Όρος Μπαντάι
Συντεταγμένες: 37°36′03″N 140°04′20″E / 37.60083°N 140.07222°E
Το όρος Μπαντάι (ιαπωνικά: 磐梯山, Μπαντάι-Σαν), επίσης Αϊζού-Μπαντάι-σαν (会津磐梯山), Αϊζού-Φούτζι (会津富士) και Αϊζού-Νε (会津嶺), είναι ενεργό ηφαίστειο στην Ιαπωνία, στο νομαρχιακό διαμέρισμα Φουκουσίμα. Καταγεγραμμένες εκρήξεις του έλαβαν χώρα το 806 και το 1888. Το ηφαίστειο βρίσκεται στο νότιο άκρο του Εθνικού Πάρκου Μπαντάι Ασάσι, το δεύτερο μεγαλύτερο της Ιαπωνίας.
Περιγραφή Επεξεργασία
Το Μπαντάι βρίσκεται στο βόρειο άκρο του ηφαιστειακού τόξου της Ιαπωνίας. Κοντά στο βουνό βρίσκονται τα ηφαίστεια Αζουμα-γιάμα και Ανταταρα-γιάμα. Το ίδιο το Μπαντάι είναι είναι σύνθετο ηφαίστειο, το οποίο αποτελείται από πολλά αλληλοκαλυπτόμενα ανδεσιτικά στρωματοηφαίστεια. Η ψηλότερη κορυφή του Μπαντάι είναι το Ο-Μπαντάι, το οποίο έχει ύψος 1.819 μέτρα. Άλλες κορυφές περιλαβάνουν τα Κουσιγκαμίνε (1.636 μέτρα) και το Ακαχανι-γιάμα (1.430 μέτρα). Το Ο-Μπαντάι βρίσκεται σε μια καλντέρα με σχήμα πετάλου, η οποία δημιουργήθηκε από την κατάρρευση ενός παλιότερου ηφαιστείου πριν 40.000 χρόνια, η οποία συνοδεύτηκε από πλινιακή έκρηξη. Πριν την έκρηξη του 1888 υπήρχε άλλη μία κορυφή, η Κο-Μπαντάι, η οποία είχε ύψος 1.760 μέτρα, αλλά καταστράφηκε από την έκρηξη. Η έκρηξη κατέστρεψε την γύρω περιοχή και δημιούργησε αρκετές λίμνες και βάλτους. Σήμερα γύρω από το βουνό βρίσκεται πυκνό δάσος.[1]
Ηφαιστειακή δραστηριότητα Επεξεργασία
Η ηφαιστειακή δραστηριότητα στο Μπαντάι ξεκίνησε πριν 250.000 με 230.000 χρόνια, όταν δημιουργήθηκαν οι κώνοι Κουσιγκαμίνε και Ακαχανι-γιάμα.[1] Το Ο-Μπαντάι δημιουργήθηκε πριν 40.000 με 35.000 χρόνια σε μια καλντέρα με σχήμα πετάλου, η οποία δημιουργήθηκε από την κατάρρευση ενός παλιότερου ηφαιστείου. Το Κο-Μπαντάι δημιουργήθηκε πριν περίπου 50.000 χρόνια. Η τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου που παρήγαγε μάγμα έλαβε χώρα πριν 25.000 χρόνια περίπου και από τότε όλες οι εκρήξεις είναι φρεατικές. Τα τελευταία 5.000 χρόνια στο Μπαντάι έχουν λάβει χώρα τέσσερις ισχυρές φρεατικές εκρήξεις, δύο από τις οποίες έλαβαν χώρα τους ιστορικούς χρόνους, το 806 και χίλια χρόνια μετά, το 1888.[2] Υπάρχουν επίσης αναφορές για μικρότερες εκρήξεις το 1808 και το 1787, καθώς και αναφορές για εκρήξεις, οι οποίες όμως δεν έχουν επιβεβαιωθεί.[3]
Η έκρηξη του 1888 Επεξεργασία
Τις αρχές του Ιουλίου 1888 στη περιοχή του Μπαντάι άρχισε να καταγράφεται αυξανόμενη σεισμική δραστηριότητα. Στις 15 Ιουλίου 1888 μια ισχυρή σεισμική δόνηση καταγράφηκε στις 7:30 π.μ. και ένα τέταρτο μετά άρχισε η πρώτη έκρηξη. Μαύρος καπνός έφτασε σε ύψος 1,5 με 2 χιλιομέτρων.[1] Αυτή την έκρηξη ακολούθησαν άλλες 15 με 20 εκρήξεις. Σύμφωνα με μαρτυρίες, η τελευταία έκρηξη ήταν σχεδόν οριζόντια προς τα βόρεια και δημιούργησε μια στήλη στάχτης ύψους τεσσάρων χιλιομέτρων, ενώ δημιούργησε ρήγματα στο Κο-Μπαντάι. Σταχτη κατακάθησε μέχρι τις ακτές του Ειρηνικού. Δεν είναι επακριβώς γνωστό πότε κατέρρευσε το Κο-Μπαντάι. Μαρτυρίες κάνουν λόγω ότι κατάρρευσε κατά τη διάρκεια των πρώτων εκρήξεων, όμως φωτογραφίες δείχνουν ότι το Κο-Μπαντάι ήταν ακόμη όρθιο μιάμιση ώρα μετά την έναρξη της έκρηξης, δείχνοντας ότι η κατάρρευση έλαβε χώρα κάποια στιγμή στις 15 Ιουλίου. Την κατάρρευση ακολούθησαν πολλές μικρές εκρήξεις.[4]
Η έκρηξη δημιούργησε την κατάρρευση μεγάλου μέρους του ηφαιστείου και ο όγκος της κατολίσθησης ήταν 1,5 κυβικό χιλιόμετρο και κάλυψε 34 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Υπολογίζεται ότι η έκρηξη είχε ισχύ 4 στη κλίμακα VEI. Νερό από την έκρηξη που περιείχε καυτή στάχτη δημιούργησε μια καυτή βροχή που προκάλεσε εγκαύματα σε ανθρώπους που βρίσκονταν στους πρόποδες του βουνού. Συνολικά 70 άνθρωποι πέθαναν. Η κατολισθήση έθαψε 5 χωριά και σκότωσε μέρος του ζωϊκού κεφαλαίου. Τα ανθρώπινα θύματα της έκρηξης έφτασαν τα 461. Η έκρηξη συχνά συγκρίνεται με αυτή του όρους της Αγίας Ελένης το 1980, επειδή οδήγησε σε κατάρρευση μεγάλου μέρους του βουνού, όμως σε αντίθεση με εκείνη την έκρηξη που ήταν μαγματική, η έκρηξη του Μπαντάι ήταν αμιγώς φρεατική, καθώς δεν ανιχνεύτηκε νέο μάγμα στα αναβλήμματα. Οι εκρήξεις που προκαλεί κατολίσθηση μόνο εξαιτίας του ατμού ονομάζεται «έκρηξη τύπου Μπαντάι».[1]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 The 1888 Eruption of Bandai-san and Colored Lakes Αρχειοθετήθηκε 2013-10-09 στο Wayback Machine. Introduction to the Landforms and Geology of Japan, GLGArcs. Ανακτήθηκε την 14η Δεκεμβρίου 2012
- ↑ Bandai Αρχειοθετήθηκε 2007-07-13 στο Wayback Machine. Global Volcanism Program, Smithsonian Institution.
- ↑ Bandai - Eruptive history Αρχειοθετήθηκε 2012-10-17 στο Wayback Machine. Global Volcanism Program, Smithsonian Institution.
- ↑ Autor Evans, Stephen G. (2002). Catastrophic Landslides: Effects, Occurrence, and Mechanisms, Τόμος 15. Geological Society of America. σελίδες 220–221. ISBN 9780813741154.