Αλέξανδρος Γ΄ της Σκωτίας

Ο Αλέξανδρος Γ΄ της Σκωτίας (Alexander III, 4 Σεπτεμβρίου 124119 Μαρτίου 1286) βασιλιάς της Σκωτίας (1249 - 1286) ήταν γιος και διάδοχος του Αλεξάνδρου Β΄ της Σκωτίας και της δεύτερης συζύγου του Μαρίας του Κουσί. [1]. Ο Αλέξανδρος Γ΄ ήταν εγγονός του Γουλιέλμου του Λέοντα, ο πατέρας του πέθανε στις 8 Ιουλίου 1249 και ο ίδιος στέφθηκε βασιλιάς της Σκωτίας στις 13 Ιουλίου 1249 στη Σκον σε ηλικία μόλις 7 ετών. Την εποχή που ήταν ανήλικος συγκρούστηκαν σε δυο αντίπαλες ομάδες βαρόνων η πρώτη υπό την ηγεσία του Γουόλτερ Κόμυν, κόμη του Μεντέιθ και η δεύτερη υπό την ηγεσία του Άλαν Ντούρβαρντ δικαστή της Σκωτίας. Ο Αλέξανδρος Γ΄ παντρεύτηκε (1251) τη Μαργαρίτα της Αγγλίας κόρη του Ερρίκου Γ΄ της Αγγλίας, ο Άγγλος βασιλιάς βρήκε την ευκαιρία να ζητήσει από τον γαμπρό του να του δώσει όρκο υποτέλειας αλλά εκείνος το αρνήθηκε. Σε μάχη στο Κέλσο η ομάδα του Μεντέιθ έχασε από την ομάδα του Ντούρβαρντ αλλά παρά την ήττα τους διατήρησαν τα επόμενα δυο χρόνια το μερίδιο της εξουσίας στην κηδεμονία του βασιλιά.[2]

Αλέξανδρος Γ'
Περίοδος6 Ιουλίου 1249 - 19 Μαρτίου 1286
Στέψη13 Ιουλίου 1249
ΠροκάτοχοςΑλέξανδρος Β΄ της Σκωτίας
ΔιάδοχοςΜαργαρίτα της Νορβηγίας
Γέννηση4 Σεπτεμβρίου 1241
Σκωτία
Θάνατος19 Μαρτίου 1286 (45 ετών)
Φάιφ, Σκωτία
Τόπος ταφήςΑβαείο Ντανφέρμλιν
ΣύζυγοςΜαργαρίτα της Αγγλίας
Γιολάντα του Ντρε
ΕπίγονοιΜαργαρίτα της Σκωτίας
Αλέξανδρος, πρίγκιπας της Σκωτίας
ΟίκοςΟίκος του Ντάνκελντ
ΠατέραςΑλέξανδρος Β΄ της Σκωτίας
ΜητέραΜαρία του Κουσί
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Μάχες με τη Νορβηγία Επεξεργασία

Όταν έφτασε 21 έτους (1262) δήλωσε την πρόθεση να επαναλάβει τις επιχειρήσεις του στα Δυτικά νησιά που είχαν διακοπεί με τον θάνατο του πατέρα του πριν 13 χρόνια.[3] Ο Αλέξανδρος υπέβαλε αίτημα στον Χάακον Δ΄ της Νορβηγίας ο οποίος το απέρριψε και εκστράτευσε με μεγάλο στρατό εναντίον της Σκωτίας, μέσω των δυτικών ακτών της Σκωτίας έφτασε έξω από τη νήσο του Άρραν και οι δυο βασιλείς ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις. Ο Αλέξανδρος Γ΄ προσπάθησε να τις καθυστερήσει μέχρι να φτάσουν οι φθινοπωρινές καταιγίδες που θα εξασθενούσαν τον στόλο του Χάακον, ο Χάακον όταν κατάλαβε την καθυστέρηση επιτέθηκε αλλά οι καταιγίδες κατέστρεψαν τα πλοία του. Στη μάχη του Λαργκς που ακολούθησε τον Οκτώβριο του 1263 οι Σκωτσέζοι ήταν νικητές, ο Χάακον οπισθοχώρησε για τη Νορβηγία και πέθανε στις 15 Δεκεμβρίου 1263 στις Ορκάδες. Τα νησιά βρέθηκαν στην κυριαρχία του Αλεξάνδρου Γ΄, ο γιος και διάδοχος του Χάακον Δ΄ Μάγκνους ΣΤ΄ της Νορβηγίας υπέγραψε τη Συνθήκη του Περθ με την οποία παραχώρησε τη Νήσο του Μαν και τα Δυτικά Νησιά στη Σκωτία έναντι χρηματικής αποζημίωσης, στη Νορβηγία παρέμειναν μόνο οι Ορκάδες και η Σέτλαντ.

Οικογένεια Επεξεργασία

Ο Αλέξανδρος Γ΄ νυμφεύτηκε στις 25 Δεκεμβρίου 1251 την τέταρτη ξαδέλφη του Μαργαρίτα της Αγγλίας, κόρη του Ερρίκου Γ΄ της Αγγλίας και της Ελεονώρας της Προβηγκίας.[4] Η Μαργαρίτα πέθανε το 1275 και μαζί της απέκτησε τρία παιδιά :

Τα Χρονικά του Λάνερκοστ αναφέρουν ότι την επόμενη δεκαετία μέχρι τον θάνατο του δεν ξαναπαντρεύτηκε : "δεν απείχε από θύελλες ή κακοκαιρίες ή από τους χειρότερους κινδύνους αλλά δεν επισκέφτηκε ποτέ χήρα ή μοναχή ή παρθένα, οι ίδιες του έκαναν επίσκεψη μεταμφιεσμένες"[6]

Ο Αλέξανδρος Γ΄ ατύχησε να δει τον θάνατο και των τριών παιδιών του σε λίγα χρόνια, χωρίς διάδοχο έπεισε το κοινοβούλιο να ορίσει διάδοχο την εγγονή του Μαργαρίτα της Νορβηγίας (1284). Η ανάγκη να αποκτήσει γιο τον οδήγησε να παντρευτεί σε δεύτερο γάμο τη Γιολάντα του Ντρε στις 1 Νοεμβρίου 1285.[7]

Θάνατος σε ατύχημα Επεξεργασία

 
Ανδριάντας του Αλεξάνδρου Γ΄ στη δυτική πύλη του Καθεδρικού ναού του Αγίου Ζιλ στο Εδιμβούργο

Ο Αλέξανδρος Γ΄ πέθανε στις 18 Μαρτίου 1286 στο Φάιφ σε ατύχημα στο σκοτάδι με το άλογο του ενώ ταξίδευε να συναντήσει τη σύζυγο του που είχε γενέθλια την επόμενη μέρα.[8] Πέρασε το προηγούμενο βράδυ στο κάστρο του Εδιμβούργου και γιόρτασε τον δεύτερο γάμο του με τους πιο στενούς του συμβούλους οι οποίοι τον συμβούλευσαν να μην κάνει αυτό το ταξίδι επειδή λόγω του καιρού θα βρισκόταν σε μεγάλο κίνδυνο. Ο Αλέξανδρος αγνόησε όλες τις προβλέψεις, το άλογο του δεν μπορούσε να οδηγήσει μέσα στο σκοτάδι σκόνταψε και έπεσε κάτω με αποτέλεσμα τον θάνατο του βασιλιά που βρέθηκε την επόμενη μέρα με σπασμένο λαιμό, σύμφωνα με πληροφορίες έπεσε πάνω σε βράχο.[9] Δεν υπήρχε γκρεμός στο σημείο που έπεσε αλλά είχε ένα βραχώδες ανάχωμα που ήταν θανατηφόρο ειδικά στο σκοτάδι.[10] Μετά τον θάνατο του το βασίλειο της Σκωτίας έπεσε σε περίοδο μεγάλης παρακμής που οδήγησε σε πόλεμο με την Αγγλία, τάφηκε στο αβαείο του Ντανφέρμλιν.

Μετά την αποβολή της Γιολάντης ο θρόνος της Σκωτίας πέρασε στην εγγονή του Αλέξανδρου Γ΄ Μαργαρίτα η οποία πέθανε σε ηλικία επτά ετών πριν προλάβει να φτάσει στη Σκωτία και γίνει η στέψη της (1290). Η στέψη του νέου βασιλιά Τζων Μπάλλιολ (1292) τερμάτισε τον πόλεμο διαδοχής που ξέσπασε μετά τον θάνατο της.

Φιλμογραφία Επεξεργασία

Ο Αλέξανδρος Γ΄ της Σκωτίας πρωταγωνιστεί στις εξής ταινίες :

  • "Το Διψασμένο Σπαθί" (1892) του Ρομπέρ Λέιτον, το μυθιστόρημα περιγράφει τη Νορβηγική επίθεση της Σκωτίας (1263 - 1264) και τη μάχη του Λαργκς ανάμεσα στον Αλέξανδρο Γ΄ και τον αντίπαλο του Χάακον Δ΄ της Νορβηγίας.[11]
  • "Αλέξανδρος ο Ένδοξος" (1965) του Τζέιν Όλιβορ, το μυθιστόρημα παρουσιάζει το σύνολο της βασιλείας του Αλεξάνδρου Γ΄.[12][13]
  • "Το Στέμμα του Σκότους" (1988) του Πωλ Ντόχερτι, ένα μυθιστόρημα στο οποίο ο Ούγος Κορμπέτ ερευνά τον μυστηριώδη θάνατο του Αλεξάνδρου Γ΄ (1286) και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ήταν δολοφονία από έναν υπηρέτη του Εδουάρδου Α΄ της Αγγλίας. Ο Ντόχερτι ισχυρίζεται ότι οι σχέσεις των δυο βασιλέων ήταν πολύ άσχημες αλλά αυτό δεν υποστηρίζεται από ιστορικές πηγές.[14]
  • "Αναζήτηση για μια κοπέλα" (1988) της Φράνσις Μ Χέντρυ (γεν. 1941), το μυθιστόρημα παρουσιάζει την ισχυρή μεγαλύτερη αδελφή του Ίνγκε Λαίδη Μάρτζορι, κόμισσα του Κάρικ και τον ρόλο που έπαιξε για να γίνει ο γιος της Ρόμπερτ Μπρους διάδοχος στον θρόνο της Σκωτίας. Η Χέντρυ περιγράφει τον θάνατο του Αλεξάνδρου Γ΄ και την πτώση του από έναν βράχο.
  • "Εξέγερση" (2010) της Ρόμπιν Γιούνγκ (γεν. 1975), το μυθιστόρημα περιγράφει τη ζωή του Ρόμπερτ Μπρους, αναφέρεται ωστόσο και στον Αλέξανδρο Γ΄ και στις πληροφορίες που έχουν κυκλοφορήσει γύρω από τον θάνατο του.[15]
  • Ο Ράφαελ Χολινσεντ (1529 - 1580) στη δική του φανταστική ιστορία περιγράφει τον γάμο του Αλεξάνδρου Γ΄, εμφανίζεται ένα τέρας από σκελετό και ωμή σάρκα το οποίο προκαλεί τη γρήγορη λήξη του γάμου.
  • "Σταυροφόρος" (1991) του Νάιτζελ Τράντερ (1909 - 1980), το μυθιστόρημα περιγράφει την παιδική ηλικία του Αλεξάνδρου Γ΄ και τη σχέση του με τον Δαυίδ του Λίντσεϊ. Ο Τράντερ έχει γράψει πολλά έργα για την ιστορία της Σκωτίας που καλύπτουν το φάσμα της βασιλείας του Αλεξάνδρου Γ΄.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Alexander III (1241 - 1286) BBC
  2. http://www.bbc.co.uk/scotland/history/articles/alexander_iii/
  3. http://www.bbc.co.uk/scotland/history/articles/alexander_iii/
  4. Margaret MacArthur (12 July 2017). History of Scotland. Merkaba Press via PublishDrive. pp. 25–. PKEY:6610000020409
  5. http://www.bbc.co.uk/scotland/history/articles/alexander_iii/
  6. Maxwell, Herbert, ed. (1909). "Chronicle of Lanercost". The Scottish Historical Review. 6: 184. Retrieved 8 Aug 2016.
  7. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2018. 
  8. Marshall, Rosalind K. (2003). Scottish Queens, 1034-1714. Tuckwell Press. p. 27.
  9. Wood, James, ed. (1920). The Nuttall Encyclopaedia. London: Warne. p. 13. Retrieved 8 August 2016.
  10. Mount, Toni (2015). Dragon's Blood & Willow Bark: The Mysteries of Medieval Medicine. Stroud, Glos.: Amberley. p. n.p.
  11. Nield (1968), p. 37
  12. http://www.historicalnovels.info/Medieval-Celts.html
  13. https://www.amazon.com/ALEXANDER-GLORIOUS-Jane-Oliver/product-reviews/B00209JTBA/ref=sr_1_1_cm_cr_acr_txt?ie=UTF8&showViewpoints=1
  14. Browne, Kreiser (2000), p. 78, 80-81
  15. https://historicalnovelsociety.org/

Πηγές Επεξεργασία

  • Anderson, Alan Orr (ed.), Early Sources of Scottish History: AD 500–1286, 2 Vols, (Edinburgh, 1922), republished, Marjorie Anderson (ed.) (Stamford, 1991)
  • Ashley, Mike (2002), British Kings & Queens, Carroll & Graf.
  • Brown, Michael (2004), The Wars of Scotland 1214-1371, Edinburgh University Press.
  • Browne, Ray Broadus; Krauser, Lawrence A. (2000), The Detective as Historian: History and Art in historical crime fiction, Vol. 1, Popular Press.
  • Campbell, Marion (1999), Alexander III King of Scots, House of Lochar.
  • Fergusson, James (1937), Alexander the Third King of Scotland, Alexander MacClehose & Co.
  • Neville, Cynthia J.; Simpson, Grant G. (2012), Regesta Regum Scottorum, Vol. IV part 1. The Acts of Alexander III, Edinburgh University Press, ISBN 978 0 7486 2732 5.
  • Nield, Jonathan (1968), A Guide to the Best Historical Novels and Tales, Ayer Publishing.
  • Reid, Norman H. (1990), Scotland in the Reign of Alexander III 1249-1286, John Donald.
  • Scott, Robert McNair. Robert the Bruce: King of Scots, 1996

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Αλέξανδρος Γ΄ της Σκωτίας
Γέννηση: 4 Σεπτεμβρίου 1241 Θάνατος: 19 Μαρτίου 1286
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Αλέξανδρος Β΄ της Σκωτίας
Βασιλιάς της Σκωτίας
 

1249 - 1286
Διάδοχος
Μαργαρίτα της Νορβηγίας