Ανατόλ Φρανς

Γάλλος συγγραφέας


Ο Ανατόλ Φρανς (Anatole France, πραγματικό όνομα François Anatole Thibault, Παρίσι, 16 Απριλίου 1844 - 12 Οκτωβρίου 1924) ήταν Γάλλος μυθιστοριογράφος και κριτικός (Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1921). Ο πατέρας του, Φρανσουά-Νοέλ Τιμπώ, ο οποίος είχε ελλιπή παιδεία, είχε φιλοδοξίες για τον γιο του και γι' αυτό τον έστειλε να σπουδάσει στο Κολλέγιο Στανισλάς, που προοριζόταν για αριστοκράτες και μεγαλοαστούς, το 1855. Στη διάρκεια των σπουδών του, ο νεαρός Ανατόλ έγινε δέκτης πολλών αρνητικών σχολίων κοινωνικού περιεχομένου και η πίκρα που του προκάλεσαν αυτά αντικατοπτρίστηκε αργότερα στα έργα του. Το αρνητικό αυτό κλίμα, σε συνδυασμό με την πίεση από την πλευρά του πατέρα του, ο οποίος φιλοδοξούσε ο γιος του να ανέβει κοινωνικά, φαίνεται πως οδήγησαν τον Ανατόλ Φρανς από τα δεκαπέντε του χρόνια (εμπνευσμένο ήδη από τη Γαλλική επανάσταση και τους κοινωνικούς αγώνες της εποχής του) στην άσκηση έντονης κριτικής και στη θρησκεία με αποτέλεσμα να περιληφθεί το 1922 στον κατάλογο των απαγορευμένων βιβλίων (Index Librorum Prohibitorum) του Βατικανού. Στη διαμόρφωση των πολιτικών του πεποιθήσεων επέδρασε έντονα και το βιβλιοπωλείο του πατέρα του, στο οποίο ο πατέρας Τιμπώ συγκέντρωνε φυλλάδια, εφημερίδες και γενικά ντοκουμέντα για τη Γαλλική Επανάσταση. Τελικά ο Ανατόλ Φρανς εγκατέλειψε το Κολλέγιο Στανισλάς το 1862.

Ανατόλ Φρανς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Anatole France (Γαλλικά)
Γέννηση16  Απριλίου 1844 (unspecified calendar, assumed Gregorian)[1][2][3]
Παρίσι[1][4]
Θάνατος12  Οκτωβρίου 1924 (unspecified calendar, assumed Gregorian)[1][4][2]
d:Q22994052[1]
Τόπος ταφήςπαλαιό κοινοτικό νεκροταφείο του Νεϊγί-συρ-Σεν[5]
ΨευδώνυμοAnatole France και Anatolis Fransas[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[7]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[8][9]
ΣπουδέςΚολλέγιο Στανισλάς
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[1][10][11]
ποιητής[10]
μυθιστοριογράφος
βιβλιοθηκονόμος
κριτικός λογοτεχνίας
συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας
πεζογράφος
βιογράφος[12]
κριτικός[10]
Αξιοσημείωτο έργοThaïs
Οι θεοί διψούν
Περίοδος ακμής1865[13] - 1924[13]
Οικογένεια
ΣύζυγοςValérie Guérin de Sauville
Emma Laprévotte
ΣύντροφοςLéontine Lippmann
ΤέκναSuzanne Thibault
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρόεδρος (1921–1924, PEN Club français)
38η έδρα της Γαλλικής Ακαδημίας (1896–1924)
ΒραβεύσειςΒραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (1921)[14][15]
Montyon Prizes (1882)
βραβείο Βιτέ (1889)
Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (16  Ιουλίου 1895)[16]
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (31  Δεκεμβρίου 1884)[16]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βίος Επεξεργασία

Από το 1867 άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα σε φιλολογικά περιοδικά, εργάστηκε για τον βιβλιοπώλη Λεμέρ και έγινε δεκτός στον κύκλο των Παρνασσιστών ποιητών. Συγχρόνως, για να κερδίσει κάποια χρήματα, εργάστηκε ως «νέγρος».[17] Το 1877, παντρεύτηκε τη Βαλερί Γκερέν ντε Σωβίλ και απέκτησε μια κόρη. Το 1887 αρχίζει η σχέση του με την Μαντάμ Καιγιαβέ, η οποία αποτέλεσε τον μεγάλο έρωτα της ζωής του.

Το 1881, έρχεται η πρώτη του μεγάλη επιτυχία, όταν εκδόθηκε το μυθιστόρημά του Το έγκλημα του Σιλβέστρ Μπονάρ. Ακολούθησαν: «Το οινομαγειρείο της βασίλισσας Πεντώκ», «Η εξέγερση των αγγέλων», «Θαΐς», «Οι θεοί διψούν», «Το νησί των πιγκουίνων» κ.ά. Μετά το 1900, τα περισσότερα έργα του Ανατόλ Φρανς εκφράζουν τους κοινωνικούς προβληματισμούς του. Μετά την υπόθεση Ντρέιφους, το 1894, που συγκλόνισε τη Γαλλία, άρχισε να απασχολείται με τα κοινωνικά προβλήματα προσεγγίζοντας τις σοσιαλιστικές ιδέες και τους αριστερούς κύκλους.[18]

Ο ρόλος του Ανατόλ Φρανς στη λογοτεχνική ζωή ιδιαίτερα έγινε ακόμη πιο ουσιαστικός, όταν ανέλαβε τη βιβλιοκρισία στην εφημερίδα «Ο Χρόνος» (Le Temps), όπου από το 1887 έως το 1896 τα εβδομαδιαία χρονογραφήματά του τον ανέδειξαν σ΄έναν από τους πιο σημαντικούς κριτικούς της εποχής του.[19] Το 1896 ο Ανατόλ Φράνς έγινε μέλος έγινε μέλος της Γαλλική Ακαδημία Επιστημών. Στη τελευταία περίοδο της ζωής του είχε γίνει «πρέσβης» των γαλλικών γραμμάτων και είχε έρθει στην Ελλάδα (1898, 1901, 1907,1908) και το 1919 αναγορεύτηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής.[20]

Εργογραφία και ελληνικές μεταφράσεις Επεξεργασία

  • Poémes dorés, 1873 (Χρυσά ποιήματα)
  • Les noces corinthiens, 1876 (Οι Κορινθιακοί γάμοι), δράμα
  • Jocaste, 1879 (Ιοκάστη), νουβέλα
  • Ο αδύνατος γάτος, 1879 (Le Chat maigre), νουβέλα
  • Le crime de Sylvestre Bonnard, 1881 (Το έγκλημα του Σιλβέστρ Μπονάρ), μυθιστόρημα
— μτφ. Ιουλιέττα Ράλλη & Καίτη Χατζηδήμου (εκδ. "Πάπυρος", 1971)
— μτφ. Άρης Δικταίος (εκδ. "Γκοβόστης", 1973)
— μτφ. Δημήτρης Ζορμπαλάς (εκδ. Ψυχογιός, 1984)
— μτφ. Ρενέ Ψυρούκη (εκδ. "Ντουντούμης", 1984)
  • Les désirs de Jean Servien, 1882 (Οι επιθυμίες του Ζαν Σερβιέν), μυθιστόρημα
  • Le livre de mon ami, 1885 (Το βιβλίο του φίλου μου), αναμνήσεις
—μτφ. Θάνος Κωστόπουλος (εκδ. "Βιβλιοαθηναϊκή", 1965)
  • La rôtisserie de la reine Pédauque (Το ψητοπωλείο της βασίλισσας Πεντώκ, 1892), μυθιστόρημα
—μτφ. Κ.Θ. Παπαλεξάνδρου (εκδ. "Γ. Παπαδημητρίου", 1952)
  • Les opinions de Jerome Coignard, 1893 (Οι απόψεις του Ζερόμ Κουανιάρ), μυθιστόρημα
  • Le procurateur de Judée, 1894 (Ο έπαρχος της Ιουδαίας), νουβέλα
— μτφ. Αλέξανδρος Κοτζιάς, στην Παγκόσμιο Ανθολογία Διηγήματος
  • Le jardin d’Épicure, 1894 (Ο κήπος του Επίκουρου), μυθιστόρημα
  • Thaïs, 1890 (Θαΐς), μυθιστόρημα
— μτφ. Γιάννης Μπεράτης (εκδ. "Γκοβόστης", 1955)
— μτφ. Λόισκα Αβαγιανού (εκδ. "Αστέρι", 1980)
— μτφ. Λεωνίδας Παυλίδης (εκδ. "Γεωργίου Ι. Βασιλείου", 1921)
— μτφ. Γιάννης Μπεράτης (εκδ. "Γκοβόστης", 1955)
  • Le mannequin d'osier, 1897 (Το λυγερό μαννεκέν), μυθιστόρημα
— μτφ. Νίκος Μακρής (εκδ. "Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος", 1987)
  • Monsieur Bergeret à Paris, 1901 (Ο κύριος Μπερανζέ στο Παρίσι), μυθιστόρημα
  • L΄Eglise et la Republique, 1905 (Η Εκκλησία και η Δημοκρατία)
  • L'île des pingouins, 1908 (Το νησί των πιγκουίνων), μυθιστόρημα
— μτφ. Άγγελος Νίκας (εκδ. "Πάπυρος", 1974)
— μτφ. Νίκος Αθανασιάδης (εκδ. "Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος", 1982)
  • Vers les temps meilleurs, 1909 (Προς καλύτερες μέρες), διαλέξεις και επιστολές
  • Les dieux ont soif, 1912 (Οι θεοί διψούν), μυθιστόρημα
— μτφ. Μπάμπης Άννινος (εκδ. "Άγκυρα", 1916)
— μτφ. Τάκης Μπαρλάς (εκδ. "Γκοβόστης", 1955)
— μτφ. Μαντώ Αναστασιάδη (εκδ. "Πυξίδα", 1955)
— μτφ. Κώστας Καμαρινός (εκδ. "Ματαράγκας", χ.χ.)
— μτφ. Πηνελόπη Μαξίμου (εκδ. "Αίολος", 1980)
— μτφ. Λουκάς Καλφάκης (εκδ. "De Agostini Hellas", 2000)
  • La révolte des anges, 1914 (Η εξέγερση των αγγέλων), μυθιστόρημα
— μτφ. Πέτρος Πικρός (εκδ. "Χ. Γανιάρης & Σια", 1930)
— μτφ. Νίκη Δάφνη (εκδ. "Τουλούπας", 1975)
— μτφ. Λόισκα Αβαγιανού (εκδ. "Αστέρι", 1981)
  • Ο Μικρός Πέτρος, 1918 (Le Petit Pierre), αναμνήσεις

Πολιτικές πεποιθήσεις Επεξεργασία

Ο Ανατόλ Φρανς υπήρξε μέλος του γαλλικού σοσιαλιστικού κόμματος για μικρό χρονικό διάστημα. Καθώς όμως πάντοτε η προτεραιότητα του ήταν ο άνθρωπος, ήταν αντίθετος σε κάθε καθεστώς που εμποδίζει την ελεύθερη σκέψη. Έτσι εξέφρασε δημόσια την αντίθεσή του στη συμπεριφορά της κυβέρνησης των μπολσεβίκων, παρέμεινε πιστός στην Λίγκα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άσκησε έντονη κριτική στη Διεθνή, κάτι που του στέρησε την πρόσβαση σε όλα τα κομμουνιστικά έντυπα. Στην υπόθεση Ντρέιφους, στάθηκε στο πλευρό του γαλλοεβραίου αξιωματικού μαζί με τον Εμίλ Ζολά και τον Ζαν Ζωρές σε μια περίοδο έντονου αντισημιτισμού στη Γαλλία.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Краткая литературная энциклопедия». (Ρωσικά) Συνοπτική Λογοτεχνική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1962.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11886331w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 «Anatole France». (Ολλανδικά) RKDartists. 113293.
  4. 4,0 4,1 «Франс Анатоль» Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. 5,0 5,1 actu.fr/societe/toussaint-ces-10-celebrites-enterrees-dans-des-cimetieres-des-hauts-de-seine_46066982.html.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19981001227. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  7. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/113293. Ανακτήθηκε στις 30  Ιουνίου 2020.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11886331w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. CONOR.SI. 17282147.
  10. 10,0 10,1 10,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/13642. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  11. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  12. Ανακτήθηκε στις 17  Ιουνίου 2019.
  13. 13,0 13,1 13,2 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/113293. Ανακτήθηκε στις 18  Σεπτεμβρίου 2022.
  14. www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  15. www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1921/.
  16. 16,0 16,1 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. www2.culture.gouv.fr/public/mistral/leonore_fr. Ανακτήθηκε στις 26  Αυγούστου 2020.
  17. Nègre ονόμαζαν εκείνη την εποχή τα άτομα που έγραφαν π.χ. ένα άρθρο το οποίο τελικά δημοσιευόταν με το όνομα άλλου προσώπου
  18. «Ο Ανατόλ Φράνς απέθανε», «Οι θεοί διψούν» (Άπαντα τ.12) J.Suffell, (Παρίσι 1954)
  19. Εκδοτική Αθηνών, Τόμος 9Β
  20. Κωστής Παλαμάς «Ο Ανατόλ Φράνς και η κλασική παράδοση» (Άπαντα τ. 10)

Πηγές Επεξεργασία

  • J. Roujuion. La Vie et les opinions d΄Α.F. (1924)
  • J. Suffel, Anatole France (Παρίσι) 1954).
  • Ένθετο της εφημερίδας Ελευθεροτυπίας ΙΣΤΟΡΙΚΑ - Οι πρωτοπόροι, Αρ. Τεύχους 57, 26 Οκτωβρίου 2006.