Ανδρέας Γαρύφαλλος

Έλληνας υδατοσφαιριστής

Ο Ανδρέας Γαρύφαλλος (1929 –18 Φεβρουαρίου 2015) ήταν διεθνής Έλληνας υδατοσφαιριστής που αγωνιζόταν σε διάφορες θέσεις αλλά κυρίως του φουνταριστού, κάνοντας μεγάλη καριέρα στον Εθνικό Πειραιά, θεωρούμενος ο «Πατριάρχης» της ελληνικής υδατοσφαίρισης.

Ανδρέας Γαρύφαλλος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1929
Πειραιάς
Θάνατος17  Φεβρουαρίου 2015[1]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταυδατοσφαιριστής
υδατοσφαιριστής (1947–1968)
κολυμβητής

Με την ομάδα του Εθνικού κατέκτησε 17 πρωταθλήματα και 6 κύπελλα Ελλάδος, ενώ είχε 140 συμμετοχές με την Εθνική ομάδα. Τέως πρόεδρος του ερασιτέχνη Εθνικού. Αργότερα διετέλεσε και προπονητής της Εθνικής Ομάδας επί 15 χρόνια και της Εθνικής νέων και ενόπλων[2].

Υπήρξε καταλυτικός παράγοντας για την πρόοδο της υδατοσφαίρισης στην Ελλάδα με την μεγάλη του αθλητική καριέρα, την μακροχρόνια προπονητική του παρουσία, το ενδιαφέρον του για την καλλιέργεια νέων ταλέντων και την αγάπη του για την διάδοση και την αξιοποίηση του αθλήματος σε επίπεδο οργάνωσης, υποδομών, προετοιμασίας ενώ σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΟΕ, Σπύρο Καπράλο, αποτέλεσε την πιο ολοκληρωμένη προσωπικότητα της ελληνικής υδατοσφαίρισης.

Οικογένεια

Επεξεργασία

Αδέλφια του ήταν οι Στέλιος, ποδοσφαιριστής και υδατοσφαιριστής, ο Γιώτης, διεθνής ποδοσφαιριστής, και η Μαρίκα. Ο πρώτος του γάμος ήταν με την Ελένη, με την οποία και απέκτησαν τον Γιάννη, διεθνή υδατοσφαιριστής. [3] Η σύντροφός του ως το τέλος της ζωής του ήταν η Χρύσα, με την οποία και απέκτησαν την κόρη τους Μαρίνα.

Αθλητική καριέρα

Επεξεργασία

Αρχικά ξεκίνησε από το κολυμβητικό τμήμα του Εθνικού κι έπειτα μεταπήδησε στην υδατοσφαίριση. Έπαιξε πρώτη φορά στην Α΄ομάδα του Εθνικού το στις 16 Σεπτεμβρίου 1947 σε αγώνα πρωταθλήματος εναντίον του Ν.Ο. Πειραιώς που ο Εθνικός κέρδισε άνευ αγώνα. Με τον Εθνικό αγωνίστηκε σε 137 αγώνες πρωταθλήματος Ελλάδος[2]. Με τον Εθνικό κατέκτησε 17 πρωταθλήματα Ελλάδος (τα 15 αήττητα) από το 1947 έως το 1968 κι έξι κύπελλα Ελλάδος από το 1953 συνεχόμενα έως το 1958[2]. Με τον Εθνικό υπήρξε και δύο φορές πανελληνιονίκης κολυμβητής στα 400μ ελεύθερο εφήβων[4][5], το 1948 με πανελλήνιο ρεκόρ (5.46.6). Το 1952 έκανε πανελλήνιο ρεκόρ στα 500μ ελεύθερο με 6' 59'' 4, σπάζοντας το ρεκόρ του Σιδώροφ.[6] Υπήρξε ο σημαντικότερος λόγος που ο Εθνικός διατήρησε ένα τρομακτικό αήττητο σερί 115 αγώνων εντός Ελλάδος που διήρκεσε 12 χρόνια, 10 μήνες και 16 ημέρες από τις 22 Σεπτεμβρίου 1951 έως και τις 6 Αυγούστου 1964. Είναι ο έβδομος σκόρερ στα πειραϊκά ντέρμπι Εθνικού - Ολυμπιακού με 65 τέρματα (πρώτη φορά σκόραρε σε νίκη 5–1 στις 24/9/1948, τελευταία φορά σε νίκη 7–5 στις 06/09/1968) και ο μοναδικός τόσο ψηλά στη λίστα αν και ο Γαρύφαλλος έπαιξε σε εποχή που οι αγώνες διαρκούσαν 20 λεπτά και όχι 28, 32 ή και 36 λεπτά που ήταν η διάρκεια των αγώνων από το 1981 και μετά.

Στον παρθενικό θεσμό κυπέλλου το 1953, σκόραρε στον τελικό και τα πέντε γκολ του Εθνικού στην νίκη επί του Ολυμπιακού με 5–4, ένας αγώνας που κρίθηκε στην τρίτη παράταση (τότε δεν υπήρχαν τα πέναλτι παρά μόνο παρατάσεις ή επαναληπτικοί). Το 1956 (24 Αυγούστου) στον άτυπο τελικό κυπέλλου Ελλάδος κόντρα στον Ν.Ο. Πατρών σκόραρε ξανά όλα τα τέρματα (νίκη Εθνικού 4–3) το ένα μάλιστα με το πόδι κάτι που είχε πετύχει και στον αγώνα κυπέλλου με τον Ολυμπιακό το 1955 (31 Αυγούστου, νίκη 6–2).

Το 1966 σε ηλικία 35 ετών, συνέβαλε στην πρόκριση του Εθνικού στην ημιτελική φάση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης («8» καλύτερες ομάδες της Ευρώπης). Ο προκριματικός όμιλος που μετείχε ο Εθνικός διεξήχθη στο Ολυμπιακό Κολυμβητήριο Ζαππείου με τον Εθνικό να επικρατεί της πρωταθλήτριας Αυστρίας, Βιέννα (7–5, τρία γκολ ο Γαρύφαλλος) και της αντίστοιχης Ισπανίας, ΚΝ Μπαρτσελόνα (2–0, το ένα ο Γαρύφαλλος), γνωρίζοντας μόνο την ήττα από την πανίσχυρη μεγάλη ομάδα της Παρτίζαν Βελιγραδίου (2–7) που κατέκτησε τρεις τίτλους στα πρώτα πέντε χρόνια του θεσμού.

Σε συλλογικό επίπεδο, είχε δεχθεί πρόταση να αγωνιστεί στην ιταλική Προ Ρέκο ώστε να συνυπάρξει με το μεγάλο αστέρι των Ιταλών, Εράλντο Πίτσο. Με την Εθνική ομάδα έπαιξε πρώτη φορά στις 10 Σεπτεμβρίου 1949 σε αγώνα με την Ιταλία στην Αθήνα όπου οι Ιταλοί νίκησαν με 3–2[2]. Με την εθνική ενόπλων ήταν δύο φορές παγκόσμιος πρωταθλητής. Στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1968 ήταν παίκτης και προπονητής της εθνικής ομάδας[7]. Το 1958 ήταν σημαιοφόρος της εθνικής στο Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα κολύμβησης[7]. Με την Εθνική ομάδα μέτρησε 140 συμμετοχές ενώ διετέλεσε και αρχηγός της.

Το 1964 τιμήθηκε από Ελληνικό Υπουργείο εθνικής άμυνας με το μετάλλιο ήθους και αθλητικής αξίας[2].

Προπονητική καριέρα

Επεξεργασία

Σαν προπονητής εργάστηκε στις ομάδες του Εθνικού (1971, 1972, 1997–1998), Παναθηναϊκού, Ν.Α.Ο. Κέρκυρας (1987–1988), Άρη Θεσσαλονίκης (1985–1986), ΝΟ Χίου, Ηρακλή Θεσσαλονίκης (1996–1997) και στις εθνικές ομάδες αντρών, (το 1968 και 1973-1982) και Νέων[7]. Με τις εθνικές ομάδες συμμετείχε σε 5 Ολυμπιακούς αγώνες, 5 Παγκόσμια, 6 Πανευρωπαϊκά πρωταθλήματα και 2 Μεσογειακούς Αγώνες.

Με την εθνική νέων έχει κατακτήσει κι ένα αργυρό μετάλλιο το 1992[7] το πρώτο σε υποδομές με νίκη 9–8 επί της Ιταλίας. Στους Μεσογειακούς του 1967 κατέκτησε με την εθνική το χάλκινο μετάλλιο[7]. Το χάλκινο είχε κατακτήσει σαν προπονητής της εθνικής και στο Πανευρωπαϊκό του 1981[7].

Σαν προπονητής του Άρη ήταν φιναλίστ στον τελικό κυπέλλου το 1985[7].

Δημοτικό Κολυμβητήριο Καστέλλας «Ανδρέας Γαρύφαλλος»

Επεξεργασία

Στην περιοχή της Καστέλλας, στην παραλία Βοτσαλάκια, το Δημοτικό Κολυμβητήριο φέρει το όνομά του λίγους μήνες μετά τον θάνατο του[8].

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. www.olympedia.org/athletes/54074.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Αθλητική Ηχώ, Αφιέρωμα και συνέντευξη του Γαρύφαλλου από τον Γ. Βενετούλια, φύλλο 11 Απριλίου 1970
  3. Αθλητική Ηχώ, συνέντευξη του Γιάννη Γαρύφαλλου από τον Γ. Βενετούλια, φύλλο 7 Σεπτεμβρίου 1980
  4. «Digital Library - PDF Document». efimeris.nlg.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2022. 
  5. «Digital Library - PDF Document». efimeris.nlg.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2022. 
  6. «Εμπρός, 12/6/1952, Σελίδα: 5». efimeris.nlg.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2024. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 water polo news, Πλήθος κόσμου αποχαιρέτησε τον Ανδρέα Γαρύφαλλο[νεκρός σύνδεσμος]
  8. «Δημοτικό Κολυμβητήριο Πειραιά: Και το όνομα αυτού… «Ανδρέας Γαρύφαλλος»!». [νεκρός σύνδεσμος]