Ο Χανς Μίχαελ Φρανκ (Hans Michael Frank, 23 Μαΐου 1900 - 16 Οκτωβρίου 1946) ήταν Γερμανός δικηγόρος, νομικός εκπρόσωπος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος κατά τις δεκαετίες του 1920 και 1930 και υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Ναζιστικού κράτους. Με το τέλος του πολέμου συνελήφθη και δικάστηκε στη Δίκη της Νυρεμβέργης για τον ρόλο που έπαιξε ως επικεφαλής του Γενικού Κυβερνείου (Generalgouvernement) στην κατεχόμενη Πολωνία και τη συμμετοχή του στο Ολοκαύτωμα. Κρίθηκε ένοχος και εκτελέστηκε στη Νυρεμβέργη στις 16 Οκτωβρίου 1946 με απαγχονισμό.

Χανς Φρανκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Hans Michael Frank (Γερμανικά)
Γέννηση23  Μαΐου 1900[1][2][3]
Καρλσρούη[4]
Θάνατος16  Οκτωβρίου 1946[1][2][5]
Nuremberg Court Prison[6]
Αιτία θανάτουαπαγχονισμός[6]
Συνθήκες θανάτουθανατική ποινή[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΓερμανία[7]
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[8][9]
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ νομικής
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Μονάχου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδικηγόρος
πολιτικός[10]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα και Γερμανικό Κόμμα Εργατών
Ποινική κατάσταση
Κατηγορίες εγκλήματοςέγκλημα κατά της ανθρωπότητας
Οικογένεια
ΣύζυγοςBrigitte Frank (1925–1946)
ΤέκναNiklas Frank
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατιώτης/πεζικό
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος του Ράιχσταγκ της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης
Βουλευτής του Γερμανικού Ράιχ
ΒραβεύσειςΧρυσή καρφίτσα του Ναζιστικού Κόμματος
Blood Order[11]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Το Ολοκαύτωμα (Φάσεις)

Η καριέρα του ως αξιωματούχου Επεξεργασία

Ο Φρανκ γεννήθηκε στην Καρλσρούη στις 23 Μαΐου του 1900, το μεσαίο παιδί του δικηγόρου Καρλ Φρανκ και της συζύγου του Μαγκνταλένα Μπούχμαϊερ (Magdalena Buchmaier). Μεγαλύτερος αδελφός του ήταν ο Καρλ (ο νεότερος) και μικρότερη αδελφή του η Ελίζαμπετ. Κατατάχθηκε στον Γερμανικό Στρατό το 1917, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και το 1926 ολοκλήρωσε τις νομικές του σπουδές ύστερα από τις νόμιμες εξετάσεις. Ήδη από το 1919 είχε προσχωρήσει στο Γερμανικό Εργατικό Κόμμα (πρόδρομο του Εθνικοσοσιαλιστικού) προσχωρώντας σε αυτό με την επανίδρυσή του ως ένα από τα πρώτα του μέλη (1927). Ήδη, όμως, είχε λάβει μέρος στο αποτυχημένο «πραξικόπημα της μπιραρίας» του Χίτλερ τον Νοέμβριο του 1923, αφού είχε ήδη προσχωρήσει στην SA το ίδιο έτος[12]. Το 1925 ο Φρανκ νυμφεύθηκε την 29χρονη Μπριγκίτε Χερμπστ (Brigitte Herbst) στο Μόναχο. Απέκτησαν πέντε παιδιά: Τη Ζίγκριντ (13-3-1927, Μόναχο), τον Νόρμαν (3-6-1928, Μόναχο), την Μπριγκίτε (13-2-1935, Μόναχο), τον Μίχαελ (15-2-1937, Μόναχο) και τον Νίκλας (9-3-1939, Μόναχο). Παρόλ' αυτά δεν είχαν ευτυχισμένο γάμο και ο Χανς ζήτησε, το 1942, διαζύγιο, το οποίο η σύζυγός του αρνήθηκε να του παραχωρήσει. Η Μπριγκίτε, από το 1939, αποκαλούσε τον εαυτό της "βασίλισσα της Πολωνίας" και έκανε τα πάντα για να σώσει τον γάμο της με τον Χανς, όχι επειδή τον αγαπούσε, αλλά επειδή ήθελε να παραμείνει η πρώτη κυρία στο Γενικό Κυβερνείο που διοικούσε την κατακτημένη Πολωνία. Περίφημη παραμένει η δήλωσή της "προτιμώ να μείνω χήρα, παρά να δώσω διαζύγιο σε έναν Υπουργό του Ράιχ!". Ο Χανς της απάντησε "Ώστε, λοιπόν, είσαι ο θανάσιμος εχθρός μου!"[13].

Το 1929 τοποθετήθηκε επικεφαλής της νομικής υπηρεσίας του Κόμματος και προήχθη στην ανώτατη βαθμίδα του "Reichsleiter" από τον Χίτλερ το 1931. Ωστόσο, εναντιώθηκε σε δύο τουλάχιστον περιπτώσεις εξωδικαστικών εκτελέσεων από το καθεστώς, κάτι στο οποίο επέμενε ιδιαίτερα: Στις εκτελέσεις στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Νταχάου και στις εκτελέσεις των μελών της SA κατά την Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών το 1934. Το 1930 εξελέγη μέλος του Ράιχσταγκ και το 1933 ίδρυσε την Ακαδημία της Γερμανικής Νομοθεσίας, της οποίας έγινε Πρόεδρος. Ήταν, επίσης, επικεφαλής της Ένωσης Εθνικοσοσιαλιστών Νομικών, της επονομασθείσας "Rechtswahrerbund". Το 1933 διορίσθηκε Υπουργός Δικαιοσύνης του κρατιδίου της Βαυαρίας, ενώ το 1934 έγινε Υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου και Επιθεωρητής της Δικαιοσύνης της Ναζιστικής Κυβέρνησης. Διατήρησε αυτό το αξίωμα μέχρι το 1942, αν και το 1939 τοποθετήθηκε Γενικός Κυβερνήτης, επικεφαλής του "Γενικού Κυβερνείου", που δημιουργήθηκε στο κατεχόμενο από τη Γερμανία και μη προσαρτημένο σε αυτήν Πολωνικό έδαφος, με έδρα την Κρακοβία (Οκτώβριος 1939) [14].

Γενικός Κυβερνήτης Επεξεργασία

Στις 26 Οκτωβρίου 1939 ο Φρανκ τοποθετήθηκε «Γενικός Κυβερνήτης των κατεχόμενων πολωνικών εδαφών» (Generalgouverneur für die besetzten polnischen Gebiete), ενώ του απονεμήθηκε και ο βαθμός του Στρατηγού των SS. Πρώτη του μέριμνα ήταν η καταστροφή της πνευματικής ζωής (και της ανώτερης τάξης) της κατεχόμενης Πολωνίας. Για το σκοπό αυτό οργάνωσε την επιχείρηση ΑΒ (AB Aktion, Außerordentliche Befriedungsaktion, "έκτακτη επιχείρηση ειρήνευσης"), κατά την οποία περίπου 7000 καθηγητές, δάσκαλοι και ιερείς θεωρήθηκαν αναμιγμένοι σε "εγκληματικές ενέργειες" και σφαγιάσθηκαν, ενώ άλλοι 25.000 στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία[15].

Το 1942 απαλλάχθηκε από τα καθήκοντα του Υπουργού του Ράιχ, διατήρησε, όμως, το αξίωμα του Γενικού Κυβερνήτη. Η συμπεριφορά του είχε ενοχλήσει τον Χίτλερ, ιδιαίτερα ύστερα από τη διαμάχη εξουσίας με τον Υπουργό Ασφάλειας και επικεφαλής των SS στο Γενικό Κυβερνείο Φρίντριχ Κρύγκερ (Friedrich Krüger), του οποίου, τελικά, πέτυχε την αντικατάσταση από τον Βίλχελμ Κόππε (Wilhelm Koppe).

Επόμενο βήμα του Φρανκ ήταν η εξόντωση των Εβραίων στην περιοχή που έλεγχε. Στη δίκη του, ωστόσο, ισχυρίστηκε ότι η εξολόθρευση των Εβραίων και η δημιουργία των στρατοπέδων εξόντωσης ήταν αποκλειστική αρμοδιότητα του Χίμλερ και ο ίδιος αγνοούσε την ύπαρξη τέτοιων στρατοπέδων στην περιοχή του Γενικού Κυβερνείου μέχρι τις αρχές του 1944. Ισχυρίστηκε, επίσης, ότι διαφωνούσε συχνά με τον Χίτλερ και υπέβαλε δεκατέσσερις φορές παραίτηση, αλλά ο Χίτλερ δεν έκανε καμία από αυτές δεκτή. Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την περιοχή (και το αξίωμά του, φυσικά) τον Ιανουάριο του 1945, όταν αυτή καταλήφθηκε από τον Ερυθρό Στρατό.

Σύλληψη, δίκη, καταδίκη Επεξεργασία

 
Ο Χανς Φρανκ κρατούμενος κατά τη διάρκεια της δίκης.
 
Η σορός του Φρανκ μετά την εκτέλεση

Ο Φρανκ συνελήφθη από τα αμερικανικά στρατεύματα στην περιοχή της Τέργκενζεε της Βαυαρίας στις 3 Μαΐου 1945. Κατά τη σύλληψή του προσπάθησε να αυτοκτονήσει, πράγμα που επανέλαβε δύο ημέρες αργότερα, κόβοντας τις φλέβες στον αριστερό του βραχίονα. Και οι δύο απόπειρες απέτυχαν. Όπως ήταν φυσικό, ο Φρανκ παραπέμφθηκε για να δικαστεί στη Δίκη της Νυρεμβέργης (1945 - 1946). Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας επανέκτησε τη ρωμαιοκαθολική του πίστη και με τη θέλησή του παρέδωσε στην κατηγορούσα αρχή σαράντα δύο τόμους ημερολογίων του, οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν για τη στήριξη των εναντίον του κατηγοριών. Ο ίδιος παραδέχθηκε αρκετά στοιχεία των εναντίον του κατηγοριών και, σε ορισμένες περιπτώσεις, η απολογία του θύμιζε περισσότερο εξομολόγηση των αμαρτημάτων του. Μια από τις σημαντικότερες φράσεις του, κατά την απολογία του, ήταν: "Θα περάσουν χίλια χρόνια και οι ενοχές της Γερμανίας δεν θα έχουν εξαλειφθεί". Δεν παρέλειψε, ωστόσο, να κατηγορήσει τους κατηγόρους του, ιδιαίτερα τη σοβιετική πλευρά, για τη διάπραξη παρόμοιων φρικαλεοτήτων κατά τη διάρκεια του Πολέμου.

Ο Φρανκ κηρύχθηκε ένοχος για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου και για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και καταδικάσθηκε σε θάνατο με απαγχονισμό. Στο χρονικό διάστημα από την 1η Οκτωβρίου (οπότε εκδόθηκε η καταδικαστική απόφαση) μέχρι τις 16 Οκτωβρίου 1946, οπότε η απόφαση εκτελέσθηκε, ο Φρανκ συνέγραψε τα απομνημονεύματά του. Η εκτέλεση των καταδικασθέντων περιγράφηκε σε ανταπόκριση του δημοσιογράφου Κίνγκσμπερι Σμιθ (Kingsbury Smith) και αναφέρει σχετικά:

"Στην παρέλαση του θανάτου ακολούθησε ο Χανς Φρανκ (σημ. πριν από αυτόν είχε εκτελεσθεί ο Ερνστ Καλτενμπρούννερ). Ήταν ο μόνος από τους καταδικασμένους που εισήλθε στον χώρο εκτελέσεων χαμογελώντας. Αν και ήταν νευρικός και ξεροκατάπινε συχνά, ο άνθρωπος αυτός, που είχε επανέλθει στην καθολική πίστη, είχε την εμφάνιση ατόμου που, βρίσκοντας τον θάνατο, θα απελευθερωνόταν από τα αμαρτήματα που είχε διαπράξει. Όταν του ζητήθηκε να πει το όνομά του, το είπε ήσυχα και, ως τελευταία του φράση είπε: "Είμαι ευγνώμων για τη μεταχείριση που είχα κατά τη διάρκεια της κράτησής μου και ζητώ από τον Θεό να με δεχθεί με επιείκεια". Έκλεισε τα μάτια του και ξεροκατάπιε καθώς του φόρεσαν τη μαύρη κουκούλα" [16].

Το 1987 ο μικρότερος γιος του, Νίκλας, εξέδωσε το βιβλίο "Der Vater: Eine Abrechnung " (Ο πατέρας: Ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών). Το βιβλίο προκάλεσε διαμάχες στη Γερμανία, λόγω του τρόπου με τον οποίο ο Νίκλας επιτίθεται στον πατέρα του, αποκαλώντας τον "μια γλοιώδη οπή Χιτλερικού φανατισμού" και αμφισβητώντας τη μεταμέλεια που επέδειξε κατά τις τελευταίες του στιγμές. Το βιβλίο δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο περιοδικό "Stern" και μεταφράσθηκε στα αγγλικά το 1991 με τίτλο "In the Shadow of the Reich" (Στη σκιά του Ράιχ)[17].

Πηγές, Αναφορές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13517915v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6x08srm. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
  5. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Hans-Frank. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. 6,0 6,1 6,2 Burton C. Andrus: «I was the Nuremberg jailer» (Αγγλικά) Coward-McCann, Inc.. Νέα Υόρκη. 1969.
  7. LIBRIS. 26  Μαρτίου 2018. libris.kb.se/katalogisering/gdsvvx4050g4mmz. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13517915v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. CONOR.SI. 117634147.
  10. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
  11. Ανακτήθηκε στις 13  Οκτωβρίου 2022.
  12. «Axis Biographical Research». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2008. 
  13. Hans Frank - Pre-war career, Wartime career, Quotation, Fiction and film, Cambridge Encyclopedia, τομ. 32.
  14. «Κατάθεση του Φρανκ στη Δίκη της Νυρεμβέργης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2002. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2008. 
  15. Yad Vashem
  16. «Νομική Σχολή Πανεπιστημίου του Κάνσας: Κατάθεση του Φρανκ (πρακτικά της Δίκης)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2008. 
  17. Niklas Frank, In the Shadow of the Reich, Knopf, 1991. ISBN 0-394-58345-0

Δείτε επίσης Επεξεργασία

  • Ian Kershaw, Hitler, the Germans and the Final Solution, Yale University Press, ISBN 978-0-300-12427-9
  • William Shirer, The Rise and Fall of the 3rd Reich, Touchstone Books (Simon and Schuster), New York, 1981
  • Richard J. Evans, The Coming of the Third Reich, Penguin Press, 2004, p. 179. ISBN 0-14-303469-3