Αναδιάρθρωση ελληνικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου

Η αναδιάρθρωση των πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου εφαρμόζεται από την εκάστοτε αθλητική ηγεσία της Ελλάδας σε συνεργασία και υπό την έγκριση της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (Ε.Π.Ο.) ή τις κατά τόπου Ενώσεις Ποδοσφαιρικών Σωματείων (Ε.Π.Σ.), με στόχο την αναβάθμιση και την βελτίωση της λειτουργίας των ποδοσφαιρικών διοργανώσεων. Μπορεί να αφορά αύξηση ή μείωση των ανά κατηγορία συμμετεχόντων συλλόγων ή/και σε προσθήκη ή κατάργηση κατηγοριών.

Σημαντικοί σταθμοί στην ιστορία των ελληνικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου αποτέλεσαν η δημιουργία της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας, τον Οκτώβριο του 1959, η αντίστοιχη καθιέρωση της Β΄ Εθνικής Κατηγορίας το φθινόπωρο του 1962, η προσθήκη της Γ΄ Εθνικής Κατηγορίας πρώτα τον Δεκέμβριο του 1965 και οριστικά το 1982, η θέσπιση της Εθνικής Ερασιτεχνικής Κατηγορίας το 1977 αλλά και η μετονομασία του (με παράλληλα δραματική μείωση των ομίλων του σε μόλις 4) σε Δ΄ Εθνική Κατηγορία (αργότερα Περιφερειακό Πρωτάθλημα) το 1987.

Η αναδιάρθρωση του 1967

Το καλοκαίρι του 1967 επιβλήθηκε αλλαγή στη δομή των πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου από τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών. Η Γ΄ Εθνική Κατηγορία (η οποία μετρούσε μόλις 2 περιόδους ύπαρξης) καταργήθηκε και στη θέση της επανήλθε το Πρωτάθλημα Πρωταθλητριών Ε.Π.Σ. για την άνοδο στη Β΄ Εθνική Κατηγορία, το οποίο είχε χρησιμοποιηθεί και στο παρελθόν (1960–1962) για την άνοδο στην Α΄ Εθνική Κατηγορία. Παράλληλα, οι όμιλοι της Β΄ Εθνικής Κατηγορίας μειώθηκαν από 3 σε 2, όμως το 1969 ξαναέγιναν 3 και παρέμειναν έτσι για όλη την επόμενη εξαετία.

Οι αναδιάρθρωση του 1975–1976

Το 1975 αποφασίστηκε η αφαίρεση δύο ομάδων από την Α΄ Εθνική Κατηγορία, η οποία συνδυάστηκε με παράλληλη μείωση των ομίλων της Β΄ Εθνικής Κατηγορίας από 3 σε 2, σχήμα που διατηρήθηκε έως την αγωνιστική περίοδο 1982–1983. Μάλιστα, η αναδιάρθρωση εκείνη είχε αποφασισθεί μόλις στα τέλη της αγωνιστικής περιόδου 1974–1975, κάτι που προκάλεσε αντιδράσεις από τους ποδοσφαιρικούς συλλόγους της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας οι οποίοι βρίσκονταν στις τελευταίες θέσεις.

Τα ποδοσφαιρικά σωματεία του Ολυμπιακού Βόλου και του Α.Ο. Αιγάλεω (τα οποία συμπλήρωσαν τον αριθμό των 5, αντί 3 υποβιβασθέντων, ο μεγαλύτερος στα χρονικά της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας) διαμαρτυρήθηκαν έντονα, αφού εάν η αναδιάρθρωση δεν εφαρμοζόταν με τέτοιο πρόχειρο τρόπο, θα διατηρούνταν στην εθνική κατηγορία. Ωστόσο, μόλις το 1976 οι αρμόδιοι παράγοντες της Ε.Π.Ο. κατόπιν πρωτοβουλίας του υφυπουργού, αρμοδίου επί θεμάτων αθλητισμού, Αχιλλέα Καραμανλή (τυπικά ήταν απόφαση της Ε.Π.Ο. ύστερα από εισήγηση της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού), επανέφεραν σε 18 τον αριθμό των ομάδων της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας, γεγονός που προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις, αφού με την προσθήκη των 2 επιπλέον ομάδων απέφευγε τον υποβιβασμό ο Πανσερραϊκός, ως ποδοσφαιρικός εκπρόσωπος της γενέτειρας του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Οι αναδιαρθρώσεις κατά τη δεκαετία του 1980

Το 1983, το 1988 και το 1989 υπήρξαν τρεις νέες περιπτώσεις αναδιάρθρωσης, με τη μείωση των Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (Π.Α.Ε.) της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας σε 16, την ενοποίηση των 2 ομίλων της Β΄ Εθνικής Κατηγορίας σε πανελλήνιο όμιλο και την εισαγωγή 2 ομίλων στην Γ΄ Εθνική Κατηγορία (στην πρώτη περίπτωση), την ενοποίηση της Γ΄ Εθνικής Κατηγορίας (στη δεύτερη περίπτωση) και την επάνοδο του αριθμού των ποδοσφαιρικών συλλόγων της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας σε 18, με ταυτόχρονη διεξαγωγή αγώνων κατάταξης (μπαράζ) μεταξύ ομάδων Α΄ Εθνικής Κατηγορίας & Β΄ Εθνικής Κατηγορίας και Β΄ Εθνικής Κατηγορίας & Γ΄ Εθνικής Κατηγορίας, για διεκδίκηση επιπλέον δυνατοτήτων ανόδου (τρίτη περίπτωση).

Η αναδιάρθρωση του 2000

Η αναδιάρθρωση του 2000 περιελάμβανε σταδιακή (σε βάθος τριετίας) μείωση των ομάδων στα ελληνικά πρωταθλήματα και αναγγέλθηκε στα τέλη του 1999 από τον τότε πρόεδρο της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (Ε.Π.Α.Ε.) Βίκτωρα Μητρόπουλο. Ήταν βασισμένη σε σχέδιο που επεξεργάστηκε (επί αμοιβή) για λογαριασμό της Ε.Π.Α.Ε. η διεθνής εταιρία «Deloitte & Touche». Όμως, ουδέποτε ολοκληρώθηκε και μόνο για την αγωνιστική περίοδο 2000–2001 ίσχυσε μία απλή μετονομασία των πρωταθλημάτων, που την επόμενη αγωνιστική περίοδο καταργήθηκε. Είχαν χρησιμοποιηθεί οι όροι «Ανώτερη Κατηγορία», «Α΄ Κατηγορία» και «Β΄ Κατηγορία» για την Α΄ Εθνική Κατηγορία, τη Β΄ Εθνική Κατηγορία και την Γ΄ Εθνική Κατηγορία αντίστοιχα.

Η αναδιάρθρωση του 2013

Η αναδιάρθρωση του 2013, αν και είχε ανακοινωθεί από τον πρόεδρο της Ε.Π.Ο. Σοφοκλή Πιλάβιο το 2010, καθυστέρησε αρκετά στην υλοποίησή της, λόγω κυρίως των επικείμενων αρχαιρεσιών στην Ε.Π.Ο.. Οριστικοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του 2013 και προέβλεπε την αύξηση των Π.Α.Ε. της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας (Super League) από 16 σε 18 (τουλάχιστον για την αγωνιστική περίοδο 2013–2014), την επάνοδο του θεσμού των 2 ομίλων στη Β΄ Εθνική Κατηγορία (Football League) (τουλάχιστον για την αγωνιστική περίοδο 2013–2014), και τη συγχώνευση της Γ΄ Εθνικής Κατηγορίας (Football League 2) με την Δ΄ Εθνική Κατηγορία σε μία νέα Γ΄ Εθνική Κατηγορία.

Η αναδιάρθρωση του 2019

Με την αναδιάρθρωση, που έγινε τον Μάιο του 2019, επανήλθαν οι τρεις επαγγελματικές εθνικές κατηγορίες στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Η αναδιάρθρωση περιελάμβανε τη δημιουργία της νέας Α2 Εθνικής Κατηγορίας (Super League 2) με αποτέλεσμα τον υποβιβασμό της Β΄ Εθνικής Κατηγορίας (Football League) και της Γ΄ Εθνικής Κατηγορίας σε τρίτο και τέταρτο επίπεδο αντίστοιχα. Η αναδιάρθρωση έγινε έπειτα από πρωτοβουλίες του Υφυπουργού Αθλητισμού Γιώργου Βασιλειάδη.

Η αναδιάρθρωση του 2021

Με την αναδιάρθρωση, που έγινε το καλοκαίρι του 2021, η Α2 Εθνική Κατηγορία (Super League 2) συγχωνεύθηκε με τη Β΄ Εθνική Κατηγορία (Football League) σε μία νέα Α2 Εθνική Κατηγορία (Super League 2) στην οποία αυτή τη φορά επανήλθαν οι 2 όμιλοι, και η Γ΄ Εθνική Κατηγορία επανήλθε ως τρίτο επίπεδο. Τον Νοέμβριο του 2021 η Α2 Εθνική Κατηγορία (Super League 2) διεξήχθη με 34 ομάδες αντί για 36 ομάδες λόγω της μη χορήγησης πιστοποιητικού συμμετοχής σε 2 ομάδες από την Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού (Ε.Ε.Α.).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία – Επίσημος ιστότοπος