Ακτινοδιαγνωστική

μελέτη διαγνωστικών εικόνων που παράγουν με διάφορες μεθόδους και εξαγωγή διαγνωστικών συμπερασμάτων

Ακτινοδιαγνωστική είναι μια σχετικά πρόσφατη ιατρική ειδικότητα που προέκυψε από το χωρισμό της παλιότερης ειδικότητας της ακτινολογίας. Οι σύγχρονοι ακτινοδιαγνώστες ασχολούνται με τη μελέτη διαγνωστικών εικόνων που παράγουν με διάφορες μεθόδους και την εξαγωγή διαγνωστικών συμπερασμάτων.

Το πρώτο συνθετικό του ονόματος έρχεται από τις ακτίνες Χ, που ήταν το πρώτο και μοναδικό στην αρχή απεικονιστικό μέσο. Σήμερα υπάρχουν κι άλλα μέσα απεικόνισης, όπως οι υπέρηχοι, ο πυρηνικός μαγνητικός συντονισμός, που λειτουργούν χωρίς την χρήση ακτινοβολίας Χ. Ακόμη, σήμερα χρησιμοποιείται και το πιο πρόσφατο PET-scan, το οποίο είναι ένα σπινθηρογράφημα που χρησιμοποιεί πρωτονιακή ακτινοβολία για την παραγωγή εικόνων μερών του σώματος.

Η ακτινοβολία Χ χρησιμοποιείται και στην ηλεκτρονική υπολογιστική τομογραφία (ευρύτερα γνωστή ως αξονική τομογραφία), μια σχετικώς πιο σύγχρονη μέθοδο απεικονίσεων που χρησιμοποιείται από τη σύγχρονη ακτινοδιαγνωστική.

Στην ακτινοδιαγνωστική εκτός από τους γιατρούς ακτινοδιαγνώστες εμπλέκονται και οι τεχνολόγοι ακτινολόγοι (απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης), πρόσφατος όρος που αντικατέστησε τον «χειριστές εμφανιστές», ο οποίος πλέον χρησιμοποιείται μόνο για απόφοιτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Δουλειά αυτών δεν είναι η διάγνωση αλλά η δημιουργία των εικόνων τις οποίες μελετά ο ακτινοδιαγνώστης γιατρός.

Η αλματώδης εξέλιξη της τεχνολογίας έδωσε στην ακτινοδιαγνωστική πανίσχυρα όπλα, ανεβάζοντας και το κόστος της. Έτσι ένα σύγχρονο ακτινοδιαγνωστικό εργαστήριο αποτελεί σημαντικότατη επένδυση, είτε ιδιωτικό είναι, είτε κρατικό. Ένας λόγος που τα κρατικά νοσοκομεία δεν μπορούν να διαθέτουν όλα τα σύγχρονα μηχανήματα, αφού οι δαπάνες για την υγεία είναι περιορισμένες. Ο ίδιος λόγος, βέβαια, είναι που ανεβάζει στα ύψη το κόστος των μοντέρνων ακτινολογικών εξετάσεων, επιβάλλοντας την όσο γίνεται ορθολογικότερη χρήση της ακτινοδιαγνωστικής σε όλα τα επίπεδα.

Δεν πρέπει να ξεχνιέται επίσης το γεγονός, πως η χρήση της ακτινοβολίας μπορεί να έχει και βιολογικό κόστος, ελάχιστο μεν, αλλά υπολογίσιμο. Συνεπώς η χρήση της ακτινοβολίας για ιατρικούς σκοπούς θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από υπολογισμό του κάθε φορά κέρδους για τον ασθενή από το ιατρικό προσωπικό, και επιτρέπεται να γίνεται μόνο από εκπαιδευμένο για την χρήση της προσωπικό (ιατρούς ακτινολόγους και τεχνολόγους ακτινολόγους).

Τέλος, οι πρόσφατες διεθνείς οδηγίες μιλούν για αντικατάσταση των τεχνικών που χρησιμοποιούν ακτινοβολία Χ, εφόσον μπορούν να αποκτηθούν οι ίδιες πληροφορίες, με άλλες τεχνικές, που δεν χρησιμοποιούν ακτινοβολία Χ, π.χ. υπέρηχοι, μαγνητικός συντονισμός κλπ. Βέβαια, το ποια τεχνική θα δώσει το καλύτερο για τον ασθενή αποτέλεσμα, θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα ιατρικής απόφασης, αλλά και του κάθε φορά διαθέσιμου εξοπλισμού.