Ανδρέας Λοβέρδος

Έλληνας πολιτικός και μέλος της Βουλής των Ελλήνων

Ο Ανδρέας Λοβέρδος (Πάτρα, 15 Μαΐου 1956) είναι Έλληνας πανεπιστημιακός, πολιτικός, ιδρυτής και πρόεδρος των Δημοκρατών, πρώην βουλευτής και υπουργός. Εκλεγόταν συνεχώς βουλευτής με το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, τη Δημοκρατική Συμπαράταξη και το ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής την περίοδο 20002023.

Ανδρέας Λοβέρδος
Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων
Περίοδος
10 Ιουνίου 2014 – 27 Ιανουαρίου 2015
ΠρωθυπουργόςΑντώνης Σαμαράς
ΠροκάτοχοςΚωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος
ΔιάδοχοςΑριστείδης Μπαλτάς
Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Περίοδος
7 Σεπτεμβρίου 2010 – 17 Μαΐου 2012
ΠρωθυπουργόςΓιώργος Α. Παπανδρέου
Λουκάς Παπαδήμος
ΠροκάτοχοςΜαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου
ΔιάδοχοςΧρήστος Κίττας
Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
Περίοδος
6 Οκτωβρίου 2009 – 7 Σεπτεμβρίου 2010
ΠρωθυπουργόςΓιώργος Α. Παπανδρέου
ΠροκάτοχοςΦάνη Πάλλη - Πετραλιά
ΔιάδοχοςΛούκα Κατσέλη
Υφυπουργός Εξωτερικών
Περίοδος
23 Ιανουαρίου 2002 – 10 Μαρτίου 2004
Μαζί μεΓιάννη Μαγκριώτη
ΠρωθυπουργόςΚώστας Σημίτης
ΠροκάτοχοςΙωάννης Ζαφειρόπουλος
ΔιάδοχοςΠαναγιώτης Σκανδαλάκης
Ιωάννης Βαληνάκης
Βουλευτής του Βουλής των Ελλήνων
Περίοδος
9 Απριλίου 2000 – 21 Μαΐου 2023
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση15 Μαΐου 1956 (1956-05-15) (67 ετών), Πάτρα, Αχαΐα, Ελλάδα
ΕθνότηταΈλληνας
ΥπηκοότηταΕλλάδα
Πολιτικό κόμμαΔημοκράτες (2024-σήμερα)
ΠΑ.ΣΟ.Κ. - Κίνημα Αλλαγής
(2018-2023)
ΠΑ.ΣΟ.Κ.
(2000-2012, 2014-2023)
Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα (2013-2014)
ΣύζυγοςΠηνελόπη Παπαϊωάννου
Παιδιά3[1]
ΚατοικίαΝέα Ερυθραία, Αθήνα
ΣπουδέςΑριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών
ΕπάγγελμαΚαθηγητής Πανεπιστημίου, Δικηγόρος
Ιστοσελίδαloverdos.gr
Αξίωμαμέλος της Βουλής των Ελλήνων, Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων της Ελλάδας, Υπουργός Υγείας της Ελλάδας και Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Τον Δεκέμβριο του 2012, έπειτα από διαφωνία με την ηγεσία του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, δημιούργησε μια νέα πολιτική κίνηση, τη Ριζοσπαστική Κίνηση Σοσιαλδημοκρατικής Συμμαχίας από την οποία προήλθε η Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα. Τον Αύγουστο του 2014 επέστρεψε στο ΠΑ.ΣΟ.Κ με το κόμμα του να διαλύεται δύο μήνες αργότερα. Τον Ιούνιο του 2015, διεκδίκησε ανεπιτυχώς την αρχηγία του κόμματος, ενώ ήταν ξανά υποψήφιος στις εσωκομματικές διαδικασίες για την ανάδειξη αρχηγού τον Δεκέμβριο του 2021, χωρίς ωστόσο να εκλεγεί.

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στην Πάτρα και είναι γιος του Νικολάου Λοβέρδου, συμβολαιογράφου με καταγωγή[2] από την Αγία Θέκλη Ληξουρίου. Σπούδασε στη Νομική σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές[2] στο ευρωπαϊκό και κοινοτικό δίκαιο στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βρυξελλών (19801982) και ολοκλήρωσε διδακτορική διατριβή[2] στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με θέμα "Τρομοκρατία και πολιτικό έγκλημα. Μελέτη των φαινομένων από την πλευρά του Δικαίου". Ιδιώτευσε ως δικηγόρος στην Αθήνα και παράλληλα ακολούθησε ακαδημαϊκή σταδιοδρομία εκλεγόμενος[3], το 1987, λέκτορας του συνταγματικού δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Το 1992 εξελέγη επίκουρος καθηγητής και το 1995 αναπληρωτής καθηγητής.

Υπό την ιδιότητα του πανεπιστημιακού διετέλεσε πρόεδρος[4] των επιτροπών για τη σύνταξη νέου υπαλληλικού κώδικα (1997) και για τη σύνταξη νέου αθλητικού νόμου (1997).

Κατοικεί στη Νέα Ερυθραία. Είναι νυμφευμένος με την Πηνελόπη Παπαϊωάννου και έχουν αποκτήσει τρία παιδιά. Μιλάει αγγλικά και γαλλικά.

Πολιτική σταδιοδρομία Επεξεργασία

Ως φοιτητής υπήρξε μέλος της αντιδικτατορικής Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδος, γραμματέας της οργάνωσης της Κομμουνιστικής Νεολαίας Ελλάδας και αντιπρόεδρος[3] του συλλόγου φοιτητών της Νομικής Θεσσαλονίκης. Στις 9 Σεπτεμβρίου 1996 διορίστηκε γενικός γραμματέας[4] δημοσίας διοίκησης του υπουργείου εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι τις 9 Δεκεμβρίου 1997. Το 2024 έχοντας αποχωρήσει από το ΠΑΣΟΚ το 2023 δημιούργησε το κόμμα Δημοκράτες.

Ως μέλος του Ελληνικού Κοινοβουλίου Επεξεργασία

Στις βουλευτικές εκλογές του 2000 εξελέγη βουλευτής[5] στη Β΄ Αθηνών με το ψηφοδέλτιο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και επανεξελέγη[5] σε αυτές του 2004. Στις εκλογές του 2007, 2009 και 2012 επανεξελέγη[5] πρώτος[4] σε σταυρούς. Ως βουλευτής της αντιπολίτευσης ανέλαβε την ευθύνη ποικίλων τομέων[4] όπως εξωτερικών, παιδείας και πολιτισμού και δημοσίων έργων και περιβάλλοντος.

Στις 3 Δεκεμβρίου του 2012, αναγγέλλοντας την ίδρυση νέου κόμματος με την ονομασία Ριζοσπαστική Κίνηση Σοσιαλδημοκρατικής Συμμαχίας, με αρκτικόλεξο "ΡΙ.Κ.Σ.ΣΥ." (που διαβάζεται και Ρήξη) με παρέμβασή του ο Ευάγγελος Βενιζέλος τον διέγραψε από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ ενημερώνοντας εγγράφως τον Πρόεδρο της Βουλής.[6] Τον Απρίλιο του 2013 ανακοίνωσε την ίδρυση του κόμματος Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα,[7] το οποίο συμμετείχε στις ευρωεκλογές του 2014 στον συνασπισμό κομμάτων Ελιά - Δημοκρατική Παράταξη.

Επανεξελέγη βουλευτής Β΄ Αθηνών με το ΠΑΣΟΚ τον Ιανουάριο του 2015 και με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη τον Σεπτέμβριο του 2015. Στις εκλογές του 2019 εξελέγη βουλευτής Β1' Βόρειου Τομέα Αθηνών με το Κίνημα Αλλαγής[8] και στις 17 Ιουλίου 2019 ορίστηκε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος.[9]

Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου 2023 απέτυχε να επανεκλεγεί βουλευτής. Στις 5 Ιουλίου 2023 ανακοίνωσε την αποχώρησή του από το ΠΑΣΟΚ.

Ως υπουργός Επεξεργασία

Στην κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη, διετέλεσε υφυπουργός Εξωτερικών (2002-2004)[10] με αρμοδιότητα τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις και την αναπτυξιακή συνεργασία. Στην κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης (2009-2010). Το 2010 ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (2010-2012), στις κυβερνήσεις Παπανδρέου και Παπαδήμου, εν μέσω έντονων αντιδράσεων για την εφαρμογή των μνημονιακών μέτρων λιτότητας στο χώρο της υγείας.

Στις 9 Ιουνίου 2014, διορίστηκε υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, στην Κυβέρνηση Σαμαρά.[11] Δύο ημέρες πριν από τη λήξη της θητείας του ως υπουργός Παιδείας και τις βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου 2015 εξέδωσε εγκύκλιο, σύμφωνα με την οποία οι χριστιανοί ορθόδοξοι μαθητές δεν δικαιούνται απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών για λόγους συνείδησης,[12] εγκύκλιος που προκάλεσε αντιδράσεις.[13] Η εγκύκλιος καταργήθηκε από την επόμενη κυβέρνηση και τον αναπληρωτή υπουργό Παιδείας Τάσο Κουράκη.[14]

Ίδρυση κόμματος Επεξεργασία

Στις 30 Ιανουαρίου 2024 ανακοίνωσε ότι θα ιδρύσει νέο κόμμα με σκοπό να κατέλθει στις Ευρωεκλογές του 2024 και πως το κόμμα θα είναι ενδιάμεσα στην ΝΔ και στο ΠΑΣΟΚ, καθώς και παράλληλα με αυτά.[15][16] Στις 4 Μαρτίου ανακοίνωσε το όνομα του κόμματος Δημοκράτες σε βίντεο που ανήρτησε από τον ποταμό Έβρο. Χαρακτήρισε το κόμμα «πατριωτικό, λαϊκό, πολιτικά φιλελεύθερο, εκσυγχρονιστικό, ψηφιακό, μεταρρυθμιστικό, πολυσυνεκτικό».[17]

Δικαστικές υποθέσεις Επεξεργασία

Το 2018 το όνομα του Λοβέρδου συνδέθηκε με την υπόθεση Novartis, που αφορούσε πιθανό χρηματισμό πολιτικών προσώπων από την φαρμακευτική εταιρία για το διάστημα που ο ίδιος διετέλεσε Υπουργός Υγείας, μεταξύ 2010 και 2012.[18] Δημοσιεύματα έφεραν στην επιφάνεια έγγραφα του FBI που ενέπλεκαν τον Ανδρέα Λοβέρδο με την υπόθεση.[19] Τον Αύγουστο του 2019 του ασκήθηκε ποινική δίωξη για το αδίκημα της δωροδοκίας ύστερα από άρση ασυλίας του.[20]

Τον Ιούνιο του 2022 δημοσιεύτηκε έγγραφο του FBI το οποίο μεταφράστηκαν από το υπουργείου Εξωτερικών.[21] Ενώ το FBI έκανε λεπτομερή αναφορά για χρηματισμό ύψους 20.000 ευρώ προς τον Λοβέρδο από την Novartis, η ελληνική μετάφραση φέρεται να μην συμπεριέλαβε το όνομά του στο ελληνικό έγγραφο όπως αυτό κατατέθηκε στην ελληνική Δικαιοσύνη. Ελληνικά ΜΜΕ έκαναν λόγο για παραποίηση εγγράφων.[22][23] Ο Λοβέρδος με απάντηση του κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ για «λασπολογίες».[24] Το Υπουργείο Εξωτερικών διέψευσε τις παραλείψεις.[21]

Τον Αύγουστο του ίδιου έτους, το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθηνών απάλλαξε ομόφωνα τον Ανδρέα Λοβέρδο από την κατηγορία της δωροληψίας, στα πλαίσια διερεύνησης του «σκανδάλου Novartis», τονίζοντας ότι οι ένορκες καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων ήταν αόριστες.[25]

Θέσεις Επεξεργασία

Ιδεολογικά, αν και βουλευτής εντός της κεντροαριστεράς για περισσότερα από 20 χρόνια, πολλές από τις θέσεις του Ανδρέα Λοβέρδου χαρακτηρίζονται δεξιές.[26] Στο παρελθόν είχε ταχθεί υπέρ της επαναφοράς της θανατικής ποινής.[27]

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής καμπάνιας διεκδίκησης της αρχηγίας του ΚΙΝΑΛ το 2021, δημοσιογράφοι σχολίασαν τη στροφή του σε πιο πατριωτικές-συντηρητικές προτάσεις, που ο ίδιος επιδίωκε να παρουσιάσει ως παρόμοιες με αυτές που διατύπωνε ο Ανδρέας Παπανδρέου.[28][29] Κύρια εξαγγελία του ήταν η αλλαγή του ονόματος του Κινήματος Αλλαγής σε ΠΑΣΟΚ,[30] η οποία τελικώς υιοθετήθηκε και πραγματοποιήθηκε από τον Νίκο Ανδρουλάκη τον Μάιο του 2022 ύστερα από εσωτερικό ψήφισμα των μελών του ΠΑΣΟΚ.[31]

Υπόθεση οροθετικών γυναικών Επεξεργασία

Με αφορμή την υπόθεση των οροθετικών ιερόδουλων του έχει ασκηθεί έντονη κριτική[32][33][34][35] για τους χειρισμούς του ως υπουργός Υγείας. Το 2012 δεκάδες οροθετικές συνελήφθησαν από την Ελληνική αστυνομία με την κατηγορία της βαριάς σκοπούμενης βλάβης, καθώς σύμφωνα με το κατηγορητήριο έρχονταν σε σεξουαλική επαφή, χωρίς προφυλάξεις, με πελάτες γνωρίζοντας ότι φέρουν τον ιό HIV. Με εντολή του Υπουργείου, οι φωτογραφίες όλων των γυναικών δημοσιεύθηκαν[35] για την προστασία της δημόσιας υγείας, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του Συνηγόρου του Πολίτη.[36]

Για τη σύλληψη των οροθετικών γυναικών χρησιμοποιήθηκε[37] η υγειονομική διάταξη 39α/2012 για τον «περιορισμό της διάδοσης λοιμωδών νοσημάτων» σύμφωνα με την οποία δινόταν η δυνατότητα[37] στο κράτος υποχρεωτικής υγειονομικής εξέτασης, νοσηλείας και θεραπευτικής αγωγής του ασθενούς. Παράλληλα καθιερωνόταν[37] ο υποχρεωτικός έλεγχος για HIV των ατόμων που κάνουν χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών και των εκδιδόμενων ατόμων που στερούνται του προβλεπόμενου βιβλιαρίου υγείας.

Η διάταξη καταργήθηκε[35] εν τέλει από την υφυπουργό Υγείας, Φωτεινή Σκοπούλη, αλλά επαναφέρθηκε[35] αργότερα από τον Άδωνη Γεωργιάδη. Όλες οι γυναίκες που συνελήφθησαν έχουν πλέον αθωωθεί.[38] Με απόφαση δικαστηρίου δύο κέρδισαν αποζημίωση από το Δημόσιο ύψους 10 ευρώ ημερησίως για παράνομη προφυλάκιση. Το 2013 κυκλοφόρησε[32] το ντοκιμαντέρ Ruins: Το χρονικό της διαπόμπευσης των οροθετικών γυναικών, στο οποίο ασκείται κριτική[32] στον Ανδρέα Λοβέρδο για τον χειρισμό του στην υπόθεση. Πολλά ΜΜΕ έκαναν λόγο για δημόσια διαπόμπευση, στιγματισμό και κατάχρηση εξουσίας.[39][40][41][42]

Για την υπόθεση, ο Λοβέρδος υποστήριξε ότι η αρμοδιότητα δημοσίευσης των προσωπικών ανατίθεται στην Εισαγγελική Αρχή, η οποία και έδωσε την εντολή στη συγκεκριμένη περίπτωση χωρίς να ρωτήσει το υπουργείο, και ότι ο ίδιος δεν θα μπορούσε να παραγγείλει τη δημοσίευση των φωτογραφιών.[43]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. https://www.thetoc.gr/people-style/article/deite-gia-prwti-fora-ta-3-paidia-tou-andrea-loberdou/
  2. 2,0 2,1 2,2 Βιογραφικό Λοβέρδου Αρχειοθετήθηκε 2013-10-22 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα kefalonia.net.gr
  3. 3,0 3,1 Βιογραφικό Ανδρέα Λοβέρδου, από την ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 βιογραφικό Ανδρέα Λοβέρδου Αρχειοθετήθηκε 2014-11-12 στο Wayback Machine., από την προσωπική του ιστοσελίδα
  5. 5,0 5,1 5,2 Βουλευτική θητεία Ανδρέα Λοβέρδου, από την ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
  6. Newsroom. «Διαγραφή Λοβέρδου από Βενιζέλο | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  7. ««Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα», το κόμμα Ανδρέα Λοβέρδου». www.naftemporiki.gr. 15 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  8. «Κοινοβουλευτική Θητεία Βουλευτών Από Τη Μεταπολίτευση Ως Σήμερα - Λοβέρδος Ανδρέας». 
  9. Team, ΤοΒΗΜΑ (17 Ιουλίου 2019). «Η «σκιώδης κυβέρνηση» του ΚΙΝΑΛ - Ποια πρόσωπα επέλεξε η Γεννηματά». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  10. «Γενική Γραμματεία Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων | ΣΗΜΙΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  11. «Σαρώνει τους υπουργούς ο Σαμαράς: Ποιους ενημέρωσε ότι φεύγουν». ΤΑ ΝΕΑ. 9 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  12. ΥΠΕΠΘ. Εγκ. 12773/Δ2/23-01-2015 «Ρύθμιση μαθητικών θεμάτων» Αρχειοθετήθηκε 2015-12-27 στο Wayback Machine.. 23 Ιαν. 2015. (ανακτήθηκε: 7 Νοε. 2015)
  13. «Εγκύκλιος Λοβέρδου καταπατά ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα μαθητών». Το κουτί της Πανδώρας. 16 Φεβ. 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-02-18. https://web.archive.org/web/20150218122802/http://www.koutipandoras.gr/article/133547/egkyklios-loverdoy-katapata-eyaisthita-prosopika-dedomena-mathiton. Ανακτήθηκε στις 9 Νοε. 2015. 
  14. Λακασάς, Απόστολος. «Στο «ψυγείο» η εγκύκλιος Λοβέρδου για τα Θρησκευτικά | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  15. «Ανδρέας Λοβέρδος: Ιδρύει κόμμα με φόντο τις ευρωεκλογές». ProtoThema. 30 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2024. 
  16. ertnews.gr, Συντακτική ομάδα (30 Ιανουαρίου 2024). «Ανδρέας Λοβέρδος στο ΕΡΤNEWS: «Εμπρός» θα είναι το σύνθημά μου - Θα είμαι υποψήφιος ευρωβουλευτής». ertnews.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2024. 
  17. «Ο Ανδρέας Λοβέρδος ανακοίνωσε από τον Έβρο την ίδρυση κόμματος με το όνομα «Δημοκράτες»». NewsIT. 4 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2024. 
  18. «Λοβέρδος και Novartis: Γιατί είχε κατηγορηθεί και πού βρίσκεται η υπόθεση». www.news247.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  19. «Στο φως τα έγγραφα του FBI και οι διαδρομές χρήματος του σκανδάλου Novartis στην Ελλάδα». The Press Project. 2 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  20. Μάνδρου, Ιωάννα. «Υπόθεση Novartis: Αρχείο για Στουρνάρα – δίωξη για Λοβέρδο». kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  21. 21,0 21,1 «Χάθηκε στη «μετάφραση» η δικαστική διερεύνηση της Novartis». naftemporiki.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  22. «Novartis: Εξαφάνισαν ονόματα από έγγραφο - Απάντηση - κόλαφος απ' τη μεταφράστρια». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  23. «Υπόθεση Νοβάρτις: Παραποίηση εγγράφου της δικογραφίας με απάλειψη ονόματος Υπουργού καταγγέλει η Τουλουπακη». www.news247.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  24. «Yπόθεση Novartis: Κόντρα ΣΥΡΙΖΑ – Λοβέρδου για την καταγγελία Τουλουπάκη». kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  25. «Απαλλαγή του Ανδρέα Λοβέρδου για την υπόθεση της Novartis». NewsIT. 10 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2022. 
  26. «Ηχηρή διαφοροποίηση Λοβέρδου από τη γραμμή του ΚΙΝ.ΑΛΛ». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  27. «ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΨΗ Η εσχάτη των ποινών». ΤΑ ΝΕΑ. 21 Νοεμβρίου 1997. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  28. IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (28 Ιανουαρίου 2021). «Απορρίπτει ο Λοβέρδος τον «δεξιό αλληθωρισμό»: Μιλάνε οι πράξεις μου | ΠΟΛΙΤΙΚΗ». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  29. Τσιντσίνης, Μιχάλης. «Ανδρέας Λοβέρδος: Ταυτότητες | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  30. «Λοβέρδος: Αν επιλεγώ, το ίδιο βράδυ θα είμαι πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, όχι στα συνέδρια». www.news247.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  31. «ΠΑΣΟΚ: Το όνομα ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής επέλεξαν τα μέλη του με ποσοστό 95%». ΤΑ ΝΕΑ. 9 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2022. 
  32. 32,0 32,1 32,2 Ντοκυμαντερ Ruins, από την εφημερίδα "Ελευθεροτυπία"
  33. Ταπείνωση και ντροπή: γυναίκες τοξικομανείς, από την βάση δεδομένων biblionet.gr
  34. Ιερόδουλες και πολιτικές[νεκρός σύνδεσμος], άρθρο του Τάκη Καραγιάννη, από την ιστοσελίδα protagon
  35. 35,0 35,1 35,2 35,3 Επαναφορά διάταξης, από την εφημερίδα "Ημερησία"
  36. Ανακοίνωση του Συνηγορου του Πολίτη Αρχειοθετήθηκε 2013-11-01 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα του ΣτΠ
  37. 37,0 37,1 37,2 Υγειονομική διάταξη Λοβέρδου Αρχειοθετήθηκε 2015-05-28 στο Wayback Machine., από την εφημερίδα "Η Αυγή"
  38. «Αθωώθηκαν οι οροθετικές που διαπομπεύτηκαν το 2012». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  39. «Ο Λοβέρδος αποποιείται της διαπόμπευσης οροθετικών αλλά ξεχνά όσα έλεγε». www.news247.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  40. «Οι οροθετικές και ο αθώος κ. Λοβέρδος». Αυγή. 12 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  41. «Η Δικαίωση των Οροθετικών Άργησε Τέσσερα Χρόνια». www.vice.com. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  42. Παπαδόπουλος, Γιάννης. «Από τον στιγματισμό στη λήθη και στον θάνατο | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  43. Δεμέτης, Χρήστος. «Ο Λοβέρδος αποποιείται της διαπόμπευσης οροθετικών αλλά ξεχνά όσα έλεγε». news247.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2016. 

Πηγές Επεξεργασία

  • Θεόδωρος Ηλ. Λουλούδης, ΠΑΣΟΚ Αχαΐας. Μια διαδρομή 40 χρόνων, 1974-2014, Αχαϊκή Βιβλιοθήκη, Εκδόσεις Πελοπόννησος, Πάτρα 2014 ISBN 978-618-81328-4-9