Αντιστάτης

Ο αντιστάτης είναι ένα ηλεκτρολογικό/ηλεκτρονικό εξάρτημα το οποίο χρησιμοποιείται σε διάφορα κυκλώματα για τον έλεγχο της ροής του ρεύματος. Ο αντιστάτης μερικές φορές λέγεται και ηλεκτρική αντίσταση, αν και ηλεκτρική αντίσταση είναι ένα φαινόμενο. Συχνές συνδεσμολογίες αντιστατών που συναντά κανείς στα ηλεκτρικά ή ηλεκτρονικά κυκλώματα είναι η σύνδεση αντιστάσεων σε σειρά και η σύνδεση αντιστάσεων παράλληλα. Η πρώτη συνδεσμολογία ονομάζεται διαιρέτης τάσης, ενώ η δεύτερη ονομάζεται διαιρέτης ρεύματος.

Ηλεκτρική αντίσταση άνθρακα, 10.000 Ω ή 10kΩ, ανοχής ±5%. Μπορεί να αναγνωριστεί από τον χρωματικό κώδικα αντιστάσεων. Το πολύμετρο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της τιμής.

Μέτρηση

Το ρεύμα που διαρρέει ένα κύκλωμα μπορεί να συγκριθεί με το νερό που διαρρέει ένα κύκλωμα σωληνώσεων. Η ωμική αντίσταση μπορεί να συγκριθεί με τις τρίχες οι οποίες εμποδίζουν την ροή του νερού. Για να έχουμε την ίδια ροή νερού έχοντας την αντίσταση των τριχών πρέπει να αυξήσουμε την πίεση του νερού. Η πίεση του νερού μπορεί να συγκριθεί με την τάση Volts του ηλεκτρικού κυκλώματος.

Η τιμή κάθε αντιστάτη ή συγκροτήματος αλληλοσυνδεδεμένων αντιστατών μετριέται με ειδικό όργανο που, λόγω της μονάδας μέτρησης, ονομάζεται ωμόμετρο.

Ενδείξεις

Για την τιμή της ηλεκτρικής αντίστασης, την ανοχή του και τον θερμικό συντελεστή του αντιστάτη χρησιμοποιούνται δύο κύριες μέθοδοι.

Χρωματικός κώδικας

Για την τιμή της ηλεκτρικής αντίστασης του αντιστάτη και την ανοχή του χρησιμοποιείται τις περισσότερες φορές ο ίδιος χρωματικός κώδικας που χρησιμοποιείται και σε άλλα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά εξαρτήματα. Η πιο συνηθισμένη μορφή χρωματικού κώδικα είναι των τεσσάρων λωρίδων όπου οι τρεις λωρίδες δείχνουν την τιμή και η τέταρτη την ανοχή.

Τριψήφιος αριθμός

Για την τιμή του αντιστάτη χρησιμοποιείται και η εκτύπωση στην επιφάνειά του τριών ψηφίων, από τα οποία τα δύο πρώτα είναι ένας αριθμός και το τρίτο είναι ο πολλαπλασιαστής (δύναμη του δέκα). Για παράδειγμα εάν σε κάποιον αντιστάτη αναγράφεται η τιμή "472", τότε αυτός έχει ηλεκτρική αντίσταση 47 * 100 = 4.7ΚΩ

Γράμματα και αριθμοί

Αντί της χρήσης ενός ψηφίου (για την χρησιμοποιούμενη δύναμη του δέκα) πολλές φορές χρησιμοποιούνται γράμματα (K και M) για να υποδηλωθούν το 1.000 (Kilo) και το 1.000.000 (Mega) αντίστοιχα. Για παράδειγμα ο κώδικας "1Κ2" σημαίνει 1.2Κ = 1200 ohm και ο κώδικας 4Μ7 σημαίνει 4.7Μ = 4700000 ohm.

Δίοδος Ζένερ

Εσφαλμένα πολλές φορές η δίοδος Ζένερ καλείται και αντίσταση ή αντιστάτης Ζένερ.

Συνδεσμολογίες αντιστάσεων

Παρουσιάζονται οι δύο μορφές συνδεσμολογίας αντιστάσεων

Σειρά

Αν βάλουμε αντιστάσεις σε σειρά το ρεύμα Ι (Ampere) που διαπερνάει κάθε αντίσταση είναι το ίδιο. Το διάγραμμα δείχνει διάφορες αντιστάσεις συνδεδεμένες στην σειρά:

$I=I_{1}=I_{2}=\dots =I_{n}$

Η συνολική ισοδύναμη αντίσταση $R_{eq}$ υπολογίζεται ως:

$R_{eq}=R_{1}+R_{2}+\cdots +R_{n}$

Παράλληλα

Αν βάλουμε αντιστάσεις παράλληλα η κάθε αντίσταση έχει την ίδια τάση αλλά διαφορετικό ρεύμα.

$V=V_{1}=V_{2}=\ldots =V_{n},$

$I=I_{1}+I_{2}+\ldots +I_{n},$

$I={\frac {V}{R_{eq}}},I_{1}={\frac {V_{1}}{R_{1}}},I_{2}={\frac {V_{2}}{R_{2}}},\ldots ,I_{n}={\frac {V_{n}}{R_{n}}}$

Συνδυάζοντας τους παραπάνω μαθηματικές εξισώσεις έχουμε:

${\frac {V}{R_{eq}}}={\frac {V_{1}}{R_{1}}}+{\frac {V_{2}}{R_{2}}}+\ldots +{\frac {V_{n}}{R_{n}}}$

${\frac {V}{R_{eq}}}={\frac {V}{R_{1}}}+{\frac {V}{R_{2}}}+\ldots +{\frac {V}{R_{n}}}$

Η συνολική ισοδύναμη αντίσταση $R_{eq}$ υπολογίζεται ως:

${\frac {1}{R_{eq}}}={\frac {1}{R_{1}}}+{\frac {1}{R_{2}}}+\cdots +{\frac {1}{R_{n}}}$

Δείτε Επίσης

• Νόμος του Ωμ