Ανιέλα Κούπιετς

Πολωνή ποιήτρια από την Τσεχία (1920-2019)

Η Ανιέλα Κούπιετς (πολωνικά: Aniela Kupiec) (5 Απριλίου 1920 - 11 Σεπτεμβρίου 2019) ήταν Πολωνή ποιήτρια και δημόσια προσωπικότητα από την περιοχή Ζαόλζιε της Σιλεσίας του Τσιέσιν στην Τσεχία. Έγραψε την ποίησή της στην τσιεσινική σιλεσική διάλεκτο.

Ανιέλα Κούπιετς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση5  Απριλίου 1920[1][2]
Νίντεκ[1][2]
Θάνατος11  Σεπτεμβρίου 2019 ή 10  Σεπτεμβρίου 2019[1][2]
Νίντεκ
Χώρα πολιτογράφησηςΤσεχία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιήτρια[2]
συγγραφέας
πεζογράφος[2]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ζωή Επεξεργασία

Ο Κούπιετς γεννήθηκε στις 5 Απριλίου 1920 στο Νίντεκ στη Σιλεσία του Τσιέσιν. Η οικογένειά της, Μιλέρσκι, μπορούσε να εντοπίσει την κληρονομιά της πίσω μέχρι τον 17ο αιώνα. Τρεις μήνες μετά τη γέννησή της, η περιοχή της Σιλεσίας του Τσιέσιν όπου γεννήθηκε, διαιρέθηκε μεταξύ Πολωνίας και Τσεχοσλοβακίας ως αποτέλεσμα του Συνεδρίου του Σπα του 1920.[4] Το χωριό Νίντεκ όπου ζούσε η οικογένειά της βρέθηκε στην τσεχική πλευρά των συνόρων.

Ήταν μία ένθερμη αναγνώστρια που μνημονεύεται για τη φροντίδα μιας αγελάδας με ένα βιβλίο στο χέρι της. Γνώρισε τον μελλοντικό σύζυγό της, τον Γιαν Κούπιετς, σε πολωνικές οργανώσεις στα νιάτα της. Κατά τη διάρκεια της κατοχής από τη ναζιστική Γερμανία έπρεπε να εργαστεί σκληρά σε χειρονακτικές δουλειές σε ένα δάσος. Αυτή ήταν μια ανεπιθύμητη αλλαγή από τη δουλειά γραφείου που έκανε για λίγο στο Třinec Iron and Steel Works, πριν ο πόλεμος της κοστίσει αυτή τη δουλειά. Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1945, παντρεύτηκε τον Γιαν Κούπιετς. Το Ζαόλζιε έγινε ξανά μέρος της Τσεχοσλοβακίας. Μετά το κομμουνιστικό πραξικόπημα του 1948, αυτή και ο σύζυγός της δεν ήταν αξιόπιστοι πολίτες. Τελικά όμως ο σύζυγός της έγινε διευθυντής ενός πολωνικού δημοτικού σχολείου.[4]

Στη δεκαετία του 1950 ασχολήθηκε με λαϊκές δραστηριότητες της Πολωνικής Πολιτιστικής και Εκπαιδευτικής Ένωσης και στη μετεωρολογία, όπου κατέγραψε δεδομένα για τον καιρό. Έγραφε πάντα ποιήματα, αλλά δεν θεωρούσε τον εαυτό της ως ποιήτρια και μόλις το 1981 εκδόθηκε το πρώτο της βιβλίο ποίησης. Ένα δεύτερο ακολούθησε τον επόμενο χρόνο.[4] Οι κύριες λογοτεχνικές γλώσσες που χρησιμοποιούνται στη Σιλεσία του Τσιέσιν είναι η τσεχική και η πολωνική. Ωστόσο, αρκετοί συγγραφείς και ποιητές έγραψαν στην τσιεσινική σιλεσική διάλεκτο, συμπεριλαμβανομένων των Πάβεου Κούμπις, Γέζι Ρούτσκι, Βουαντίσουαφ Μουίνεκ και Κούπιετς. Οι ποιητές που έγραψαν στην τσιεσινική σιλεσική διάλεκτο θεωρούσαν γενικά το έργο τους ως μέρος της πολωνικής λογοτεχνικής παράδοσης, παρά ότι ανήκαν σε μια νέα λογοτεχνική γλώσσα.[5]

Άρχισε να δημοσιεύει τα δικά της διηγήματα και άλλες πεζογραφίες το 1997. Το χιούμορ της εκτιμήθηκε. Το 2005 δημοσίευσε ένα άλλο βιβλίο που περιελάμβανε ποίηση και πεζογραφία. [6]

Πέθανε το 2019 στο απλό ξύλινο σπίτι που είχε ζήσει σε όλη της τη ζωή.

Εκδόσεις Επεξεργασία

  • Korzenie (1987), μια συλλογή ποιημάτων γραμμένων στην τσιεσινική σιλεσική διάλεκτο, μαζί με την Έβα Μιλέρσκα και την Άννα Φιλίπεκ
  • Malinowy świat (1988)
  • Połotane żywobyci (1997)
  • Po naszymu pieszo i na skrzydłach (2005)

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990004747. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Research Library in Olomouc: (Τσεχικά) REGO. aleph.vkol.cz/F/?func=find-c&ccl_term=sys%3D000010403&local_base=svk04. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2024.
  3. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990004747. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  4. 4,0 4,1 4,2 «"My tu byli z pradowna, od wieka". Zmarła nestorka polskiej poezji na Zaolziu [VIDEO]». www.tvp.info (στα Πολωνικά). TVP Info. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2020. 
  5. Χάναν, Κέβιν (1996). Borders of Language and Identity in Teschen Silesia. Νέα Υόρκη: Πίτερ Λανγκ. σελ. 154. ISBN 0-8204-3365-9. 
  6. «Aniela Kupiec slaví 97. narozeniny». zwrot.cz (στα Τσεχικά). Zwrot. 6 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2020. 

Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία

  • Μαρτίνεκ, Λίμπορ (Απρίλιος 2015). «Aniela Kupiec, pisarka z talentem od Boga». Zwrot: 32–33. 
  • Μαρτίνεκ, Λίμπορ (Απρίλιος 2017). «Proza Anieli Kupiec». Zwrot: 44–45. 
  • Στανιέτσεκ, Πάβεου (2008). «Aniela Kupiec o swoim nydeckim świecie». Kalendarz Goleszowski: 184–187. 
  • Προφίλ του έργου της Ανιέλα Κούπιετς - Zaolzie Teraz στον ιστότοπο Książnica Cieszyńska