Έλενα (σύζυγος του Ίνγκε του Γηραιού)

Σουηδή βασίλισσα

Η βασίλισσα Έλενα ή Έλιν ή Μαέρ ή Μαρ ή Μω (αρχαιά νορβ.: Maiden, μέσα 11ου αιώνα - 1105/1110) ήταν βασίλισσα της Σουηδίας ως σύζυγος του Ίνγκε του Πρεσβύτερου και αδελφή του βασιλιά Μπλοτ-Σβεν. Η περιοχή στην οποία υπήρχαν οι δραστηριότητες της βασίλισσας Έλενας δεν έχει εξακριβωθεί, σχετίζεται με το Όστεργκοτλαντ. Ένας Ισλανδικός θρύλος του 13ου αιώνα αναφέρει "Ο βασιλιάς Ίνγκε παντρεύτηκε μια γυναίκα που την έλεγαν Μαέρ, είχε έναν αδελφό που τον έλεγαν Σβεν ο οποίος ήταν πολύ ισχυρός άντρας στο βασίλειο".[3] Ένας παλιότερος θρύλος της Δανίας και περισσότερο αξιόπιστος (1194) γράφει "η αναφερθείσα Χριστίνα η γιαγιά του Βάλντεμαρ του Μέγα ήταν κόρη του Σουηδού βασιλιά Ίνγκε και της βασίλισσας Έλενας".[4] Το όνομα Έλενα το οποίο σύμφωνα με τη Σουηδική χριστιανική προφορά ήταν Έλιν δεν ήταν γυναικείο όνομα αλλά είχε τη σημασία της κοπέλας ή του κοριτσιού,[5] σαν Σκανδιναβικό όνομα ήταν εξαιρετικά σπάνιο για προσωπικό όνομα. Σύμφωνα με μια τρίτη άποψη τα ονόματα Μαέρ και Σβεν ήταν αλληγορικά ονόματα με την έννοια του κοριτσιού και της εξουσίας.[6]

Έλενα (σύζυγος του Ίνγκε του Γηραιού)
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση11ος αιώνας
Σουηδία
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΊνγκε Α΄ της Σουηδίας[1][2]
ΤέκναΧριστίνα Ίνγκεσντοτερ της Σουηδίας[2]
Μάργκρετ Φρέντκουλλα
Αικατερίνη Ίνγκεσντοτερ της Σουηδίας
Ράγκνβαλντ της Σουηδίας
Ragvald Ingesson
ΟικογένειαΎνγκλινγκ

Εμφύλιος ανάμεσα στον σύζυγο και τον αδελφό της για θρησκευτικούς λόγους

Επεξεργασία

Σουηδικός θρύλος του Αγίου Έσκι τον 13ο αιώνα περιγράφει ότι ο Σβεν σφετερίστηκε την εξουσία από τον Ίνγκε Α και πήρε τμήματα του βασιλείου την περίοδο (1080 - 1100). Ο Ίνγκε ο Πρεσβύτερος όπως ήταν γνωστό ήταν φανατικός χριστιανός που πολέμησε σκληρά τους παγανιστές με τους οποίους ήταν σε εμφύλιο πόλεμο στη Σουηδία την περίοδο (1020 - 1080), επέβαλε τον χριστιανισμό με τη βία ωστόσο υπήρχαν ίχνη του παγανισμού τον 12ο αιώνα. Ο ισχυρότερος εχθρός του Ίνγκε ήταν ο ίδιος ο κουνιάδος του ο αδελφός της Έλενας ο παγανιστής Μπλοτ-Σβεν ή Σβεν ο πιστός.[7] Ο Μπλοτ-Σβεν ανέτρεψε τον Ίνγκε και τον ανάγκασε να δραπετεύσει για 3 χρόνια στη Βάστεργκοτλαντ χωρίς να είναι γνωστό αν πήρε την Έλενα μαζί του. Η Έλενα βρισκόταν στο επίκεντρο της σκληρής διαμάχης ανάμεσα στον χριστιανό σύζυγο της και τον παγανιστή αδελφό της με τελικό αποτέλεσμα τον θρίαμβο του Ίνγκε (1183) και τη θανάτωση του Μπλοτ-Σβεν κάτι που έφερε το τέλος του παγανισμού στη Σουηδία.[8]

Θρησκευτικές πεποιθήσεις

Επεξεργασία

Δεν είναι γνωστά πολλά πράγματα σχετικά με το τι πίστευε η ίδια το βέβαιο είναι ότι ήταν παγανίστρια πριν τον γάμο της και στη συνέχεια την προσηλύτισε ο Ίνγκε στον χριστιανισμό με τη βία με το χριστιανικό όνομα Έλενα, χριστιανικά ονόματα έδωσε και στις κόρες της όπως Χριστίνα, Μαργαρίτα και Κατερίνα. Μετά την οριστική ήττα των παγανιστών ίδρυσε μαζί με τον σύζυγο της το πρώτο γυναικείο μοναστήρι στο Βενεδεκτιανό αβαείο του Βρέτα στην Όστεργκοτλαντ (1090 - 1100) στο οποίο εμφανίζεται τον 16ο αιώνα μια μεγάλη λίστα από δωρεές.[9] Θεωρείται απίθανο πως έγινε τόσο μεγάλος αριθμός δωρεών αφού εκείνη την εποχή στη Σουηδία δεν υπήρχαν ακόμα μοναστήρια, η εξήγηση θεωρείται η μεγάλη προίκα που πήρε η Ελένη από τον αδελφό της Σβεν.

Ο λίθος του Σίγκτορν

Επεξεργασία

Σε έναν κατάλογο του 15ου αιώνα εμφανίζονται περισσότερες δωρεές της βασίλισσας Έλενας στη μονή της Σλάκα στη Βρέτα στη συνέχεια κλείστηκε σε μοναστήρι μετά τον θάνατο του συζύγου της (1105 - 1110) και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής σαν μοναχή. Ωστόσο πολλοί ιστορικοί συνδέουν το όνομα της με την Έλενα της Σουηδίας η οποία ήταν σύζυγος του Κνούτου Ε΄ της Δανίας. [10] Πολλοί ερευνητές λένε ότι η Έλενα και ο Ίνγκε ήταν τρίτα ξαδέλφια,[11] ο γάμος έγινε για να συμφιλιωθούν μεταξύ τους οι παγανιστές με τους χριστιανούς και να σταματήσει ο εμφύλιος πόλεμος. Μια Ρουνική λίθος που βρέθηκε στη μονή του Μπαλλίνγκστα στην Άππλαντ αναφέρει : "Ο Σίγκτορν τοποθέτησε αυτόν τον λίθο και μια γέφυρα, μετά από αυτόν ο γιος του Αντζάρβ και μετά από αυτόν η Μω η κόρη του, και ο Ετόρν, και ο Σβεν και ο Σίγκτορν ...".[12] Η επιγραφή σχετίζεται με τον Σίγκτορν τον γιο του Σβεν, την κόρη του που σχετίζεται με την Έλενα και χρονολογείται τον 11ο αιώνα, το πλήρες όνομα της Έλενας αποδεικνύεται με αυτόν τον τρόπο ότι ήταν Μω Σίγκτορντάττερ, μερικές πηγές λένε ότι η Έλενα μπορεί να ήταν Ελληνίδα ή Ρωσίδα αλλά αυτό θεωρείται απίθανο. Η Έλενα ή Έλιν έχει συσχετιστεί με την Αγία Έλενα του Σκόβντ που λάτρευαν οι Σουηδοί την ίδια περίοδο αλλά οι σύγχρονοι ιστορικοί διαφωνούν με αυτή την άποψη.[5]

Οικογένεια

Επεξεργασία

Με τον σύζυγο της Ίνγκε Α΄ της Σουηδίας, παιδιά της ήταν:

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. p11305.htm#i113048. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  2. 2,0 2,1 «Kindred Britain»
  3. Hervararsagan, in Lars Lönnroth, Isländska mytsagor. Stockholm: Atlantis, 1995, p. 87.
  4. William, Abbot of Ebelholt, "Genealogia regnum Danorum" (1195), in Scriptores minores historiae Danicae medii aevi. Copenhagen: Gad, 1917-18, p. 182.
  5. 5,0 5,1 Hans Gillingstam, "Helena", Svenskt biografiskt lexikon, https://sok.riksarkivet.se/Sbl/Presentation.aspx?id=12808
  6. Lars Lönnroth, Isländska mytsagor. Stockholm: Atlantis, 1995, pp. 131-2.
  7. Lars O. Lagerqvist (1982). "Sverige och dess regenter under 1.000 år",("Sweden and its rulers during 1000 years"). (in Swedish). Albert Bonniers Förlag AB.
  8. Nataniel Beckman, "Blotsven", Svenskt biografiskt lexikon, https://sok.riksarkivet.se/sbl/Presentation.aspx?id=17820
  9. Sven Rosborn (In Swedish): När hände vad i Nordens historia (When did what happen in the history of the Nordic countries) (1997)
  10. Nils Ahnlund, "Till frågan om den äldsta Erikskulten i Sverige". Historisk tidskrift 68, 1948, p. 319.
  11. F. Braun, "Hvem var Yngvarr enn viðforli?", Fornvännen, 1910.
  12. Upplands runinskrifter, 861. Norsta, Ballingsta sn., p. 522, http://www.raa.se/runinskrifter/sri_uppland_b08_text_8.pdf
  • Hervararsagan, in Lars Lönnroth, Isländska mytsagor. Stockholm: Atlantis, 1995
  • William, Abbot of Ebelholt, "Genealogia regnum Danorum" (1195), in Scriptores minores historiae Danicae medii aevi. Copenhagen: Gad, 1917-18
  • Lars O. Lagerqvist (1982). "Sverige och dess regenter under 1.000 år",("Sweden and its rulers during 1000 years"). (in Swedish). Albert Bonniers Förlag AB. ISBN 91-0-075007-7.
  • Nils Ahnlund, "Vreta klosters äldsta donatorer", Historisk tidskrift 65, 1945.
  • Nils Ahnlund, "Till frågan om den äldsta Erikskulten i Sverige".
  • Sven Rosborn (Swedish): När hände vad i Nordens historia (When did what happen in the history of the Nordic countries) (1997)
  • Svensk Uppslagsbok, 1947 års Utgåva.(Swedish dictionary, 1947 edition) (Swedish)