Αλή Ναΐπ Ζαδέ

Κρητικός Μουσουλμάνος ο οποίος υπηρέτησε σε υψηλές διοικητικές θέσεις στην Ελλάδα στις αρχές του 20ου αιώνα

Ο Αλή Ναΐπ Ζαδέ βέης (τουρκικά : Ali Nayip Zade) ήταν Κρητικός Μουσουλμάνος ο οποίος υπηρέτησε σε υψηλές διοικητικές θέσεις στην Ελλάδα στις αρχές του 20ού αιώνα.

Αλή Ναΐπ Ζαδέ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση19ος αιώνας
Κρήτη
Θάνατος20ος αιώνας
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Οθωμανική Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΜουσουλμάνος
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητακυβερνητικός αξιωματούχος
Περίοδος ακμής1913 - 1923
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΝομάρχης Δράμας
Νομάρχης Καβάλας
Νομάρχης Κοζάνης
Νομάρχης Χανίων
Νομάρχης Δράμας-Καβάλας
Νομάρχης Αδριανούπολης
Νομάρχης Λασιθίου

Ο Αλή Ναΐπ Ζαδέ ήταν προσωπικός φίλος του Φιλελεύθερου Κρητικού πολιτικού και Πρωθυπουργού της Ελλάδας, Ελευθερίου Βενιζέλου. Διορίστηκε νομάρχης Δράμας (και Καβάλας, που τότε ανήκε στη Δράμα) από τον Γενικό Διοικητή Μακεδονίας Στέφανο Δραγούμη (1842-1923), λίγες μέρες μετά την απελευθέρωση της Δράμας[1]. Ο διορισμός του έγινε στις 6.7.1913, αλλά έφθασε στη Δράμα στις 12.7.1913 και συντέλεσε πάρα πολύ στην πρώτη διοικητική οργάνωση του νομού Δράμας, βοηθούμενος από τον διορισθέντα στις 19.7.1913 πρώτο γραμματέα της Νομαρχίας, δικηγόρο Σερρών Νικόλαο Δ. Γουσίδη.[2] Μετατέθηκε στη Δράμα από τη Νομαρχία Χανίων και συνεπώς ήταν πρόσωπο της απόλυτης εμπιστοσύνης του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου. Η επίσημη ίδρυση του νομού Δράμας έγινε πολύ αργότερα, την 1.4.1915 με το Βασιλικό Διάταγμα της 31.3.1915 (Φ.Ε.Κ. τεύχος Α΄, 120/1915).

Διορίστηκε ξανά νομάρχης Δράμας τη 16.1.1919 (Φ.Ε.Κ. τεύχος Γ΄, 8/1919), μετά την απελευθέρωση της πόλης από τη δεύτερη βουλγαρική κατοχή (1916-1918). Έφτασε στη Δράμα τις 9.4.1919 και παρέλαβε από τον προηγούμενο νομάρχη Νικόλαο Ι. Μπακόπουλο. Παρέμεινε στη θέση αυτή μέχρι τις 9.10.1919 (Φ.Ε.Κ. τεύχος Γ΄, 231/1919). Στις 12.11.1922 διορίστηκε νομάρχης στη Γενική Διοίκηση Κρήτης.[3]

Αργότερα είχε διοριστεί Νομάρχης Κοζάνης[4].

Στη διάρκεια της εδαφικής επέκτασης της Ελλάδας κατά τις απαρχές των Βαλκανικών Πολέμων και μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Βενιζέλος, ανήσυχος για την εξασφάλιση της εμπιστοσύνης και της πίστεως στην ελληνική εξουσία εκ μέρους των πολυάριθμων πληθυσμιακά Μουσουλμάνων της Μακεδονίας και της Θράκης, συχνά διόριζε Κρητικούς Μουσουλμάνους τους οποίους ο ίδιος γνώριζε προσωπικά και εμπιστευόταν σε υψηλές διοικητικές θέσεις σε περιοχές με έντονη την παρουσία Μουσουλμάνων.[5] Το 1919, ο Ναΐπ Ζαντέ κατείχε σημαντική θέση εντός της διοικήσεως της Ζώνης της Σμύρνης, προτού διοριστεί ως ο μοναδικός Νομάρχης Αδριανουπόλεως το 1920-1922.[6], ενώ στη συνέχεια Νομάρχης του Λασιθίου στην Κρήτη, θέση την οποία και διατήρησε έως την υποχρεωτική ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923.[1]

Ήταν υποψήφιος στις εκλογές του 1915 με το Κόμμα Φιλελευθέρων του Ελευθέριου Βενιζέλου[7] με τον οποίο διατηρούσε και προσωπική φιλία[8].

Από τον Μάρτιο έως τον Μάιο του 1924 υπηρέτησε ως Νομάρχης Ροδόπης.[9]

  • Tsitselikis, Konstantinos (2012). Old and New Islam in Greece: From Historical Minorities to Immigrant Newcomers. Studies in International Minority and Group Rights. Martinus Nijhoff Publishers. ISBN 978-90-04-22152-9. 

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Tsitselikis 2012, σελ. 59.
  2. Βλ. Γεώργιος Ι. Κούρτης, Στοιχεία από τη Διοικητική Ιστορία της Δράμας 1913-2014, Θεσσαλονίκη, 2014, σελ. 84. ISBN 978 960 599 051 0.
  3. Βλ. Γεώργιος Ι. Κούρτης, Στοιχεία από τη Διοικητική Ιστορία της Δράμας 1913-2014, Θεσσαλονίκη, 2014, σελ. 85-86. ISBN 978 960 599 051 0.
  4. Σολομωνίδης, Χρήστος Σωκράτους (1964). Λεωνίδας Παρασκευόπουλος, ο Σμυρναίος αρχιστράτηγος της νίκης. σελ. 94. 
  5. Tsitselikis 2012, σελίδες 57–59.
  6. Γιάννης Γκλαβίνας, Ο µουσουλµάνος υπήκοος στις αντιλήψεις των φορέων της ελληνικής διοίκησης την περίοδο 1912-1922, σχόλια σελ. 13.
  7. Γιάννης Γκλαβίνας, Οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί στην Ελλάδα 1912-1923, Αντιλήψεις και πρακτικές της ελληνικής διοίκησης, σχέσεις με χριστιανούς γηγενείς και πρόσφυγες, Θεσσαλονίκη 2008
  8. Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, Old and New Islam in Greece: From Historical Minorities to Immigrant Newcomers
  9. Περικλής Γρ. Αγγελόπουλος, Πολιτική Διοίκησις και Αυτοδιοίκησις εις την Βόρειον Ελλάδα 1912-1965, Θεσσαλονίκη 1965, σελ. 108.