Απολλώνιος ο Περγαίος
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Απολλώνιος ο Περγαίος (ή Περγεύς) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες μαθηματικούς – γεωμέτρες και αστρονόμους της αλεξανδρινής εποχής. Γεννήθηκε περί το 260 π.Χ. (ή σύμφωνα με άλλους μελετητές περί το 246 με 221 π.Χ.), στην Πέργη της Παμφυλίας, μια πόλη κοντά στην Αττάλεια της Μ. Ασίας. Σπούδασε και δίδαξε στην Αλεξάνδρεια κοντά στους συνεχιστές του Ευκλείδη και συνέγραψε γύρω στα 21 έργα μαθηματικών, γεωμετρίας, αστρονομίας και μηχανικής, που χωρίζονταν σε υποκατηγορίες τόμων εκ των οποίων διασώθηκαν μόνο τέσσερα με γνωστότερο εξ’ αυτών το έργο «Κωνικά» το οποίο αποτελείται από 8 βιβλία.
Απολλώνιος ο Περγαίος | |
---|---|
![]() | |
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ἀπολλώνιος ὁ Περγαῖος (Αρχαία Ελληνικά) |
Γέννηση | 262 π.Χ. (περίπου)[1][2][3] Πέργη[4][3][5] |
Θάνατος | 190 π.Χ. (περίπου)[2][6][7] Αλεξάνδρεια |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | αρχαία ελληνικά |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | μαθηματικός αστρονόμος |
Αξιοσημείωτο έργο | Conics |
Περίοδος ακμής | 200 π.Χ.[8] |
![]() | |
Δίδαξε στο Μουσείο της Αλεξάνδρειας στην «Αίθουσα 5» εξ ου και του προσδόθηκε το προσωνύμιο Απολλώνιος ο Ε΄. Οι σύγχρονοι του έτρεφαν μεγάλο θαυμασμό για το έργο του, τόσον ώστε τόλμησε να ασκήσει κριτική σε έργα του Ευκλείδη και ενίοτε να προτείνει ριζικές τροποποιήσεις σε μερικά σημαντικά τμήματα των ευκλείδειων «Στοιχείων». Ο μαθηματικός – ιστορικός Πάππος ο Αλεξανδρινός (3ος αι. μ.Χ.) τον περιγράφει ως υπερόπτη στον χαρακτήρα αναφέροντας ότι υποτιμούσε τους άλλους γεωμέτρες, και ότι κατά πάσα πιθανότητα πυροδότησε εξ αφορμής αυτού τον Αρχιμήδη να αποστείλει δι´ αλληλογραφίας στον Ερατοσθένη, εκουσίως λαθεμένα θεωρήματα «για τον έλεγχο των γνώσεων εκείνων των καθηγητών του Μουσείου που θεωρούσαν τον εαυτό τους ως αυθεντίες». Εικάζεται ότι υπήρξε νεότερος του Αρχιμήδη σε ηλικία, γεγονός που προκύπτει απ’ το ότι ο Αρχιμήδης ονομάζει την παραβολή ως «ορθογωνίου κώνου τομή», ενώ από την Απολλωνίου και έπειτα εποχή καθιερώθηκαν οι νεότερες ορολογίες «παραβολή», «έλλειψη», «υπερβολή».
Επιστημονικό ΈργοΕπεξεργασία
Καταπιάστηκε με το Δήλιο πρόβλημα το οποίο και έλυσε με τη βοήθεια της τομής ενός κύκλου και μιας υπερβολής, καθώς επίσης έθεσε και επέλυσε το Απολλώνιο πρόβλημα στην αγνοουμένη πραγματεία του "Επαφαί". Στην Αστρονομία υπήρξε ο πρώτος θεωρητικός, υποστηρικτής κατά άλλους του γεωκεντρικού συστήματος και κατά τον Ιππόλυτο του ηλιοκεντρικού, καθώς επίσης και εισηγητής των «έκκεντρων κύκλων και επικύκλων», για την ερμηνεία των κινήσεων του ουρανού και των πλανητών κατά τρόπο σύμφωνο με τις παρατηρήσεις. Συνέταξε πίνακες για τη Σελήνη και υπολόγισε τον λόγο του μήκους του κύκλου προς τη διάμετρο του (τον αριθμό π) με μεγάλη προσέγγιση. Υπήρξε ο εφευρέτης και κατασκευαστής του πρώτου ηλιακού ρολογιού και υπολόγισε την απόσταση Γης - Σελήνης σε 50.000 στάδια.
ΕπιρροέςΕπεξεργασία
Τα έργα του άσκησαν έντονη επιρροή σε μεταγενέστερους Έλληνες μελετητές και επιστήμονες όπως στον Πτολεμαίο, αλλά και της Δύσης όπως στους Francesco Maurolico (Φραγκίσκος Μαυρόλυκος), Johannes Kepler (Κέπλερ), Isaac Newton (Νεύτων) και René Descartes (Καρτέσιος). Ο Απολλώνιος στο "Κωνικά" αναπτύσσει περαιτέρω μια μέθοδο που είναι τόσο παρόμοια με την αναλυτική γεωμετρία, ώστε πιστεύεται κάποιες φορές πως με τις εργασίες του είχε προαναγγείλει και προβλέψει τις ιδέες του Καρτέσιου 1800 χρόνια νωρίτερα.
Κατάλογος Συγγραφικών ΈργωνΕπεξεργασία
Διασώθηκαν τα εξής έργα του:
- Κωνικά (8 βιβλία), Περί Λόγου Αποτομής (2 βιβλία), Κατασκευή Δύο Μέσων Αναλόγων, Σύγκριση 12/εδρου και 20/εδρου.
Χάθηκαν τα εξής έργα του:
- Περί Χωρίου Αποτομής (2 βιβλία), Επαφαί (2 βιβλία), Νεύσεις (2 βιβλία), Επίπεδοι Τόποι (2 βιβλία), Περί Ατάκτων Αλόγων, Ωκυτόκιο, Περί Κοχλίου ή Ελίκων, Η Καθόλου Πραγματεία, Περί Του Πυρίου, Περί Της Κατασκευής Υδραυλικού Αρμονίου, Θεωρία Αριθμών, Περί Λογιστικών, Αναλυόμενος Τόπος, Κατασκευές Ωρολογίων, Οπτική, Διωρισμένη Τομή και ένα Αστρονομικό σύγγραμμα αγνώστου τίτλου.
ΒιβλιογραφίαΕπεξεργασία
- Σωτήρης Χ. Γκουντουβάς, "Γεωμετρικές Διαδρομές", Γ' έκδοση, Αθήνα 2021
- Thomas Heath, "Ιστορία των Ελληνικών Μαθηματικών", ΚΕΠΕΚ, Αθήνα 2001
- Β. L. Van der Waerden, "Η αφύπνιση της επιστήμης", ΠΕΚ, Ηράκλειο 2003
ΠαραπομπέςΕπεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 dl
.lilibook .ir /2016 /03 /A-to-Z-of-Mathematicians-Tucker-McElroy .pdf. - ↑ 2,0 2,1 2,2 Friedrich Hultsch, Franz Rietzsch: «Apollonios 112» (Γερμανικά) 1895. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2022.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 διάφοροι συγγραφείς: «Enciclopedia Treccani» (Ιταλικά) Institute of the Italian Encyclopaedia. 1929. apollonio-pergeo. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2022.
- ↑ Θωμάς Ι. Πετρουσέφσκι: «Аполлоний» (Ρωσικά)
- ↑ διάφοροι συγγραφείς: (Ιταλικά) Enciclopedia della Matematica. Institute of the Italian Encyclopaedia. 2013. www
.treccani .it /enciclopedia /elenco-opere /Enciclopedia _della _Matematica. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2022. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. 11864548X. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2022.
- ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Apollonius-of-Perga. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2022.
- ↑ «Oxford Classical Dictionary» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2012. 603. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2022. ISBN-13 978-0-19-173525-7.
Εξωτερικοί σύνδεσμοιΕπεξεργασία
- Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Apollonius of Perga στο Wikimedia Commons