Αμφικτύονας
Στην αρχαία ελληνική μυθολογία ο Αμφικτύονας (Αμφικτύων) ήταν μυθικός βασιλιάς στις Θερμοπύλες και αργότερα στην Αρχαία Αθήνα.
| Αμφικτύονας | |
|---|---|
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Κρανάη |
| Τέκνα | Ίτωνος[1] Φύσκος Αιτωλός |
| Γονείς | Δευκαλίων και Πύρρα |
| Αδέλφια | Έλλην |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | βασιλιάς των Αθηνών |
Ο Αμφικτύονας (Αμφικτύων) ήταν δεύτερος γιος του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, και αδελφός του Έλληνος, σύμφωνα με διαφορετικές παραδόσεις ήταν γιος του Έλληνος ή αυτόχθονας της Αττικής γης.[2][3][4] Οι γονείς του, που βασίλευαν στη Θεσσαλική Φθία, θεωρούνταν οι γενάρχες των Ελλήνων. Κατά το Πάριο Χρονικό ο Αμφικτύων βασίλευσε αρχικώς στις Θερμοπύλες (Λοκρίδα) και ύστερα χάρη στον γάμο του με την κόρη του βασιλιά Κραναού στην Αρχαία Αθήνα.[5] Ως πρώτη σύζυγός του όταν ήταν βασιλιάς στην Λοκρίδα αναφέρεται η Χθονοπάτρα, η κόρη του Κραναού που παντρεύτηκε αναφέρεται ότι ήταν η Ατθίς αν και σύμφωνα με άλλες πηγές πέθανε νέα και παρθένα.[6]
Ως βασιλιάς της Λοκρίδας, απέκτησε ένα γιο, τον Φύσκο, που έγινε πατέρας του Λοκρού, γενάρχη των Λοκρών. Ο Παυσανίας (Ι΄ 8, 1) αναφέρει την παράδοση ότι ο Αμφικτύονας είχε ιδρύσει την Πυλαία Αμφικτιονία κοντά στις Θερμοπύλες. Κατά τους αττικούς μύθους όμως (Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου Γ 14, 6, Παυσανίας Α΄ 2, 6) ο Αμφικτύονας δεν ήταν γιος του Δευκαλίωνα, ούτε καταγόταν από τη Θεσσαλία ή τη Λοκρίδα. Αναφέρεται ως αυτόχθονας από την Αττική, και βασίλευσε στην Αθήνα επί 12 χρόνια εκθρονίζοντας τον πεθερό του Κραναό, ώσπου να εκθρονισθεί και ο ίδιος από τον Εριχθόνιο.[3][7] Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αμφικτύονα, ο Πήγασος, ένας ιερέας του Διονύσου στις Ελευθερές, εισήγαγε τη λατρεία του θεού αυτού στην Αθήνα.
Αμφικτύων και Αμφικτιονίες
ΕπεξεργασίαΗ σύνδεση του ονόματος Αμφικτύων με τις Αμφικτιονίες δεν δικαιολογείται, καθώς σχετικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι πρόκειται για δύο διαφορετικές ετυμολογίες. Εξάλλου, ο Στράβων αναφέρει (Θ΄ 420) ότι ακόμα και την Πυλαία Αμφικτιονία, που υποτίθεται ότι είχε ιδρυθεί από τον Αμφικτύονα, την ίδρυσε ο Ακρίσιος.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Итон» (Ρωσικά)
- ↑ Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου, 1.7.2
- ↑ 3,0 3,1 Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου, 3.14.6
- ↑ Smith, citing Dionysius of Halicarnassus, Antiquitates Romanae 4.25.3
- ↑ Παυσανίας: Ελλάδος περιήγησις, 1.2.6
- ↑ Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου, 3.14.5
- ↑ Παυσανίας, "Ελλάδος περιήγησης", 1.2.6
Πηγές
Επεξεργασία- Emmy Patsi-Garin: «Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας», εκδ. οίκος Χάρη Πάτση, Αθήνα 1969
- Dionysus of Halicarnassus, Roman Antiquities. English translation by Earnest Cary in the Loeb Classical Library, 7 volumes. Harvard University Press, 1937–1950. Online version at Bill Thayer's Web Site
- Dionysius of Halicarnassus, Antiquitatum Romanarum quae supersunt, Vol I-IV. . Karl Jacoby. In Aedibus B.G. Teubneri. Leipzig. 1885. Greek text available at the Perseus Digital Library.
- Pausanias, Description of Greece with an English Translation by W.H.S. Jones, Litt.D., and H.A. Ormerod, M.A., in 4 Volumes. Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1918.
- Pausanias, Graeciae Descriptio. 3 vols. Leipzig, Teubner. 1903. Greek text available at the Perseus Digital Library.
- Pseudo-Apollodorus, The Library with an English Translation by Sir James George Frazer, F.B.A., F.R.S. in 2 Volumes, Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1921.
- Stephanus of Byzantium, Stephani Byzantii Ethnicorum quae supersunt, edited by August Mein
- Gantz, Timothy, Early Greek Myth: A Guide to Literary and Artistic Sources, Johns Hopkins University Press, 1996.
- Smith, William; Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, London (1873). "Amphictyon"