Το χρυσένιο είναι ένα δισδιάστατο αλλότροπο του χρυσού. Το λεπτότερο φύλλο χρυσού είναι περίπου 400 φορές παχύτερο από το χρυσένιο.[1][2] Διαθέτει συρρίκνωση πλέγματος 9% σε σύγκριση με το χοντρό χρυσό. [1][1]

Χρυσένιο

Ιστορία Επεξεργασία

Το χρυσένιο συνθετήθηκε για πρώτη φορά ως αυτοτελές υλικό το 2024 από μία επιστημονκή ομάδα στο Πανεπιστήμιο Λινσέπινγκ της Σουηδίας. Ένας ισχυρισμός του 2022 από μια ομάδα του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης στο Άμπου Ντάμπι έχει αμφισβητηθεί καθώς περιέχει πολλαπλές διαστρωματώσεις.[3]

Σύνθεση Επεξεργασία

Η ομάδα χρησιμοποίησε ένα υλικό που περιέχει σιλικένιο μεταξύ στρωμάτων καρβιδίου τιτανίου. Ο χρυσός, που τοποθετήθηκε πάνω σε αυτόν τον συνδυασμό διαχύθηκε στη δομή και αντικατέστησε τη σιλικόνη. Η χάραξη του καρβιδίου του τιτανίου απελευθέρωσε ελεύθερα φύλλα χρυσίου πλάτους έως και 100 νανομέτρων. Η χάραξη πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του αντιδραστηρίου Murukami, με μια τεχνική που χρησιμοποιείται εδώ και 100 χρόνια για τη διακόσμηση σιδηρικών έργων από Ιάπωνες σιδηρουργούς. Τα επιφανειοδραστικά μόρια σχημάτισαν ένα προστατευτικό φράγμα μεταξύ του γκόλντεν και του περιβάλλοντος υγρού - για να εμποδίσουν την προσκόλληση των φύλλων.[3]

Η ομάδα διερευνά τη δυνατότητα προετοιμασίας χρυσένιου από άλλες φάσεις που δεν είναι διαμεσολαβημένες με τις Δυνάμεις φαν ντερ Βάαλς, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης των σχεδίων χάραξης.[1]

Συγκρίση με γραφένιο Επεξεργασία

Η σχηματίωση διδιαστατικών αλλοτρόπων μετάλλων όπως ο χρυσός είναι δύσκολη, επειδή τα ατόμα των μετάλλων τείνουν να συσσωρεύονται και να σχηματίζουν νανοσωματίδια αντί νανοφύλλων.[3]

Ιδιότητες Επεξεργασία

Το υλικό εμφάνισε αύξηση της δεσμευτικής ενέργειας του Au 4f κατά 0,88 eV. Το υλικό είναι ημιαγωγός, με το μέγιστο της ζώνης σθένους 50 meV πιο χαμηλά από το επίπεδο Fermi.[1]

Εφαρμογές Επεξεργασία

Πιθανές εφαρμογές περιλαμβάνουν την αισθητοποίηση και την καταλύση.  

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Kashiwaya, Shun; Shi, Yuchen; Lu, Jun; Sangiovanni, Davide G.; Greczynski, Grzegorz; Magnuson, Martin; Andersson, Mike; Rosen, Johanna και άλλοι. (2024-04-16). «Synthesis of goldene comprising single-atom layer gold» (στα αγγλικά). Nature Synthesis: 1–8. doi:10.1038/s44160-024-00518-4. ISSN 2731-0582. https://www.nature.com/articles/s44160-024-00518-4. 
  2. «Μετά το γραφένιο, το φανταχτερό «χρυσένιο»». in.gr. 29 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2024. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Peplow, Mark (2024-04-18). «Meet 'goldene': this gilded cousin of graphene is also one atom thick» (στα αγγλικά). Nature 629 (8010): 17. doi:10.1038/d41586-024-01118-0. PMID 38637705. Bibcode2024Natur.629...17P. https://www.nature.com/articles/d41586-024-01118-0. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία