Ο Τόμας Γκέμελ (16 Οκτωβρίου 1943 – 2 Μαρτίου 2017) ήταν Σκωτσέζος ποδοσφαιριστής και προπονητής. Αν και δεξιοπόδαρος, διέπρεψε ως αριστερός μπακ και είχε ισχυρή ικανότητα στο σουτ. Ο Γκέμελ είναι περισσότερο γνωστός ως ένας από την ομάδα της Σέλτικ που κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Κύπελλο 1966–67, σημείωσε το πρώτο γκολ της Σέλτικ στον τελικό. Ο Γκέμελ έπαιξε 18 φορές για την Σκωτία, και έπαιξε επίσης για Νότιγχαμ Φόρεστ, Μαϊάμι Τόρος και Νταντί. Αφού αποσύρθηκε ως παίκτης το 1977, ο Γκέμελ προπόνησε τις Νταντί and Άλμπιον Ρόβερς.

Τόμι Γκέμελ

Γκέμελ (1971)
Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης16 Οκτωβρίου 1943
Τόπος γέννησηςΜάδεργουελ, Σκωτία
Ημερ. θανάτου2 Μαρτίου 2017 (73 ετών)
Ύψος1,88 μ.
ΘέσηΑριστερός αμυντικός
Ομάδες νέων
1959-1961Κόλτνες Γιουνάιτεντ
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1961-1971Σέλτικ247(37)
1971-1973Νότιγχαμ Φόρεστ39(6)
1973Μαϊάμι Τόρος0(0)
1973-1977Νταντί94(8)
Σύνολο380(51)
Εθνική ομάδα
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1966-1971Σκωτία18(1)
1965-1968Scottish Football League XI5(0)
Προπονητική καριέρα
ΠερίοδοςΟμάδα
1977-1980Νταντί
1986-1987Άλμπιον Ρόβερς
1993-1994Άλμπιον Ρόβερς
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Παιχτική καριέρα Επεξεργασία

Σέλτικ Επεξεργασία

Τον Οκτώβριο του 1961, ο Γκέμελ προσχώρησε στην Σέλτικ από την Κόλτνες Γιουνάιτεντ. [1] Εκεί υπέγραψε νεανικό συμβόλαιο την ίδια μέρα με τον δεξιό εξτρέμ Τζίμι Τζόνστον, ο οποίος ζούσε λίγα μίλια μακριά και θα είχε επίσης μια μακρά σχέση με τον σύλλογο. [2] Ήταν ένα από τα «Λιοντάρια της Λισαβόνας» που κέρδισαν τον τελικό του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου του 1967 εναντίον της Ίντερ, έναν τελικό στον οποίο ο Γκέμελ σημείωσε ένα γκολ ισοφάρισης με σουτ έξω από την περιοχή του πέναλτι. [3] Κατά ειρωνικό τρόπο, ο Γκέμελ δεν θα έπρεπε να ήταν σε θέση να σκοράρει το γκολ, καθώς είχε αγνοήσει τις εντολές της ομάδας που έλεγαν ότι ένας μπακ θα πρέπει παραμείνει στην άμυνα ανά πάσα στιγμή, ο δεξιός μπακ Τζιμ Κρεγκ είχε ήδη βγει μπροστά, και ήταν αυτός που έπαιξε την μπάλα για να σουτάρει ο Γκέμελ, με αμφότερους να προχωρούν στην περιοχή της Ίντερ. [2] Με αυτόν τον θρίαμβο, η Σέλτικ σφράγισε και το πρώτο ευρωπαϊκό τρεμπλ και το μοναδικό τετράπλ μέχρι σήμερα. [4] [5] Ο Γκέμελ ήταν ένα από τα δύο λιοντάρια της Λισαβόνας που εμφανίστηκαν και στους 59 αγώνες σε μεγάλες διοργανώσεις, ενώ ο άλλος ήταν ο Τζον Κλαρκ. [6] Ο Γκέμελ σκόραρε επίσης στον τελικό του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου του 1970 σε μια ήττα από τη Φέγενορντ, [7] [8] καθιστώντας τον σήμερα έναν από τους τρεις μόνο Βρετανούς ποδοσφαιριστές που σκόραραν σε δύο διαφορετικούς τελικούς Ευρωπαϊκού Κυπέλλου, οι άλλοι ήταν ο Φιλ Νιλ της Λίβερπουλ και ο Γκάρεθ Μπέιλ του Ρεάλ Μαδρίτης. [9] [10]

Ο Γκέμελ έκανε 418 εμφανίσεις με τη Σέλτικ και σημείωσε 63 γκολ. [11] Αυτό το σύνολο περιελάμβανε 247 στο πρωτάθλημα (37 γκολ), [10] 43 στο κύπελλο (5 γκολ), 74 σε Λιγκ Καπ (10 γκολ) και 54 ευρωπαϊκές (12 γκολ) συμμετοχές. Το ρεκόρ του στα πέναλτι ήταν 34 γκολ από 37 προσπάθειες. [12] Κατέλαβε την έκτη θέση για τη Χρυσή Μπάλα το 1967 και την 24η θέση το 1968. [13] [14]

Στο βιβλίο του, Lion Heart, ο Γκέμελ αποκάλυψε ότι, κατά τη διάρκεια της θητείας του στη Σέλτικ, δεχόταν θρησκευτική κακοποίηση από ορισμένους συμπαίκτες του. Αυτός και ο συμπαίκτης του Ίαν Γιανγκ είχαν γίνει στόχος «μιας χούφτας» συναδέλφων που ήθελαν μια ομάδα αποκλειστικά Καθολική. [2] Δήλωσε επίσης ότι δέχθηκε λεκτική κακομεταχείριση σε αρκετές περιπτώσεις από ορισμένους υποστηρικτές των Ολντ Φερμ αντιπάλων τους, Ρέιντζερς λόγω της αντιληπτής του ιδιότητας ως «turncoat» (ως Προτεστάντης που έπαιζε για τη Σέλτικ), όπως όταν παρακολουθούσε αγώνες πολλά χρόνια μετά την αποχώρησή του. [2]

Μετέπειτα καριέρα Επεξεργασία

Τον Δεκέμβριο του 1971, ο Γκέμελ μεταγράφηκε στην Νότιγχαμ Φόρεστ για να καλύψει τον Λίαμ Ο’Κέιν. Στο τέλος εκείνης της σεζόν η Φόρεστ υποβιβάστηκε από την πρώτη κατηγορία. [15]

Το 1973 είχε μια σύντομη θητεία με τους Μαϊάμι Τόρος στη Νορθ Αμέρικαν Σόκερ Λιγκ. Επέστρεψε στη Σκωτία, υπογράφοντας στη Νταντί τον Ιούλιο του 1973 και κέρδισε τον τελικό του Λιγκ Καπ Σκωτίας το 1973 εναντίον της πρώην ομάδας του Σέλτικ. [16] Αποσύρθηκε από το ποδόσφαιρο το 1977. [12]

Διεθνής Επεξεργασία

Ο Γκέμελ έκανε το διεθνές ντεμπούτο του με τη Σκωτία εναντίον της Αγγλίας στο Χάμπντεν στις 2 Απριλίου 1966. [17] Την επόμενη χρονιά, στις 15 Απριλίου, έπαιξε στον περίφημο αγώνα του Home Championship, όπου η Σκωτία σημείωσε νίκη 3–2 επί της Παγκόσμιας Πρωταθλήτριας Αγγλίας στο στάδιο Γουέμπλεϊ, τερματίζοντας το σερί δεκαεννέα αγώνων της Αγγλίας χωρίς ήττα. [18] Κέρδισε 18 συμμετοχές και σημείωσε ένα γκολ από το σημείο του πέναλτι εναντίον της Κύπρου σε μια νίκη 8–0 σε προκριματικό Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970. [12][19] Η τελευταία εμφάνιση του Γκέμελ για τη Σκωτία έγινε το 1971.[12]

Προπονητική καριέρα Επεξεργασία

Αφού αποσύρθηκε ως παίκτης, ο Γκέμελ παρέμεινε για να προπονήσει την Νταντί από την 1η Ιουνίου 1977 έως τις 15 Απριλίου 1980.[3][20] Υπέγραψε με τον Τζίμι Τζόνστον, τον πρώην συμπαίκτη του στη Σέλτικ, για την ομάδα. [2]

Ο Γκέμελ αργότερα προπόνησε την Άλμπιον Ρόβερς από το 1986 έως το 1987 [21] και ξανά από το 1993 έως το 1994. [22]

Μετέπειτα ζωή και θάνατος Επεξεργασία

Το 1994, ο Γκέμελ πούλησε τη συλλογή του με τα μετάλλια που κέρδισε με την Σέλτικ σε δημοπρασία για £32.000. Αγοράστηκαν από τον επιχειρηματία της Γλασκώβης Γουίλι Χάουι, ο οποίος έχει στενούς δεσμούς με τον σύλλογο και τα δάνεισε πίσω στη Σέλτικ για να εκτεθούν. [2][23] Εισήχθη στο Hall of Fame του ποδοσφαίρου της Σκωτίας το 2006. [24]

Ο Γκέμελ πέθανε στις 2 Μαρτίου 2017, σε ηλικία 73 ετών, μετά από μακρά ασθένεια.[11][3][25] Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε στις 10 Μαρτίου με μια πομπή που ξεκινούσε από το Σέλτικ Παρκ και παρευρέθηκαν πρώην συμπαίκτες του, ο τότε προπονητής της Σέλτικ, Μπρένταν Ρότζερς και ο Διευθύνοντας Σύμβουλος των Ρέιντζερς, Στιούαρτ Ρόμπερτσον.[26]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Auld, Bertie (2008). A Bhoy Called Bertie: My Life and Times, Bertie Auld with Alex Gordon. Black & White Publishing. σελ. 5. ISBN 9781845028374. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 McColl, Graham· Gemmell, Tommy (2004). Tommy Gemmell: Lion Heart. Random House. ISBN 9781448132454. 
  3. 3,0 3,1 3,2 «Tommy Gemmell, Celtic hero and 'Lisbon Lion', has died after a long illness». The Guardian. 2 March 2017. https://www.theguardian.com/football/2017/mar/02/celtic-lisbon-lion-inter-milan-european-cup-winner-tommy-gemmell-died. Ανακτήθηκε στις 2 March 2017. 
  4. «Who has won a treble, including domestic league and cup titles, plus the European Cup or UEFA Champions League?». UEFA. 10 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2023. 
  5. Jensen, Neil Fredrik (1 Ιουνίου 2022). «Celtic 1967 – the only quadruple winners». Game of the People. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2023. 
  6. «Statistics 1966-67». The Celtic Wiki. 16 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2023. 
  7. Parkinson, Jim (7 May 1970). «Tragic blunder by McNeill ends Celtic's European Cup hopes». The Glasgow Herald: σελ. 6. https://news.google.com/newspapers?id=h5VAAAAAIBAJ&sjid=DqUMAAAAIBAJ&pg=2115%2C1257351. Ανακτήθηκε στις 3 March 2017. 
  8. McConnell, Alison (10 June 2015). «1970 EUROPEAN CUP FINAL: Lisbon Lion Craig said Celtic were 'too cocky' in defeat by Feyenoord». Evening Times. http://www.eveningtimes.co.uk/sport/13332450.1970_EUROPEAN_CUP_FINAL__Lisbon_Lion_Craig_said_Celtic_were__too_cocky__in_defeat_by_Feyenoord/. Ανακτήθηκε στις 2 March 2017. 
  9. «Watch: Tommy Gemmell's two European Cup final goals for Celtic». Herald Scotland. 2 March 2017. http://www.heraldscotland.com/sport/15128809.Watch__Tommy_Gemmell_s_two_European_Cup_final_goals_for_Celtic/. Ανακτήθηκε στις 2 March 2017. 
  10. 10,0 10,1 Philip, Robert (2011). Scottish Sporting Legends. Random House. σελ. 52. ISBN 9781780571669. 
  11. 11,0 11,1 «Tommy Gemmell: Former Celtic defender and 'Lisbon Lion' dies aged 73». BBC. 2 March 2017. https://www.bbc.com/sport/football/39139454. Ανακτήθηκε στις 2 March 2017. 
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 «Tommy Gemmell dead: Celtic announce death of 'Lisbon Lion' after long illness, aged 73». The Independent. 2 March 2017. https://www.independent.co.uk/sport/football/scottish/tommy-gemmell-dead-lisbon-lion-celtic-a7607051.html. Ανακτήθηκε στις 2 March 2017. 
  13. European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 1967. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. 22 Ιουνίου 2005. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2020. 
  14. European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 1968. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. 22 Ιουνίου 2005. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2020. 
  15. «Nottingham Forest at 150: Flashback: Former Celtic star's stint playing for the Reds». Nottingham Post. 24 December 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-12-29. https://web.archive.org/web/20151229065955/http://www.nottinghampost.com/Nottingham-Forest-150-Flashback-8203-Celtic-star/story-28418520-detail/story.html. Ανακτήθηκε στις 3 March 2017. 
  16. Archer, Ian (17 December 1973). «Modern Dundee display brings end to curious romance». Glasgow Herald. https://news.google.com/newspapers?id=jYtAAAAAIBAJ&sjid=9KQMAAAAIBAJ&pg=2496%2C3133544. Ανακτήθηκε στις 4 March 2017. 
  17. Jacobs, Raymond (1 April 1966). «Significant Positions of Bremner and Law». The Glasgow Herald: σελ. 6. https://news.google.com/newspapers?id=9X9AAAAAIBAJ&sjid=0aMMAAAAIBAJ&pg=1934%2C65197. Ανακτήθηκε στις 3 March 2017. 
  18. Edwards, Glyn (17 April 1967). «Scotland end England's run of 19 games without defeat». The Glasgow Herald: σελ. 4. https://news.google.com/newspapers?id=939AAAAAIBAJ&sjid=0aMMAAAAIBAJ&pg=1831%2C552287. Ανακτήθηκε στις 3 March 2017. 
  19. «Efficient Scots systematically destroy Cyprus». The Glasgow Herald: σελ. 4. 19 May 1969. https://news.google.com/newspapers?id=a9w9AAAAIBAJ&sjid=DEgMAAAAIBAJ&pg=1661%2C3627028. Ανακτήθηκε στις 3 March 2017. 
  20. «Dundee Manager history». soccerbase.com. 
  21. Reynolds, Jim (30 November 1987). «Friendly takeover». The Glasgow Herald: σελ. 12. https://news.google.com/newspapers?id=0DY1AAAAIBAJ&sjid=NKYLAAAAIBAJ&pg=4978%2C8677913. Ανακτήθηκε στις 3 March 2017. 
  22. «Obituary – Tommy Gemmell, footballer and Lisbon Lion». Herald Scotland. 2 March 2017. http://www.heraldscotland.com/opinion/15129544.Obituary___Tommy_Gemmell__footballer_and_Lisbon_Lion/. Ανακτήθηκε στις 2 March 2017. 
  23. «Lisbon Lion selling his coveted winner's medal». The Herald. 2 September 1999. http://www.heraldscotland.com/news/12266783.Lisbon_Lion_selling_his_coveted_winner_apos_s_medal/. Ανακτήθηκε στις 22 May 2018. 
  24. «Inductees 2006». The Scottish Football Museum. 
  25. Hannan, Martin (3 March 2017). «Obituary: Tommy Gemmell, Celtic Lisbon Lion, Scottish internationalist, club manager». The Scotsman. http://www.scotsman.com/news/obituaries/obituary-tommy-gemmell-celtic-lisbon-lion-scottish-internationalist-club-manager-1-4382149. Ανακτήθηκε στις 3 March 2017. 
  26. «Funeral tributes to 'inspirational' former footballer Tommy Gemmell». BBC News. 10 March 2017. https://www.bbc.com/news/uk-scotland-glasgow-west-39220215. Ανακτήθηκε στις 10 March 2017. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Tommy Gemmell στο Wikimedia Commons