Βικιπαίδεια

15η Ένοπλη Μεραρχία Γρεναδιέρων των SS (1η Λετονική)

Η 15η Ένοπλη Μεραρχία Γρεναδιέρων των SS (1η λετονική) ήταν μία λετονική μεραρχία των Waffen-SS της Ναζιστικής Γερμανίας, που δημιουργήθηκε περί το 1943 στη Λετονία, από Λετονούς εθελοντές και αργότερα υποχρεωτικά στρατευμένους πολίτες, και δραστηριοποιήθηκε κυρίως στο Ανατολικό Μέτωπο, κυρίως σε αμυντικό ρόλο, πολεμώντας κατά των Σοβιετικών, στο πλευρό των Γερμανών.

15η Ένοπλη Μεραρχία Γρεναδιέρων των SS (1η λετονική)
Το έμβλημα της 15ης Ένοπλης Μεραρχίας Γρεναδιέρων των SS
Χώρα Ναζιστική Γερμανία
Λετονία
Κλάδος Waffen SS
ΤύποςΠεζικό
Δύναμη16.800 άνδρες[1]
ΥπαγωγήVI Σώμα Στρατού Εθελοντών SS (Λετονικό)
Τιμές4 αξιωματικοί της μεραρχίας τιμήθηκαν με το Σταυρό των Ιπποτών του Σιδηρού Σταυρού (Βλέπε αντίστοιχη ενότητα)
Διάλυση1945
Διακριτικά
Επίρραμμα μανικιού Το έμβλημα των Λετονών ΛεγεωνάριωνLatvia.gif

Υπόβαθρο Επεξεργασία

Όταν πραγματοποιήθηκε Γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση, στις 22 Ιουνίου 1941, οι Γερμανοί και οι σύμμαχοί τους προωθήθηκαν αστραπιαία, καταλαμβάνοντας μεγάλες εκτάσεις της αχανούς Σοβιετικής Ένωσης. Μέχρι τον Ιούλιο, είχαν καταλάβει τις χώρες τις Βαλτικής (Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία). Οι Γερμανοί έγιναν δεκτοί ως απελευθερωτές από τους λαούς της Βαλτικής, οι οποίοι καταπιέζονταν από τους Σοβιετικούς για χρόνια.

Καθώς δεν υπήρχαν – σύμφωνα πάντα με τη λογική των ναζί – φυλετικά κωλύματα (οι λαοί αυτοί θεωρούνταν «Άριας καταγωγής», σε αντίθεση με αυτούς Σλαβικής και ασιατικής καταγωγής, οι οποίοι θεωρούνταν «υπάνθρωποι» (Untermenschen). Έτσι, αποφασίστηκε να ενδυναμωθεί η πολεμική προσπάθεια της ναζιστικής Γερμανίας με την εθελοντική, αρχικά, συμβολή των λαών της Βαλτικής.

Αναζήτηση εθελοντών στη Λετονία Επεξεργασία

Στη Λετονία, συστάθηκαν από τους πρώτους μήνες της Γερμανικής κατοχής συντάγματα αστυνομίας, που υπάγονταν στη γερμανική διοίκηση, προκειμένου να διασφαλίζουν τις πολύτιμες γραμμές ανεφοδιασμού εναντίον των ανταρτών (παρτιζάνων), οι οποίοι υποστηρίζονταν από τους Σοβιετικούς και των οποίων το κίνημα ολοένα και ενδυναμωνόταν λόγω του ναζιστικού δεσποτισμού. Μερικές από τις μονάδες αυτές υπάχθηκαν στην «Ομάδα Στρατιών Βορρά» και εστάλησαν στο μέτωπο, για να λάβουν στη μάχη το «βάπτισμα του πυρός», στις αρχές του 1943.[2]

Επίσης, άρχισε η εθελοντική στρατολόγηση για τη στελέχωση μιας μονάδας, η οποία θα πολεμούσε εναντίον των Σοβιετικών. Η ανταπόκριση ήταν ομολογουμένως εντυπωσιακή, καθώς παρουσιάστηκαν συνολικά 32.000 εθελοντές.[2] Στα τέλη Αυγούστου 1942 σχηματίστηκε, με τη διοικητική στελέχωση από Γερμανούς αξιωματικούς, η Λετονική Λεγεώνα Εθελοντών SS (Lettische SS-Freiwilligen-Legion), η οποία έμελλε να αποτελέσει τον πυρήνα της 15ης Ένοπλης Μεραρχίας Γρεναδιέρων των SS. Διοικητής της διορίστηκε ο πρώην υπουργός Πολέμου, στρατηγός Ρούντολφς Μπανγκέρσκις (Rūdolfs Bangerskis), ο οποίος έλαβε το βαθμό του υποστρατήγου (Gruppenführer) των SS, στις 9 Μαρτίου 1943.

Το αχανές μέγεθος της Ρωσίας όμως απαιτούσε την σύσταση περισσότερων και μεγαλύτερων σχηματισμών. Συνεπώς, οι υπάρχοντες σχηματισμοί εθελοντών συγχωνεύθηκαν σε μεραρχίες, και η "Λετονική Λεγεώνα Εθελοντών" μετονομάστηκε σε "Λετονική Μεραρχία Εθελοντών", λαμβάνοντας σύντομα τον αριθμό 15. Αυτό δεν κρίθηκε αρκετό από άποψη αριθμών, και έτσι ο Εθνικός Ηγέτης (Reichsführer) των SS Χάινριχ Χίμλερ επέβαλε υποχρεωτική στρατιωτική θητεία στο "Κομισαριάτο του Ράιχ Βαλτικής" (Reichskomissariat Ostland). Κλήθηκαν υπό τα όπλα οι κλάσεις 1915-1924 το 1943, μετά του 1904-14 και όσο η κατάσταση χειροτέρευε, του 1925-1926 το 1944. Οι νεοσύλλεκτοι αυτοί στελέχωσαν την 15η Ένοπλη Μεραρχία Γρεναδιέρων των SS (αφαιρέθηκε, όπως ήταν επόμενο, ο τίτλος "Εθελοντών").

 
Μέλη της 15ης Ένοπλης Μεραρχίας Γρεναδιέρων των SS παρελαύνουν, Δεκέμβριος του 1943

Δράση Επεξεργασία

Οι τύχες του πολέμου άρχισαν να αλλάζουν από τα μέσα του 1943 και εφεξής. Η μεραρχία πολέμησε υποδειγματικά στο Ανατολικό Μέτωπο, στην υπεράσπιση του Νόβο Σοκολνίκι στις σοβιετικές επιθέσεις του χειμώνα, το Νοέμβριο του ίδιου έτους, αλλά υπέστη μεγάλες απώλειες. Οι Σοβιετικοί επιτίθεντο όμως κατά ατέλειωτα κύματα από τις πολυάριθμες εφεδρείες τους, και έτσι οι Γερμανοί άρχισαν μία μακρά υποχώρηση. Τον Ιούλιο του 1944, οι Σοβιετικοί επανήλθαν στη Λετονία στα πλαίσια της επιχείρησης προσβολής της Βαλτικής, η οποία αποτελούσε μέρος της κολοσσιαίας Σοβιετικής αντεπίθεσης (Επιχείρηση Μπαγκρατιόν), και η Ρίγα έπεσε στις 13 Οκτωβρίου 1944. [2]

Ο Αδόλφος Χίτλερ επέμενε πεισματικά πως οι δυνάμεις του δεν έπρεπε να υποχωρήσουν από την Βαλτική. Καθώς δεν είχε κανείς το σθένος να φέρει αντίρρηση, οι γερμανικές δυνάμεις της Βαλτικής παγιδεύτηκαν στον θύλακα της Κουρλάνδης. Η μεραρχία ήταν αρκετά τυχερή ώστε να αποφύγει αυτή τη μοίρα και απωθήθηκε στην Πομερανία, όπου πολέμησε εναντίον των Σοβιετικών στην απέλπιδα προσπάθεια αναχαίτισής τους σε μία υποτυπώδη αμυντική γραμμή, η οποία έφερε τον πομπώδη τίτλο "Τείχος της Πομερανίας". [2]

Ενώ βρισκόταν στην Πομερανία όμως, η μεραρχία διέπραξε ένα επιβεβαιωμένο έγκλημα πολέμου: Αφού έδεσε με αγκαθωτό συρματόπλεγμα 32 Πολωνούς στρατιώτες του 4ου Λόχου του 3ου Συντάγματος της 1ης Πολωνικής Στρατιάς, τους έκλεισε σε μία αποθήκη αγροκτήματος και τους έκαψε ζωντανούς. [3][4][5]

Ορισμένοι από τους επιζήσαντες συνέχισαν να πολεμούν κατά των σοβιετικών, ωθούμενοι από τη δύναμη της απελπισίας, καθώς δεν είχαν να περιμένουν έλεος από τους Σοβιετικούς. Ένα τάγμα πολέμησε στη μάχη του Βερολίνου, ενώ ο κύριος όγκος των δυνάμεων που είχαν απομείνει κατάφερε να αποφύγει την περικύκλωση και την εξόντωση στον δακτύλιο του Βερολίνου και παραδόθηκε στους Αμερικανούς στο Γκύτεργκλυκ, κοντά στον ποταμό Έλβα. [6]

Διακριτικά Επεξεργασία

Τυποποιημένα διακριτικά δεν υφίσταντο εν πολλοίς στη μεραρχία. Πολλοί στρατιώτες της έφεραν στο επίραμμα του γιακά τους ρούνους των SS, αν και η μεραρχία δεν ήταν γερμανική, απόδειξη ίσως του σεβασμού που ενέπνεε η αποτελεσματικότητα και η γενναιότητα των στρατιωτών της στη μάχη. Χρησιμοποιήθηκε και ένα επίραμμα με μία σβάστικα, που χρησιμοποιήθηκε για λίγο καιρό, ώσπου να δημιουργηθεί το τελικό, το οποίο παρίστανε τρία αστέρια μέσα σε ένα πλαίσιο από ακτίνες του ηλίου, διαφορετικό από το έμβλημα της μεραρχίας. Χρησιμοποιήθηκε ευρέως και η επωμίδα των Λετονών Λεγεωνάριων, ενώ δεν σχεδιάστηκε κανένα σιρίτι. [2]

Διοικητές Επεξεργασία

Διάταξη μάχης Επεξεργασία

  • 32ο Ένοπλο Σύνταγμα Γρεναδιέρων των SS
  • 33ο Ένοπλο Σύνταγμα Γρεναδιέρων των SS
  • 34ο Ένοπλο Σύνταγμα Γρεναδιέρων των SS
  • 15ο Ένοπλο Σύνταγμα Πυροβολικόυ των SS
  • 15ο Ένοπλο Τάγμα Φουζιλιέρων των SS
  • 15ο Ένοπλο Αντιαεροπορικό (Flak) Τάγμα των SS
  • 15ο Ένοπλο Τάγμα Επικοινωνιών των SS
  • 15ο Ένοπλο Τάγμα Μηχανικού των SS
  • 15ο Ένοπλο Τάγμα Κυνηγών Αρμάτων (Panzerjäger) των SS
  • 15ο Ιατρικό Τάγμα SS
  • 15ος Ουλαμός Ανεφοδιασμού SS
  • 15ο Τμήμα Ταχυδρομείου Πεδίου SS
  • 15ος Κτηνιατρικός Λόχος SS
  • 15ο Τάγμα Οικονομικών SS
  • 1ο Τάγμα Κτιστών SS της 15ης Μεραρχίας SS
  • 2ο Τάγμα Κτιστών SS της 15ης Μεραρχίας SS
  • 15ο Τάγμα Feldersatz SS
  • 15ο Ένοπλος Ουλαμός SS Feldgendarmerie (Στρατονομίας)
  • 15ος Ουλαμός Πολεμικών Ανταποκριτών SS [8]

Κάτοχοι του Σταυρού των Ιπποτών στην 15η Ένοπλη Μεραρχία Γρεναδιέρων των SS Επεξεργασία

Όνομα Βαθμός Ημερομηνία απονομής Τμήμα
  Νικολάους Χάιλμαν Oberführer των SS 23 Αυγούστου 1944 Διοίκηση
  Κάρλις Απεράτς Obersturmbannführer των SS 21 Σεπτεμβρίου 1944 32ο Ένοπλο Σύνταγμα Γρεναδιέρων των SS
  Άντολφ Αξ Oberführer των SS 9 Μαΐου 1945 Διοίκηση
  Έριχ Βουλφφ Sturmbannführer των SS 9 Μαΐου 1945 Διοίκηση

Σημειώσεις Επεξεργασία

1.^ Ο βαθμός αυτός δεν έχει αντίστοιχο στα ελληνικά. Βρίσκεται μεταξύ συνταγματάρχη και ταξιάρχου.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Williamson 2007, σελ. 290.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Williamson 2007, σελ. 124.
  3. ↑ Majewski, Ryszard (1983). Waffen SS. Mity i rzeczywistość. Wrocław: Krajowa Agencja Wydawnicza. σελ. 247. ISBN 83-03-00102-7. 
  4. ↑ Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej. 3. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. 1988. σελ. 531. ISBN 83-11-07038-5. 
  5. ↑ Ważniejsze bitwy na Wale Pomorskim podczas II wojny światowej
  6. ↑ Stein, G (1966) The Waffen SS: Hitler's Elite Guard at War 1939-1945. Cornel Uni. Press, London.
  7. ↑ Rickmenspoel,M. Waffen-SS Encyclopedia. Aberjona Press, 2004.
  8. ↑ Wendal, Marcus. «15. Waffen-Grenadier-Division der SS (lettische Nr. 1)». Axis History. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2009. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2009. 

Πηγές Επεξεργασία

  • Williamson, Gordon (2007). SS, Οι Λεγεώνες του Τρόμου. Από τις οδομαχίες του Βερολίνου στα Waffen-SS. Αθήνα: Anubis. ISBN 978-960-306-626-2. 
  • Stein, G (1966). The Waffen SS: Hitler's Elite Guard at War 1939-1945. London: Cornel Uni. Press. 
  • http://www.axishistory.com/index.php?id=1958


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=15η_Ένοπλη_Μεραρχία_Γρεναδιέρων_των_SS_(1η_Λετονική)&oldid=9303913"