Ο Χανς Καρλ Άουγκουστ Σίμων φον Όιλερ-Τσέλπιν (Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin, 15 Φεβρουαρίου 18736 Νοεμβρίου 1964) ήταν Γερμανός χημικός, με σημαντική έρευνα στη Βιοχημεία. Τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας του 1929 από κοινού με τον Άρθουρ Χάρντεν για τις έρευνές τους στη ζύμωση των σακχάρων και τα σχετικά ένζυμα.

Χανς φον Όιλερ-Τσέλπιν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση15  Φεβρουαρίου 1873[1][2][3]
Άουγκσμπουργκ[4][5]
Θάνατος6  Νοεμβρίου 1964[4][1][3]
Στοκχόλμη[4]
Τόπος ταφήςΒόρειο νεκροταφείο της Σόλινα (59°21′26″ s. š., 18°1′6″ v. d.)[6][7]
Χώρα πολιτογράφησηςΓερμανία
Σουηδία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[8][9]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Χούμπολτ
Πανεπιστήμιο του Βύρτσμπουργκ[10]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταβιοχημικός
χημικός[11]
διδάσκων πανεπιστημίου
στρατιωτικός[12]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Στοκχόλμης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΆστριντ Κλέβε (1902–1912)[11]
Beth von Euler-Chelpin
ΤέκναΟυλφ φον Όιλερ[11]
Κάριν Στόλπε
Γκέοργκ φον Όιλερ[11]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΜεγαλός Ταξιάρχης του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας με αστέρα
βραβείο Νόμπελ Χημείας (1929)[11]
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Βέρνης
Goethe Medal for Art and Science (1943)
honorary doctor of Rutgers University
honorary doctor of Stockholm University
honorary doctor at Christian-Albrechts-Universität zu Kiel
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Όιλερ-Τσέλπιν γεννήθηκε στο Άουγκσμπουργκ της Γερμανίας και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, όπου και εκπόνησε τη διδακτορική διατριβή του με τον Έμιλ Φίσερ. Σε όλη σχεδόν την επιστημονική του σταδιοδρομία ήταν καθηγητής της Γενικής και Οργανικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης (από το 1906 ως το 1941), και διευθυντής του εκεί Ινστιτούτου Οργανοχημικών Ερευνών (1938-1948). Απεβίωσε στη Στοκχόλμη σε ηλικία 91 ετών.

Ο Όιλερ-Τσέλπιν ήταν έγγαμος και η σύζυγός του Άστριντ Κλέβε ήταν επίσης χημικός και κόρη του χημικού Περ Τέοντορ Κλέβε. Ο γιος τους Ουλφ φον Όιλερ (1905-1983) τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 1970.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb10524250h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Hans-von-Euler-Chelpin. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6df6qcx. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. Hans von Euler-Chelpin - Facts Ανακτήθηκε στις 13  Δεκεμβρίου 2016.
  6. 6,0 6,1 «Norra Begravningsplatsen: Kändisarna». Hittagraven.
  7. 7,0 7,1 «von Euler-Chelpin, JOHAN KARL AUGUST SIMON». Svenskagravar.se. Ανακτήθηκε στις 24  Μαΐου 2023.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb10524250h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. CONOR.SI. 141968995.
  10. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουλίου 2019.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Euler-Chelpin, von, släkt 15536. Ανακτήθηκε στις 28  Ιουνίου 2017.
  12. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία