Primus Pilus [1] ήταν το όνομα μιας βαθμίδας του στρατού της Αρχαίας Ρώμης. Πρόκειται για τον πρεσβύτερο και πρώτο σε βαθμό από τους εκατοντάρχους μιας λεγεώνας. Ο primus pilus ήταν στρατιωτικός καριέρας και ένας από τους συμβούλους του λεγάτου. Κέρδιζε το αξιώμά του χάρις στα επιτεύγματά του στο πεδίο της μάχης, αν και ορισμένες φορές η θέση καταλαμβανόταν από πολιτικά φιλόδοξα άτομα κι όχι απαραίτητα από ικανούς στρατιωτικούς.

Ένας εκατόνταρχος της ρωμαϊκής λεγώνας σε σύγχρονη αναπαράσταση.

Κατά την όψιμη δημοκρατική περίοδο, η κοόρτις ήταν η βασική τακτική μονάδα στρατού. Υπήρχαν έξι έως δέκα από αυτές ανά λεγεώνα, και καθεμία τους αποτελούταν από πέντε έως οκτώ εκατονταρχίες. Την κάθε εκατονταρχία διοικούσε ένας εκατόνταρχος, υποβοηθούμενος από έναν optio. Την πρώτη από τις κοόρτεις διοικούσε ο πρεσβύτερος από τους εκατοντάρχους, ο οποίος ονομαζόταν primus pilus (που σημαίνει «πρώτος στίχος»). Ενώ μια κοόρτις συνήθως περιελάμβανε πέντε με οχτώ εκατονταρχίες, εκείνη την οποία διοικούσε ο primus pilus περιελάμβανε δέκα εκατονταρχίες (περίπου 800 άνδρες). Διέθετε και επιπλέον άτομα, όπως μάγειρες, γραφείς κ.ά., που δεν ήταν μάχιμοι.

Η προσωπική του εκατονταρχία ήταν η πρώτη της πρώτης από τις κοόρτεις, εξού και το όνομά του. Εξαιτίας της ομοιότητας της λέξης «pilus» (στίχος) με το «pilum» (δόρυ), συχνά ο βαθμός αυτός μεταφράζεται λανθασμένα «εκατόνταρχος του πρώτου δόρατος».

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. To Primus Pilus στη Λατινική μεταφράζεται πρώτος λόχος των τριαρίων της ρωμαϊκής λεγεώνας και δευτερευόντως το αξίωμα του πρώτου εκατόνταρχου. Σε επιγραφές χρησιμοποιείται το primapil ή η συντομογραφία P.P.