ο Κορνήλιος Γιάγκντμαν, αλλά είναι περισσότερο γνωστή σε σχέση με τη φιλοσοφία της ιστορίας του Χέγκελ. Το 1769 ο Χέρντερ έγραψε μια κριτική για το έργο Genius seculi του φιλολόγου Christian Adolph Klotz και εισήγαγε την λέξη Zeitgeist στα γερμανικά ως μετάφραση του genius seculi [στα λατινικά genius (πνεύμα φύλακας) και saeculi (του αιώνα)].

Οι Γερμανοί ρομαντικοί συνήθως προσπαθούσαν να μειώσουν το παρελθόν ως αποστάγματα και αντιμετώπιζαν το Zeitgeist ως ιστορικό χαρακτήρα από μόνο του, παρά μια γενικευμένη περιγραφή για την εποχή.

Δείτε επίσης Επεξεργασία