Ακονιτί (πολυτονικό: ἀκονῑτί) ή ακονητί, ονομαζόταν κατά την αρχαιότητα η νίκη χωρίς αγώνα, και ετυμολογικά σήμαινε χωρίς κάποιος να σκονιστεί.[1][2] Σε γενικότερο πλαίσιο είχε επίσης και την έννοια του χωρίς κόπο και με ιδιαίτερη ευκολία.[3] Παρόμοιες χρήσεις ήταν και αναιμωτί (χωρίς να ματώσει) ή ανιδρωτί (χωρίς να ιδρώσει),[4] ωστόσο το να νικά κάποιος ακονιτί ήταν τίτλος τιμής.[5]Στα λατινικά ο αντίστοιχος όρος είναι sine pulvere.[1][6] Ο όρος χρησιμοποιούταν και για μάχες, εκτός από τον αθλητισμό.

Το να νικά κάποιος χωρίς αγώνα συνέβαινε στις περιπτώσεις όπου ο αθλητής ήταν ο μόνος διαγωνιζόμενος, είτε λόγω φόβου των αντιπάλων (κυρίως στα αγωνίσματα συμπλοκής όπως πάλη και παγκράτιο), είτε λόγω προηγουμένου τραυματισμού τους, είτε για οποιοδήποτε άλλο λόγο.[5][7][8][2]Διάσημοι αρχαίοι ολυμπιονίκες οι οποίοι κέρδισαν τον τίτλο τους ακονιτί ήταν οι Μίλων, Θεαγένης, Δρομεύς και άλλοι.[2]Ιδιαίτερα στην περίπτωση του πεντάθλου, ο αθλητής ο οποίος ήταν νικηφόρος στους 3 πρώτους γύρους από τους συνολικά 4, ανακηρυσσόταν αυτομάτως ακονιτί ολυμπιονίκης καθώς δεν χρειαζόταν να διαγωνιστεί στον 4ο γύρο.[9]

Κατά την παράδοση, ο ολυμπιονίκης της πάλης Μίλων πηγαίνοντας να παραλάβει το στεφάνι ελιάς του σκόνταψε και σκονίστηκε πέφτοντας στο χώμα, με το πλήθος να αστειεύεται πως δεν ήταν πλέον ακονιτί ολυμπιονίκης.[10][11]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας των H.G. Liddell & R. Scott». ἀκονῑτί. greek-language.gr. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Ζώρζος, Γρηγόρης (2009). «All About Pagration (Pan+kratos): Ancient Greek Martial Art». 
  3. «SOL Search». www.stoa.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016. 
  4. Reiske, Johann Jacob· Schaefer, Gottfried Heinrich (1825). «Quae supersunt: e bonis libris a se emendata, materia critica, commentariis integris aliorum et suis, indicibus denique instructa». Black, Young & Young. 
  5. 5,0 5,1 «Akoniti - Brill Reference». referenceworks.brillonline.com. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016. 
  6. Tegg, T. (1844). «Poemata: Animadversionibus illustravit Car. Anthon». 
  7. Sweet, Waldo E. (1987). «Sport and Recreation in Ancient Greece : A Sourcebook with Translations». Oxford University Press. σελ. 82. 
  8. Zarnowski, Frank (2013). «The Pentathlon of the Ancient World». McFarland. σελίδες 90–91. 
  9. Scanlon, Thomas Francis (2014). «Sport in the Greek and Roman Worlds: Early Greece, the Olympics, and Contests». Oxford University Press. σελ. 243. 
  10. (Αγγλικά) Golden, Mark (2003). Sport in the ancient world from A to Z. London: Routledge. σελ. 6. ISBN 0-203-49732-5. 
  11. Το περιστατικό ιστορείται στο σκωπτικό επίγραμμα 316 του 11ου Βιβλίου της Παλατινής Ανθολογίας Παλατινή Ανθολογία XI.316