Gradiva
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Gradiva είναι το όνομα περίφημου ρωμαϊκού ανάγλυφου της Ελληνιστικής εποχής. Φιλοξενείται στο Μουσείο Κιαραμόντι στη Ρώμη.
| Gradiva | |
|---|---|
 η βαίνουσα | |
| Ονομασία | Gradiva |
| Έτος δημιουργίας | περ. 2ος αι, π.Χ. |
| Είδος | ανάγλυφο |
| Μουσείο | Museo Chiaramonti, Ρώμη |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα | |
Περιγραφή Επεξεργασία
Το μαρμάρινο ανάγλυφο παριστάνει μια νεαρή γυναίκα από αριστερά, καθώς βαδίζει. Η ηλικία της ίσως να μην αγγίζει τα είκοσι. Φοράει μαντήλι στο κεφάλι και ανασηκώνει τον μανδύα με τα δυο της χέρια, για να έχει ελεύθερο βάδισμα. Είναι ψηλή και λεπτή, με κυματιστή κόμη. Το πρόσωπο είναι μάλλον γλυκό, αλλά και χωρίς ιδιαίτερα εντυπωσιακά χαρακτηριστικά. Η παρουσία της παρθένου δεν εντυπωσιάζει με την σωματική της γοητεία, αλλά με την χάρη και την ελαφρότητα του βαδίσματός της. Ακουμπάει την αριστερή πατούσα βηματίζοντας μπροστά, ενώ τα δάχτυλα του δεξιού ποδιού δεν έχουν ακόμα αφήσει το έδαφος, και μοιάζει να αιωρείται. Η κεφαλή είναι ριγμένη με ελαφρά κλίση προς τα μπροστά.
Επιρροή στη λογοτεχνία και τις επιστήμες Επεξεργασία
Το ανάγλυφο ενέπνευσε τον Γερμανό συγγραφέα Βίλχελμ Γιένζεν στο μυθιστόρημά του Gradiva: Ein pompejanisches Phantasiestück. Ο Σίγκμουντ Φρόυντ το 1907 αγόρασε από το Βατικανό ένα αντίγραφο του ανάγλυφου για να αναλύσει το μυθιστόρημα στην εργασία του Der Wahn und die Träume in Jensens „Gradiva“. Ο Σαλβαντόρ Νταλί αποκαλούσε υποκοριστικά την γυναίκα του Gradiva, ενώ με τον τίτλο αυτό ζωγράφισε αρκετούς πίνακες, π.χ. Gradiva retrouve les ruines anthropomorphes – Fantaisie rétrospectif. Επίσης διάφοροι άλλοι σουρεαλιστές ζωγράφοι χρησιμοποίησαν το όνομα αυτό για τα έργα τους, π.χ. ο André Masson στο έργο του Gradiva (Metamorphosis of Gradiva). Ο Αντρέ Μπρετόν ονόμασε έτσι την πινακοθήκη του στο Παρίσι. Ο Τζιόρτζιο Αλμπερτάτσι σκηνοθέτησε το κινηματογραφικό έργο Gradiva, ενώ ο Γάλλος συγγραφέας Michel Leiris κυκλοφόρησε με τον τίτλο αυτό ένα καλλιτεχνικό περιοδικό.
Πηγές Επεξεργασία
- Wilhelm Jensen: Gradiva. Ein pompejanisches Phantasiestück. Reissner, Dresden und Leipzig 1903 (online).
- Wilhelm Jensen-Sigmund Freud, Γκραντίβα-Το παραλήρημα και τα όνειρα στην Γκραντίβα, μτφρ. Μαρία Αγγελίδου-Πάνος Αλούπης, εκδ. Άγρα, Αθήνα 2008 [1994], ISBN: 978-960-325-109-5.