Η κατάσταση αμυντικής ετοιμότητας (αγγλικά: defense readiness condition, εν συντομία DEFCON) είναι κατάσταση συναγερμού που χρησιμοποιείται από τις Ένοπλες Δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών.[1]

Επίπεδα DEFCON

Το σύστημα DEFCON αναπτύχθηκε από τον Μικτό Επιτελείο Στρατού (JCS) και ενοποιούσε και καθόρισε μάχιμες εντολές.[2] Προβλέπει πέντε κλιμακούμενα επίπεδα ετοιμότητας (ή κατάσταση συναγερμού) για τον στρατό των ΗΠΑ. Αυξάνεται σε σοβαρότητα από DEFCON 5 (λιγότερο σοβαρό) σε DEFCON 1 (πιο σοβαρό) για να ταιριάζει σε διάφορες στρατιωτικές καταστάσεις, με το DEFCON 1 να σηματοδοτεί το ξέσπασμα πυρηνικού πολέμου.[1]

Το DEFCON είναι υποσύστημα μιας σειράς Συνθηκών Ειδοποίησης ή LERTCON, που περιλαμβάνουν επίσης καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (EMERGCON).[3]

Λειτουργία Επεξεργασία

Το επίπεδο DEFCON ελέγχεται κυρίως από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ και τον Υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ μέσω του Επικεφαλής του Μικτού Επιτελείου και των Διοικητών Μάχης. Κάθε επίπεδο ορίζει συγκεκριμένα σενάρια ασφάλειας, ενεργοποίησης και απόκρισης για το εν λόγω προσωπικό.

Διαφορετικοί κλάδοι των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ (δηλαδή, ο Στρατός των ΗΠΑ, το Ναυτικό των ΗΠΑ, η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ, το Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ, η Ακτοφυλακή των ΗΠΑ, η Διαστημική Δύναμη των ΗΠΑ) και διαφορετικές βάσεις ή ομάδες διοίκησης μπορούν να ενεργοποιηθούν σε διαφορετικές συνθήκες άμυνας. Γενικά, δεν υπάρχει ενιαία κατάσταση DEFCON για τον κόσμο ή τη χώρα και μπορεί να οριστεί να περιλαμβάνει μόνο συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές. Σύμφωνα με το Air&Space/Smithsonian, από το 2014, το παγκόσμιο επίπεδο DEFCON δεν ήταν ποτέ πιο σοβαρό από το DEFCON 3. Τα επίπεδα DEFCON 2 στην Κρίση των Πυραύλων της Κούβας το 1962 και στον Πόλεμο του Κόλπου το 1991 δεν ήταν παγκόσμια.

Τα DEFCON δεν πρέπει να συγχέονται με παρόμοια συστήματα που χρησιμοποιούνται από τον στρατό των Η.Π.Α., όπως οι Καταστάσεις Προστασίας Δύναμης (FPCONS), καταστάσεις ετοιμότητας (REDCONS) ή το πρώην Συμβουλευτικό Σύστημα Εσωτερικής Ασφάλειας που χρησιμοποιήθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών.

Επίπεδα Επεξεργασία

Οι συνθήκες αμυντικής ετοιμότητας ποικίλλουν μεταξύ πολλών εντολών και έχουν αλλάξει με την πάροδο του χρόνου,[2] και το Υπουργείο Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών χρησιμοποιεί όρους άσκησης όταν αναφέρεται στα επίπεδα DEFCON κατά τη διάρκεια των ασκήσεων.[4] Αυτό γίνεται για να αποκλείεται η πιθανότητα σύγχυσης των εντολών άσκησης με τις πραγματικές επιχειρησιακές εντολές.[4] Στις 12 Ιανουαρίου 1966, η NORAD «πρότεινε την υιοθέτηση των συνθηκών ετοιμότητας του συστήματος JCS» και οι πληροφορίες σχετικά με τα επίπεδα αποχαρακτηρίστηκαν το 2006:[5]

Συνθήκη ετοιμότητας Όρος άσκησης Περιγραφή Ετοιμότητα
DEFCON 1 COCKED PISTOL Ο πυρηνικός πόλεμος είναι επικείμενος ή έχει ήδη ξεκινήσει Μέγιστη ετοιμότητα. Άμεση απάντηση.
DEFCON 2 FAST PACE Επόμενο βήμα ο πυρηνικός πόλεμος Ένοπλες δυνάμεις έτοιμες να αναπτυχθούν και να εμπλακούν σε λιγότερο από έξι ώρες
DEFCON 3 ROUND HOUSE Αύξηση της ετοιμότητας δύναμης πάνω από αυτή που απαιτείται για την κανονική ετοιμότητα Έτοιμη για κινητοποίηση σε 15 λεπτά η Πολεμική Αεροπορία
DEFCON 4 DOUBLE TAKE Αυξημένη παρακολούθηση πληροφοριών και ενισχυμένα μέτρα ασφαλείας Πάνω από την κανονική ετοιμότητα
DEFCON 5 FADE OUT Χαμηλότερη κατάσταση ετοιμότητας Κανονική ετοιμότητα

Ιστορία Επεξεργασία

Μετά τη δημιουργία του NORAD, η εντολή χρησιμοποίησε διαφορετικά επίπεδα ετοιμότητας (Κανονικό, Αυξημένο, Μέγιστο) υποδιαιρούμενα σε οκτώ συνθήκες, π.χ., το επίπεδο «Μέγιστης ετοιμότητας» είχε δύο προϋποθέσεις «Ετοιμότητα Αεράμυνας» και «Επείγουσα ανάγκη Αεράμυνας». [5] Τον Οκτώβριο του 1959, ο Πρόεδρος της JCS ενημέρωσε τη NORAD «ότι ο Καναδάς και οι ΗΠΑ είχαν υπογράψει συμφωνία για την αύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας των δυνάμεων της NORAD σε περιόδους διεθνούς έντασης». [5] Μετά την έναρξη ισχύος της συμφωνίας στις 2 Οκτωβρίου 1959, [5] το JCS καθόρισε ένα σύστημα με DEFCON τον Νοέμβριο του 1959 για τις στρατιωτικές εντολές.[2] Το αρχικό σύστημα DEFCON είχε συνθήκες "Alpha" και "Bravo" (υπό DEFCON 3) και Charlie/Delta υπό DEFCON 4, συν ένα επίπεδο «Επείγον» υψηλότερο από το DEFCON 1 με δύο συνθήκες: «Αμυνικό Επείγον» και το υψηλότερο, «Αεράμυνα Έκτακτης Ανάγκης» («Hot Box» και «Big Noise» για ασκήσεις). [5]

Περιπτώσεις DEFCON 2 ή 3 Επεξεργασία

DEFCON 2 Επεξεργασία

Κρίση πυραύλων της Κούβας Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της Κρίσης των Πυραύλων της Κούβας στις 16–28 Οκτωβρίου 1962, οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ (με εξαίρεση τον Στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη) έλαβαν εντολή DEFCON 3. Στις 24 Οκτωβρίου, η Στρατηγική Αεροπορική Διοίκηση (SAC) διατάχθηκε στο DEFCON 2, ενώ οι υπόλοιπες Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ παρέμειναν στο DEFCON 3. Η SAC παρέμεινε στο DEFCON 2 μέχρι τις 15 Νοεμβρίου.[6][7]

Πόλεμος του Περσικού Κόλπου Επεξεργασία

Στις 15 Ιανουαρίου 1991, ο Κοινός Αρχηγός του Επιτελείου ανακήρυξε το DEFCON 2 στην εναρκτήρια φάση της Επιχείρησης Καταιγίδα της Ερήμου κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Περσικού Κόλπου.[8]

DEFCON 3 Επεξεργασία

Πόλεμος του Γιομ Κιπούρ Επεξεργασία

Στις 6 Οκτωβρίου 1973, η Αίγυπτος και η Συρία εξαπέλυσαν κοινή επίθεση στο Ισραήλ με αποτέλεσμα τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησύχησαν ότι η Σοβιετική Ένωση θα μπορούσε να επέμβει και στις 25 Οκτωβρίου, οι αμερικανικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Στρατηγικής Αεροπορικής Διοίκησης, της Διοίκησης Ηπειρωτικής Αεράμυνας, της Ευρωπαϊκής Διοίκησης και του Έκτου Στόλου, τοποθετήθηκαν στο DEFCON 3.

Σύμφωνα με έγγραφα που αποχαρακτηρίστηκαν το 2016, η μετάβαση στο DEFCON 3 υποκινήθηκε από αναφορές της CIA που έδειχναν ότι η Σοβιετική Ένωση είχε στείλει ένα πλοίο στην Αίγυπτο που μετέφερε πυρηνικά όπλα μαζί με δύο άλλα αμφίβια σκάφη.[9] Τα σοβιετικά στρατεύματα δεν αποβιβάστηκαν, αν και το πλοίο που υποτίθεται ότι μετέφερε πυρηνικά όπλα έφτασε στην Αίγυπτο. Περισσότερες λεπτομέρειες δεν είναι διαθέσιμες και παραμένουν απόρρητες.

Τις επόμενες ημέρες, οι διάφορες δυνάμεις επανήλθαν σε κανονική κατάσταση με τον Έκτο Στόλο να αποχωρεί στις 17 Νοεμβρίου.[10]

Επιχείρηση Πολ Μπάνγιαν Επεξεργασία

Μετά το περιστατικό δολοφονίας με τσεκούρι στο Πανμουντζόμ στις 18 Αυγούστου 1976, τα επίπεδα ετοιμότητας των αμερικανικών δυνάμεων στη Νότια Κορέα αυξήθηκαν στο DEFCON 3, όπου παρέμειναν καθ' όλη τη διάρκεια της Επιχείρησης Πολ Μπάνγιαν.[11]

Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Άμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ διέταξε να αυξηθεί το επίπεδο DEFCON στο 3, καθώς και σε κατάσταση αναμονής για πιθανή αύξηση στο DEFCON 2. Μειώθηκε σε DEFCON 4 στις 14 Σεπτεμβρίου.[12]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «Department of Defense Dictionary of Military and Associated Terms» (PDF). 12 April 2001 (As Amended Through 19 August 2009). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 8 Νοεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2014.  (DEFCON is not mentioned in the 2010 and newer document)
  2. 2,0 2,1 2,2 Sagan, Scott D. (Summer 1985). «Nuclear Alerts and Crisis Management» (pdf). International Security 9 (4): 99–139. doi:10.2307/2538543. http://muse.jhu.edu/login?auth=0&type=summary&url=/journals/international_security/v009/9.4.sagan.pdf. 
  3. «Emergency Action Plan (SEAP)» (PDF). United States Army Corps of Engineers Savannah District (CESAS) Plan 500-1-12. 1 Αυγούστου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 3 Φεβρουαρίου 2013. 
  4. 4,0 4,1 «Emergency Action Procedures of the Joint Chiefs of Staff, Volume I - General» (PDF). US DoD FOIA Reading Room. 24 Απριλίου 1981. σελίδες 4–7. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Ιανουαρίου 2014. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 NORAD/CONAD Historical Summary: July -December 1959 (Report). http://www.northcom.mil/Portals/28/Documents/Supporting%20documents/(U)%201962%20NORAD%20CONAD%20History%20Jan-Jun.pdf. Ανακτήθηκε στις 2013-09-25. 
  6. «DEFCON DEFense CONdition». fas.org. 
  7. Norris, Robert S. (24 Οκτωβρίου 2012). «The Cuban Missile Crisis: A Nuclear Order of Battle October/November 1962» (PDF). Wilson Center. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2022. 
  8. Meyers, Harold P. (1992) "Nighthawks over Iraq, a study a study of the F117-A stealth fighter in operations Desert Shield and Desert Storm." U.S. Air Force Office of History.
  9. Naftali, Tim. «CIA reveals its secret briefings to Presidents Nixon and Ford». CNN. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2016. 
  10. Goldman, Jan (16 Ιουνίου 2011). Words of Intelligence: An Intelligence Professional's Lexicon for Domestic and Foreign Threats. Scarecrow Press. σελίδες 93–. ISBN 978-0-8108-7476-3. 
  11. Probst, Reed R. (16 May 1977). Negotiating With the North Koreans: The U.S. Experience at Panmunjom. Carlisle Barracks, Pennsylvania: U.S. Army War College. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις October 24, 2005. https://web.archive.org/web/20051024105914/http://www.nautilus.org/foia/NegotiatingwithNK.pdf. Ανακτήθηκε στις 17 December 2009. 
  12. «Complete 911 Timeline: Donald Rumsfeld's Actions on 9/11». www.historycommons.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2016.