Φοινικούντα

oικισμός της Ελλάδας
(Ανακατεύθυνση από Φοινικούντα Μεσσηνίας)

Συντεταγμένες: 36°48′27″N 21°48′23″E / 36.80750°N 21.80639°E / 36.80750; 21.80639

Η Φοινικούντα[4] ή Φοινικούδα ή ο Φοινικούντας, αναφερόμενος επίσημα ως ο Φοινικούς και παλαιότερα ως η Ταβέρνα ή η Παραλία Λαχανάδας, είναι παραθαλάσσιος οικισμός κοντά στη Μεθώνη και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Πύλου - Νέστορος, του Νομού Μεσσηνίας.

Φοινικούντα
Η παραλία της Φοινικούντας.
Φοινικούντα is located in Greece
Φοινικούντα
Φοινικούντα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΠελοποννήσου
Περιφερειακή ΕνότηταΜεσσηνίας
ΔήμοςΠύλου - Νέστορος
Δημοτική ΕνότηταΜεθώνης
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοπόννησος
ΝομόςΜεσσηνίας
Υψόμετρο5[1] μ.
Πληθυσμός592 κάτοικοι (2011)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΤαβέρνα
Παραλία Λαχανάδας
Ταχ. κώδικας24006[2]
Τηλ. κωδικός2723[3]
Δήμος Πύλου - Νέστορος
Διοικητική υπαγωγή οικισμού:

η Φοινικούντα

Ελληνική Δημοκρατία
Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου - Δυτικής Ελλάδας - Ιονίου
Περιφέρεια Πελοποννήσου
Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας
Δήμος Πύλου - Νέστορος
Δημοτική Ενότητα Μεθώνης
Δημοτική Κοινότητα
Οικισμός Φοινικούντα

Η Φοινικούντα είναι σήμερα ένα μεγάλο ψαροχώρι στην ομώνυμη παραλία, με σημαντική τουριστική ανάπτυξη και βρίσκεται νότια της Λαχανάδας, της οποίας αποτελεί το επίνειο (=λιμάνι). Είναι κτισμένη μαζί με την γειτονική της Λούτσα στη δυτική γωνία της βάσης ενός νοητού ισοσκελούς τριγώνου, στραμμένου προς τον Νότο, που σχηματίζει το Ακρωτήριο Ακρίτας (γνωστό και ως Κάπο – Γκάλο ή Καβογάλο).[5]

Τοποθεσία Επεξεργασία

Η Φοινικούντα βρίσκεται νοτιοανατολικά της Μεθώνης, από την οποία απέχει περίπου 10 χιλιόμετρα, νοτιοδυτικά της Πύλου, από την οποία απέχει περίπου 20 χιλιόμετρα και δυτικά της Κορώνης, από την οποία απέχει περίπου 18,5 χιλιόμετρα. Βρίσκεται πάνω στη 13η Επαρχιακή Οδό Χαρακοπιού - Μεθώνης,[6] έχει υψόμετρο 0,5[1] μέτρα και βρέχεται από τη θάλασσα. Κοντά στη Φοινικούντα βρίσκονται επίσης, προς τα βόρειά της η Λαχανάδα, σε απόσταση 2 περίπου χιλιομέτρων, προς τα ανατολικά της, η Υάμεια στα 7 χιλιόμετρα, το Ακριτοχώρι στα 4 χιλιόμετρα και η Λούτσα σε απόσταση 2 περίπου χιλιομέτρων και προς τα δυτικά της ο Ανεμόμυλος, ο οποίος απέχει μόλις 850 περίπου μέτρα.

Ιστορία Επεξεργασία

 
Πανοραμική άποψη της Φοινικούντας από τα ανατολικά.

Η περιοχή του χωριού, έχει μακρόχρονη ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής τόσο της Μεθώνης, όσο και της Πυλίας. Κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Υποστηρίζεται από ερευνητές, ότι ιδρύθηκε από τους Φοίνικες που αποίκησαν τα παράλια της Πελοποννήσου στο σημείο αυτό,[7][8] αν και δεν συμφωνούν όλοι με αυτήν την εκτίμηση.[9] Στο νεότερο παρελθόν ήταν μικρό ψαροχώρι που ιδρύθηκε, τουλάχιστον από τα μέσα του 19ου αιώνα, και σύμφωνα με την τοπική παράδοση, τη δεκαετία του 1840, από κάτοικους της κοντινής Λαχανάδας, οι οποίοι ήταν πρόσφυγες από την Κρήτη.[10] Αρχικά ονομάζονταν "Ταβέρνα" (1879-1928), λόγω της ταβέρνας, που υπήρχε εκεί. Η ταβέρνα αυτή είναι γνωστή με βάση την τοπική παράδοση ως η «Ταβέρνα του Μπαγάσα» (Παναγόπουλου), ο οποίος θεωρείται ότι ήταν και ο πρώτος κάτοικος του χωριού.[9][10] Το 1928 μετονομάστηκε προσωρινά σε "Παραλία Λαχανάδας" (1928-1930),[11] ενώ το 1930 έλαβε την σημερινή της ονομασία ως ο "Φοινικούς".[12] Τις τελευταίες δεκαετίες έχει εξελιχθεί σε ένα από τα σημαντικότερα τουριστικά θέρετρα της Μεσσηνίας, εκμεταλλευόμενη κυρίως το γεγονός πως περιβάλλεται από μεγάλες αμμουδερές παραλίες. Η περιοχή έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια πλήρη τουριστική υποδομή,[9] διαθέτοντας πολυάριθμα ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία, πέντε κάμπινγκ και έναν μεγάλο αριθμό εστιατορίων, καφετεριών και τουριστικών καταστημάτων.[8][10]

 
Το λιμάνι Φοινικούντας

Ο Φοινικούς Λιμήν Επεξεργασία

Μπροστά από τη Φοινικούντα και τη γειτονική της Λούτσα βρισκόταν, κατά την αρχαιότητα, ο "Φοινικούς λιμήν", τον οποίο αναφέρει ο Παυσανίας στα «Μεσσηνιακά» του.[13]

Διοικητική ιστορία Επεξεργασία

Η Ταβέρνα[14] προσαρτήθηκε επίσημα, το 1889,[15] στον παλαιό Δήμο Μεθώνης,[16] όπου και παρέμεινε ως το 1912 που ο δήμος καταργήθηκε. Το 1912[17] η Ταβέρνα προσαρτάται στην Κοινότητα Λαχανάδας,[18] με έδρα την Λαχανάδα. Στην κοινότητα αυτή προσαρτήθηκε επίσης ο οικισμός Γρυζόκαμπος. Η Ταβέρνα, το 1928,[19] μετονομάσθηκε αρχικά σε Παραλία Λαχανάδας. Ένα μόλις χρόνο μετά, το 1929,[20] ο οικισμός αποσπάται από την Κοινότητα Λαχανάδας και ορίζεται ως έδρα της Κοινότητας Παραλίας Λαχανάδας,[21] ενώ δυο χρόνια μετά, το 1930,[22] η Παραλία Λαχανάδας και η Κοινότητα Παραλίας Λαχανάδας μετονομάζονται εκ νέου, ως ο Φοινικούς και η Κοινότητα Φοινικούντος αντίστοιχα. Το 1957[23] αποσπάται από την Κοινότητα Λαχανάδας και προσαρτάται στην Κοινότητα Φοινικούντος και ο Γριζόκαμπος, ενώ σταδιακά το 1961[24] αναγνωρίζεται και προσαρτάται στην Κοινότητα Φοινικούντος ο οικισμός της νήσου Σχίζας και στη συνέχεια το 1971[25] ο οικισμός της Λούτσας. Το χωριό παρέμεινε ως οικισμός και έδρα της Κοινότητας Φοινικούντος, με τις αλλαγές στις ονομασίες, από το 1929 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», ο Φοινικούς υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Μεθώνης,[26][27] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ο Φοινικούς ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Πύλου - Νέστορος.[28][29] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων Δήμων Κορώνης, Μεθώνης, Παπαφλέσσα, Πύλου, Νέστορος και Χιλιοχωρίων. Ο Φοινικούς σήμερα είναι οικισμός και έδρα της Κοινότητας Φοινικούντας του Δήμου Πύλου-Νέστορος,[4] στην οποία υπάγονται επίσης οι εξής οικισμοί: Ο Ανεμόμυλος, ο Γριζόκαμπος, η Λούτσα, τα Χουνάκια, καθώς και τα ακατοίκητα σήμερα νησιά της Αγία Μαριανής ή Αγίας Μαρίνας και της Σχίζας.

Κάτοικοι Επεξεργασία

Ο οικισμός, με βάση την Απογραφή του 2011, έχει 592 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται σε διάφορες αγροτικές εργασίες, την αλιεία, το εμπόριο και τον τουρισμό.

Εξέλιξη Πληθυσμού του Φοινικούντος Μεσσηνίας
Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1889 126[30]
1896 170[31]
1907 180[32]
1920 187[33]
1928 338[34]
1940 410[35]
1951 452[36]
1961 457[37]
1971 476[38]
1981 517[39]
1991 588[40]
2001 559[41]
2011 592[42]

Επισήμανση: Σύμφωνα με την απογραφή του 1879 οι οικισμοί Λαχανάδα και Ταβέρνα (σήμερα η Φοινικούντα), οι οποίοι απογράφηκαν τότε μαζί, είχαν συνολικά 341 κατοίκους.

Κτίρια – εκδηλώσεις – αξιοθέατα Επεξεργασία

 
Ο Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου της Φοινικούντας.
 
Άποψη της Φοινικούντας από τα βορειοδυτικά.

Εκτός από τα παραδοσιακά σπίτια, την κεντρική πλατεία, τα μαγαζιά - καταστήματα με τουριστικά και άλλα είδη, τις ταβέρνες, τις καφετέριες και τα λοιπά κέντρα διασκέδασης και αναψυχής στην παραλιακή οδό, το χωριό υπάρχει το παλαιό κτίριο του Δημοτικού Σχολείου, το οποίο ιδρύθηκε το 1925. Από τον Απρίλιο του 1941 και κατά τη διάρκεια της Κατοχής το οίκημα του Σχολείου επιτάχθηκε από τους Ιταλούς, οι οποίοι εγκατέστησαν εκεί μικρή φρουρά, ενώ παράλληλα ως διδακτήριο χρησιμοποιήθηκε το σπίτι του Κ. Σαρδέλλη.[43] Πολιούχος και προστάτιδα της Φοινικούντας είναι η Παναγία Τριχερούσα. Στη Φοινικούντα υπάρχει επίσης η μεγάλη εκκλησία της, ο Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας και γιορτάζεται τον Δεκαπενταύγουστο με διάφορες εκδηλώσεις. Στο μικρό λιμανάκι της Φοινικούντας δένουν επίσης βάρκες, αλιευτικά και εκδρομικά σκάφη.[44] Γενικά η ευρύτερη περιοχή της Φοινικούντας έχει ανεπτυγμένη τουριστική υποδομή, με μεγάλο αριθμό ξενοδοχείων, επιπλωμένων διαμερισμάτων, ενοικιαζομένων δωματίων - διαμερισμάτων, κάμπινγκ, εστιατορίων, καφέ, μπαρ και τουριστικών καταστημάτων.[10][44] Στη Φοινικούντα υπάρχει επίσης η ομώνυμη παραλία της, η Παραλία της Φοινικούντας, ενώ κοντά στο χωριό βρίσκεται επίσης και ο γραφικός οικισμός της Λούτσας με την παραλία της, που απέχουν μόλις 2 χιλιόμετρα από την Φοινικούντα.[45] Από τη Φοινικούντα ο επισκέπτης έχει επίσης θέα στα δύο από τα τρία μεγαλύτερα νησιά του συμπλέγματος των Μεσσηνιακών Οινουσών: Την Σχίζα, η οποία έχει ένα αξιόλογο σπήλαιο και την Αγία Μαριανή, στην οποία βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας.[44]

Παραλία Φοινικούντας Επεξεργασία

Σε απόσταση λίγων μέτρων νότια του χωριού βρίσκεται και η παραλία του, η Παραλία της Φοινικούντας,[10][46] με χρυσή άμμο και καθαρά γαλαζοπράσινα νερά, ζεστά και χωρίς μεγάλο βάθος, η οποία αποτελεί ιδανικό προορισμό για οικογένειες με μικρά παιδιά. Η παραλία είναι τόσο καθαρή που έχει πάρει γαλάζια σημαία. Έχει άμεση πρόσβαση, από την (13η) Επαρχιακή Οδό Κορώνης - Μεθώνης και 13η Επαρχιακή Οδό Χαρακοπιού - Μεθώνης, οι οποίες σε πολλές περιοχές συμπίπτουν.

Προστατευόμενη τοποθεσία Επεξεργασία

Η περιοχή είναι προστατευόμενη από το δίκτυο Natura 2000 με κωδικό GR2550003.[47] Χαρακτηρίζεται από θαμνώδη βλάστηση, θαλάσσιους κρημνούς και βραχώδεις ακτές. Στη σημαντική χλωρίδα περιλαμβάνονται τα ενδημικά: Λιμόνιο taxa, Αρενάρια η πελοποννησιακή και η Φριτιλάρια του Ντέιβις.[48] Στην προστατευόμενη πανίδα περιλαμβάνονται τα είδη: Καρέτα καρέτα, μεσογειακή φώκια μοναχός, πράσινη θαλασσοχελώνα. Η περιοχή είναι σημαντική ως σταθμός για μεταναστεύοντα πτηνά.

Προσωπικότητες από τη Φοινικούντα Επεξεργασία

Από τη Φοινικούντα είναι ο συγγραφέας και λογοτέχνης Γεώργιος Διον. Κούβελας.[49]

Συλλογή φωτογραφιών Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Χάρτης περιοχής Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Φοινικούντα, από την ιστοσελίδα: buk.gr
  2. Ταχυδρομικός Κώδικας Φοινικούντας Μεσσηνίας.
  3. Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Πύλος: 27230
  4. 4,0 4,1 Δημοτική Ενότητα Μεθώνης Αρχειοθετήθηκε 2013-11-30 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
  5. Σταύρος Π. Τσώνης (2010), σελ. 86-90.
  6. «ΔΙΑΥΓΕΙΑ (ΑΔΑ: ΒΛ417Λ1-7ΒΦ) - ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΟΥ ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ 10, ΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΤΗΣ 22-4-2013, ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 188 (σελ. 15)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2020. 
  7. Γεώργιος Διον. Κούβελας, «Φοινικούντα, Ιστορία και ζωή», Καλαμάτα 1997, σελ. 21-28.
  8. 8,0 8,1 Φοινικούντα[νεκρός σύνδεσμος], από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
  9. 9,0 9,1 9,2 Σταύρος Π. Τσώνης (2010), σελ. 90-91.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 "Messinia: Olive Culture in the land of Messinia" - "Μεσσηνία. Ο Πολιτισμός της Ελιάς στη Μεσσηνιακή Γη", Biotourism Guide - Βιοτουριστικός Οδηγός, από την ιστοσελίδα: biopolitics.gr, Biotourism – Olive Culture in the land of Messinia, έκδοση: "Biopolitics International Organisation" - "Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής", Αθήνα 2015, ISBN 978-960-7508-55-3, ενότητα: "Περιήγηση στην μαγευτική τοπική κοινότητα Φοινικούντος. Ο δημοφιλής Φοινικούς.", σελ. 215-218.
  11. Πανδέκτης, μετονομασίες, Ταβέρνα-Παραλία Λαχανάδας
  12. Πανδέκτης, μετονομασίες, Παραλία Λαχανάδας-Φοινικούντα
  13. Παυσανίας, «Ελλάδος περιήγησις», «Μεσσηνιακά», IV.34.12: [...] "ἀνέχει δὲ ἐς θάλασσαν ὁ Ἀκρίτας, καὶ νῆσος Θηγανοῦσσά ἐστιν ἔρημος πρὸ αὐτοῦ: μετὰ δὲ τὸν Ἀκρίταν λιμήν τε Φοινικοῦς καὶ νῆσοι κατ' αὐτὸν Οἰνοῦσσαι". [...]
  14. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Ταβέρνα - Παραλία Λαχανάδας - Φοινικούς (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  15. ΦΕΚ 251Α - 04/10/1889.
  16. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Μεθώνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  17. ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
  18. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Λαχανάδας (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  19. ΦΕΚ 193Α - 20/09/1928.
  20. ΦΕΚ 221Α - 06/07/1929.
  21. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Παραλίας Λαχανάδας (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  22. ΦΕΚ 51Α - 19/02/1930.
  23. ΦΕΚ 54Α - 05/04/1957.
  24. 19/03/1961.
  25. 14/03/1971.
  26. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Μεθώνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  27. ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
  28. ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
  29. Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Πύλου-Νέστορος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  30. Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 89.
  31. Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 105.
  32. Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 394.
  33. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 236.
  34. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 276.
  35. Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 304.
  36. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 148.
  37. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 144.
  38. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 139.
  39. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 150.
  40. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 182.
  41. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 184.
  42. "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός Αρχειοθετήθηκε 2016-04-18 στο Wayback Machine.", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
  43. Σταύρος Π. Τσώνης (2010), σελ. 101-102.
  44. 44,0 44,1 44,2 Φοινικούντα, υπέροχες αμμουδιές και κρυστάλλινα νερά Αρχειοθετήθηκε 2014-08-20 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.diakopes.gr του περιοδικού "Διακοπές".
  45. "Messinia: Olive Culture in the land of Messinia" - "Μεσσηνία. Ο Πολιτισμός της Ελιάς στη Μεσσηνιακή Γη", Biotourism Guide - Βιοτουριστικός Οδηγός, από την ιστοσελίδα: biopolitics.gr, Biotourism – Olive Culture in the land of Messinia, έκδοση: "Biopolitics International Organisation" - "Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής", Αθήνα 2015, ISBN 978-960-7508-55-3, ενότητα: "Ο γραφικός οικισμός της Λούτσας", σελ. 226.
  46. Παραλία Φοινικούντας, από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
  47. «N2K GR2550003 dataforms». natura2000.eea.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2019. 
  48. Selana (29 Φεβρουαρίου 2012). «Flora hellenica: Fritillaria davisii». Flora hellenica. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2019. 
  49. Γεώργιος Διον.Κούβελας Αρχειοθετήθηκε 2016-08-02 στο Wayback Machine., (βιογραφικό), από την ιστοσελίδα: www.eeel.edu.gr της Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων Λογοτεχνών (ΕΕΕΛ).

Πηγές – ενδεικτική βιβλιογραφία Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία