Το αλφάβητο Μπασκίρ είναι το αλφάβητο της Μπασκιρικής γλώσσας. Μιλιέται κυρίως στη Ρωσία, στη περιοχή του Μπασκορτοστάν.

Σημερινή αλφαβητική σειρά Επεξεργασία

Το σημερινό αλφάβητο Μπασκίρ χρησιμοποιείται από τη δεκαετία του 1940[1]. Περιέχει 42 γράμματα και εννέα από αυτά, τα Ә ә, Ө ө, Ү ү, Ғ ғ, Ҡ ҡ, Ң ң, Ҙ ҙ, Ҫ ҫ, Һ һ δεν περιλαμβάνονται στο ρωσικό αλφάβητο.

Νωρίτερα, μέχρι το 1928 η γλώσσα γραφόταν σε μια παραλλαγή του αραβικού αλφαβήτου. Από το 1928 το Γιαναλίφ ήταν το επίσημο αλφάβητο για τη μπασκιρική γλώσσα. Τον Αύγουστο του 1938 ξεκίνησε η διαδικασία αλλαγής του αλφαβήτου στο Κυριλλικό.[2]

Κυριλλικό αλφάβητο Επεξεργασία

Η πρώτη χρήση του κυριλλικού αλφαβήτου για τα Μπασκιρικά ξεκίνησε το 1892 στο κυβερνείο Αρινμπούρκ, με αλφάβητο βασισμένο στο ρωσικό. Το 1898 κυκλοφόρησε η δεύτερη έκδοση. Το 1907 εκδόθηκε αλφαβητάριο για τη μπασκιρική γλώσσα.

Συγκριτικός πίνακας Επεξεργασία

Κυριλλικό
(από το 1940)
Αραβικό αλφάβητο
(έως το 1928)[3]
Λατινικό
(1928-1940)
А а ا A a
Б б ب B ʙ
В в و,ۋ V v
Г г G g
Ғ ғ غ,ع Ƣ ƣ
Д д D d
Ҙ ҙ ظ,ض,ذ Đ đ
Е е ي E e
Ё ё - -
Ж ж ج,ژ Ƶ ƶ
- - Ç ç
З з Z z
И и ي I i
Й й ي J j
К к ك K k
Ҡ ҡ ق Q q
Л л ل L l
М м م M m
Н н ن N n
Ң ң ڭ N̡ n̡
О о ۇ O o
Ө ө ۇ Ɵ ɵ
П п P p
Р р R r
С с ص,ﺱ S s
Ҫ ҫ ث Ѣ ѣ
Т т ط,ﺖ T t
У у و U u
Ү ү و Y y
Ф ф ف F f
Х х خ,ﺡ X x
Һ һ ه H h
Ц ц - -
Ч ч چ C c
Ш ш ش Ş ş
Щ щ - -
Ъ ъ - -
Ы ы ئ Ь ь
- - ьj
Ь ь -
Э э ئ E e
Ә ә ه Ə ə
Ю ю - -
Я я - -


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Башҡорт әҙәби теленең алфавите hәм орфографияhы. Өфө, 1940
  2. «90 лет назад башкирская письменность перешла с арабского на латинский алфавит». rb7.ru сайтында мәҡәлә
  3. Ғәли Ишбулатов. «Ғәрәп яҙмаһын өйрәнеүселәргә әлифба». — 2-се баҫ. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1988й. — 64 бит.