Βικιπαίδεια

Γ.Σ. Απόλλων Σμύρνης

Αθλητικός σύλλογος στην Ελλάδα
(Ανακατεύθυνση από Απόλλων Αθηνών)

Ο Γ.Σ. Απόλλων Σμύρνης (Γ.Σ.Α.Σ.)[1] είναι ελληνικός αθλητικός σύλλογος με έδρα τη Ριζούπολη, συνοικία της 5ης ενότητας του δήμου Αθηναίων. Ιδρυμένος στη Σμύρνη της Μικράς Ασίας, υποχρεώθηκε κατά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922 να ξεριζωθεί στην πρωτεύουσα, όπου αρχικά εγκαταστάθηκε στον ανοικτό χώρο πίσω από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός.[2] Σύντομα παραχωρήθηκε αντίστοιχος στο Ρουφ, την απαλλοτρίωση του οποίου το 1946 ακολούθησε η κατασκευή του ιδιόκτητου γηπέδου Γεώργιος Καμάρας (έως το 2003 Ριζούπολης ή Απόλλωνα) που εγκαινιάστηκε το 1948, χρονιά που κατέκτησε και το πρωτάθλημα Αθηνών και έκτοτε αποτελεί την έδρα του.[3]

Γ.Σ. Απόλλων Σμύρνης
ΌνομαΓυμναστικός Σύλλογος Απόλλων Σμύρνης
Ίδρυση1891
ΈδραΡιζούπολη, Αθήνα, Ελλάδα
Χρώματα          Κυανό, Λευκό
ΠρόεδροςΠαναγιώτης Καταβέλος
Ιστοσελίδαapollongs.gr
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Σελίδα στο Facebook
Τμήματα του Απόλλωνα Σμύρνης
Ποδόσφαιρο Μπάσκετ Πόλο
Βόλεϊ (Ανδρών) Βόλεϊ (Γυναικών)

Μεταξύ της δεκαετίας του 1930 και του 2000, ο σύλλογος είχε μετονομαστεί σε Απόλλων Αθηνών, ονομασία με την οποία αναφέρεται μέχρι και σήμερα.

Ιστορία Επεξεργασία

1891-1910 Επεξεργασία

 
Χρυσόστομος Σμύρνης

Ο Απόλλων ιδρύθηκε το 1891 στην ακμάζουσα Σμύρνη από μια ομάδα Ελλήνων. Τα μισά περίπου από τα μέλη του, μεταξύ των οποίων ο Χρυσόστομος Σμύρνης (θα κατακρεουργηθεί από τον τουρκικό όχλο κατά την καταστροφή της Σμύρνης το 1922) και ο Εμμανουήλ Σάμιος, είχαν αποχωρήσει από τον προϋπάρχοντα Ορφέα.[4] Ως χρώματα του συλλόγου επιλέχθηκαν αυτά της ελληνικής σημαίας, για να καταδειχθεί ο αποκλειστικά ελληνικός χαρακτήρας της ομάδας μέσα στην τουρκοκρατούμενη πόλη.

Πρώτο τμήμα του νέου συλλόγου ήταν το Φιλαρμονικό, ενώ δύο χρόνια αργότερα προστέθηκαν το Αθλητικό και το Πεζοπορικό. Γρήγορα ο Απόλλων απέκτησε ιδιόκτητο γήπεδο, όπου προπονούνταν οι αθλητές του και διοργανώνονταν αγώνες. Έγινε έτσι πόλος έλξης για τους χιλιάδες Έλληνες της Σμύρνης.

Το 1894 το συμβούλιο του γυμναστικού συλλόγου του Απόλλωνα απαρτίζεται από τον πρόεδρο Ματθαίο Προβατόπουλο και τους Θ. Βατίδη, Ιάκωβο Κουλαμπίδη, Γρηγ. Σοφιανόπουλο, Γ. Οικονομίδη, Α. Κουλαμπίδη και Θ. Παπαδημητρίου. Αυτή την εποχή αποκτά και ιδιόκτητο γήπεδο. Αρχικά αγωνίζονταν σε αυτό μόνο τα μέλη του. Αργότερα όμως διοργάνωνε αγώνες στους οποίους μπορούσαν να λάβουν μέρος και άλλοι σύλλογοι.

Το 1880, ο Ιωάννης Δαμβέργης μαζί με τους Απόστολο Ψαλτώφ, Στέφανο Παπαμιχάλη και Ιωάννη Μακρουλίδη, όλοι τότε μαθητές της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης, δημιούργησαν ένα πρόχειρο γυμναστήριο σε κάποιον ανοικτό χώρο, γνωστό με το όνομα "του έρωτα τ΄αλάνι". Αφού άνοιξαν χαντάκια, το περιέφραξαν χρησιμοποιώντας λόγω ελλείψεως χρημάτων σκοινί απλώστρας! Κατόπιν, με σκληρές οικονομίες αγόρασαν και όργανα γυμναστικής. Στο γήπεδο αυτό γυμνάζονταν νέοι απ’ όλη τη Σμύρνη πληρώνοντας μία πεντάρα. Ως ταμίας είχε ορισθεί ο Μακρουλίδης. Το πρωτόγονο αυτό γυμναστήριο αποτέλεσε τον πρόδρομο του αντίστοιχου του Απόλλωνα, αλλά και την κυψέλη για τους μετέπειτα μεγάλους αθλητές του συλλόγου. Γι’ αυτό και τον Ι. Ψαλτώφ, δημιουργό του γυμναστηρίου, αποκαλούσαν παππού του συλλόγου. Αργότερα ο τελευταίος μετακόμισε σε χώρο απέναντι από το Ελληνικό Ορφανοτροφείο, ενώ στη συνέχεια κατασκεύασε μεγάλο και σύγχρονο γυμναστήριο στη συνοικία του Αγίου Τρύφωνα, κοντά στο φημισμένο θέατρο ΤΕΡΨΙΘΕΑ.[4]

Το 1901 ο Απόλλων διοργανώνει τις πρώτες λεμβοδρομίες, ενώ από το 1904 επί της προεδρίας Ν. Σταυρίδη, διοργανώνει τα Απολλώνια, τα οποία ήταν η μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση της πόλης μέχρι τη Μικρασιατική καταστροφή. Συνολικά έγιναν 10 διοργανώσεις, στις οποίες μετείχαν ομάδες από όλες τις εθνοτικές ομάδες της Σμύρνης πλην της τουρκικής. Η επιτυχία τους ήταν τόσο μεγάλη, που διεξάγονταν υπό την αιγίδα του Τούρκου νομάρχη. Τα Α΄ Απολλώνια ήταν αγώνες αθλητικοί, γυμναστικοί και ποδηλατικοί και διεξήχθησαν τον Απρίλιο του 1904 στο προάστιο Μπουρνόβας με τη συνεργασία και του εκεί αθλητικού ομίλου. Τους παρακολούθησαν περίπου 2.000 θεατές που ταξίδεψαν από τη Σμύρνη με ειδικά δρομολόγια του τρένου. Οι δύο ημέρες του προγράμματος περιλάμβαναν πλήρες πρόγραμμα με αγωνίσματα στίβου (δρόμοι, άλματα, ρίψεις), αγώνα ανωμάλου δρόμου 10.000 μ., ποδηλασία 17 χλμ, και χιουμοριστικά αγωνίσματα (τσουβαλοδρομίες κλπ). Το ίδιο έτος αθλητές του πήραν μέρος στο πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου, όπου πρώτευσαν οι Θεολόγος Αναστάσογλου και Ματθαίος Δεσποτόπουλος.

Από εκείνη την εποχή ξεκινά και η αντιπαλότητα των φίλων του Απόλλωνα με αυτούς του συμπολίτη Πανιωνίου, για το ποια ομάδα έχει τα αθλητικά πρωτεία στη Σμύρνη. Η διαμάχη όμως είχε και κοινωνικές προεκτάσεις, αφού ο Απόλλων υποστηριζόταν κυρίως από τα λαϊκά στρώματα, εν αντιθέσει με τον Πανιώνιο που ήταν η αγαπημένη ομάδα των μεγαλοαστών. Παρά την αντιπαλότητα, οι αθλητές του συμμετείχαν συχνά στους Πανιώνιους Αγώνες κατακτώντας αρκετές πρωτιές.

Καθ' όλη αυτήν την περίοδο, πέρα από τα τοπικά πρωταθλήματα, ο Απόλλων συμμετείχε με αποστολές και στους Πανελληνίους Αγώνες που διεξάγονταν στην Αθήνα. Επίσης, οι προαναφερόμενοι Αναστασόγλου και Δεσποτόπουλος αναδείχθηκαν ολυμπιονίκες στο πένταθλο κατά τους Μεσοολυμπιακούς του 1906.

1910-1922 Επεξεργασία

Το 1910 με την προτροπή της αγγλικής κοινότητας της Σμύρνης, οργανώθηκε σε σταθερή πλέον βάση το ποδοσφαιρικό τμήμα, το οποίο θα εξελιχθεί σε γνωστότερο του συλλόγου. Σύντομα πέτυχε να καταστεί ο μόνιμος πρωταθλητής της περιοχής και το 1920 στελέχωσε με τρεις παίκτες (Αγαμέμων Γκίλης, Δημήτριος Γώτης, Βασίλειος Σάμιος), την ελληνική αποστολή που μετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αμβέρσας το 1920.

Το τελευταίο συμβούλιο του Γυμναστικού Συλλόγου Απόλλωνα Σμύρνης, τη μαρτυρική χρονιά της καταστροφής της Σμύρνης από τους Τούρκους το 1922, αποτελούσαν οι: Δ. Μαρσέλλος (πρόεδρος), Ι. Γαρύφαλλος (Γεν.Γραμματέας), Α. Κύρου (ειδ. γραμματέας) και Χατζηθωμάς (ταμίας). Επίσης, στη Σμύρνη παρέμειναν ως αιχμάλωτοι ο Α. και Γ. Κύρου, μέλη του συμβουλίου του Απόλλωνα, καθώς και ο πρωταθλητής στίβου Κρ. Πέρσης, τα ίχνη των οποίων από τότε χάθηκαν.

1922-1948 Επεξεργασία

Φτάνοντας στην Αθήνα το 1922, οι κυανόλευκοι εγκαταστάθηκαν στον περιβάλλοντα χώρο του Ναού του Ολυμπίου Διός, με την επιδίωξη να βρουν κάποια κατάλληλη περιοχή για να εγκατασταθούν μονίμως. Οι ακάματες προσπάθειες τους και ιδιαίτερα του προέδρου Δ. Μαρσέλλου ευοδώθηκαν πολύ σύντομα. Τον επόμενο χρόνο (το 1923) βρήκαν και νοίκιασαν ένα οικόπεδο στο τέρμα της συνοικίας Ρουφ, όπου σιγά - σιγά έφτιαξαν ένα γήπεδο με μεγάλους κόπους και αγώνες. Το γήπεδο ολοκληρώθηκε τη σεζόν 1927-28.

Την περίοδο αυτή, λόγω των πολλαπλών προβλημάτων η διοίκηση του Απόλλωνα ζήτησε την ένωση των “ξεριζωμένων” και εγκατεστημένων πλέον στην Αθήνα τριών αθλητικών σμυρναϊκών σωματείων, του Απόλλωνα, του Πανιωνίου και του Πέλοπα, σε μια “Αθλητική Σμυρναϊκή Ένωση”. Η προσπάθειά του όμως αυτή απότυχε επειδή ο Πανιώνιος αρνήθηκε. Έτσι ο κάθε σμυρναϊκός αθλητικός σύλλογος ακολούθησε τον δρόμο του.[5] Το 1927 έκανε την εμφάνιση της για πρώτη φορά και η ομάδα του μπάσκετ.

Στις 10 Φεβρουαρίου 1947 ο σύλλογος άρχισε να κατασκευάζει νέο ιδιόκτητο γήπεδο στη Ριζούπολη, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1948. Τα επίσημα εγκαίνια του γηπέδου με στίβο ολυμπιακών διαστάσεων, σκάμματα αλμάτων και ρίψεων, γηπέδων μπάσκετ και βόλεϊ, αιθουσών πυγμαχίας, πάλης κ.λπ., έγιναν το 1948 από τον πρόεδρο του Απόλλωνα Δ.Μαρσέλλο, ο οποίος είχε σημαντική οικονομική συμβολή στην κατασκευή του γηπέδου. Σημαντική στην ανέγερση του γηπέδου ήταν η συμβολή των διατελεσάντων πρωθυπουργών Ν. Πλαστήρα και Σ. Βενιζέλου, καθώς και του Ι. Μοάτσου. Εκεί στεγάζονται όλα τα τμήματα του Απόλλωνα έκτοτε.

Έμβλημα Επεξεργασία

 
Απόλλων Μουσηγέτης

Πρώτο έμβλημα του συλλόγου, από το 1894, ήταν οι τρεις δρομείς. Για το ποδοσφαιρικό τμήμα υιοθετήθηκε με την ίδρυσή του το 1910 ο αγκυλωτός σταυρός, πανάρχαιο σύμβολο το οποίο όμως θα αφαιρεθεί πριν ακόμη τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, δεδομένης της ήδη αρνητικής του ταύτισης με τον εθνικοσοσιαλισμό και τον Αδόλφο Χίτλερ. Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, οι φανέλες της ομάδας έφεραν τα αρχικά ΓΣΑ (Γυμναστικός Σύλλογος Απόλλων), ενώ αργότερα καθιερώθηκε το σημερινό έμβλημα με την προτομή του αρχαίου ελληνικού θεού Απόλλωνα, εμπνευσμένο από άγαλμά του ως αρχηγού των μυθικών Μουσών (μουσηγέτη).

Ύμνος Επεξεργασία

Ο ύμνος του Απόλλωνα αποτελεί έναν από τους παλαιότερους ύμνους ελληνικών συλλόγων, είναι σύνθεση του Πέτρου Γιαννακού και αναφέρεται στον θεό Απόλλωνα. Ο πρώτος ύμνος του συλλόγου ήταν ο Πινδαρικός ύμνος προς τον θεό Απόλλωνα: «Κέκλυθ Ελικώνα βαθύδενδρον αί λάχετε Διός εριβρομούου θυγατέρες ευώλενοι μόλετε συνόμαιμον ίνα Φοίοιβον ωδάεισι μέλψητε χρυσοκόμαν.» Ο ύμνος αυτός μεταφράζεται ως εξής : «Ακούστε σεις που κάθεστε στον πυκνόδεντρο Ελικώνα, με τις ωραίες ωλένες θυγατέρες του Δία που ξαποστέλνει τις φοβερές βροντές, ελάτε, να ψάλετε, τον χρυσομάλλη αδελφό Φοίβο.» [6]

Έντυπα Επεξεργασία

Ύλης αποκλειστικά με θέματα του συλλόγου, όλα δε έκδοσης στην Αθήνα:[7]

(ι): ιδιοκτησία, (ε): έκδοση, (δ): διεύθυνση, (σ): διεύθυνση σύνταξης, (α): αρχισυνταξία
Τίτλος Περιγραφή Έτη έκδοσης Υπεύθυνοι Βασικοί συνεργάτες (κατά διαστήματα)
Νέα του Απόλλωνος εφημερίδα 1961- ;000
(περιοδικά)		 (ε) Θ. Βέστας Τ. Αγγελόπουλος, Τ. Χαραλαμπίδης
Απολλωνιστής μηνιαία
εφημερίδα		 2000- ;000 (ε) Γ. Τάγκας
(δ) Δ. Νεοφώτιστος
(α) Δ. Τρουπής		 Χ. Αγγελετόπουλος, Α. Αδράσκελας, Δ. Ζακίνης, Α. Ζάκκας, Κ. Κοζής, Γ. Κουσουνέλος
Αναγέννηση εφημερίδα 2010-2012
(περιοδικά)		 (ε) Φιλαθλητικό & Πολιτιστικό
(ε) Σωματείο Αναγέννηση
(ε) Απόλλωνος Σμύρνης		 ;
Απολλωνιστής! (δι)μηνιαία
εφημερίδα		 από το 2014 (ι) IdeasPrint ΕΠΕ
(ε)-(δ) Γ. Τάγκας
(σ)-(α) Δ. Κουμουρτζής		 Φ. Κωνσταντουδάκης
  • η χρησιμοποιούμενη πηγή δεν καταλογοποιεί οπαδικά φανζίν, φυλλάδια κλπ.

Φίλαθλοι Επεξεργασία

Σύνδεσμοι φιλάθλων Επεξεργασία

Γνωστοί φίλαθλοι Επεξεργασία

  • Καλλιτέχνες:
Τόλης Βοσκόπουλος (1940-2021), τραγουδιστής
  • Επιχειρηματίες:
Σταμάτης Βελλής, εφοπλιστής
  • Δημοσιογράφοι:
Γιώργος Γεωργίου (1947-2023), αθλητικογράφος
Γιώργος Αρκουλής, συγγραφέας
  • Αθλητές:
Γιώργος Αφρουδάκης, αθλητής πόλο
Ζάχος Αφρουδάκης, αθλητής πόλο
Μιχάλης Μιχαλάκος, παλιός διεθνής ποδοσφαιριστής
Γιώργος Καμάρας (1929-2000), διεθνής ποδοσφαιριστής

Τμήματα Επεξεργασία

Κατηγορία Τμήματα
Ομαδικά Ποδόσφαιρο  · Μπάσκετ  · Βόλεϊ  · Πόλο
Ατομικά Στίβος  · Κολύμβηση  · Πυγμαχία  · Πάλη  · Ποδηλασία  · Κωπηλασία

Τίτλοι Επεξεργασία

Τμήμα ποδοσφαίρου Επεξεργασία

Τμήμα Καλαθοσφαίρισης Επεξεργασία

Τμήμα πυγμαχίας Επεξεργασία

Τμήμα πόλο Επεξεργασία

  • 1 Πρωτάθλημα Γ΄ Εθνικής: 2014
  • 1 Πρωτάθλημα B΄ Εθνικής: 2015
  • 1 Πρωτάθλημα Α2' Εθνικής: 2017
  • 1 LEN Challenger Cup: 2022–23[8][9]

Τμήμα ποδοβόλεί Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Σύλλογος • Προφίλ Γ.Σ.Α.Σ, ιστότοπος ΓΣ Απόλλων Σμύρνης 1891
  2. ↑ Η ιστορία του γηπέδου του Απόλλωνα Αρχειοθετήθηκε 2016-01-07 στο Wayback Machine., ιστότοπος ΠΑΕ Απόλλων Σμύρνης
  3. ↑ Σύλλογος • Το στάδιο Γεώργιος Καμάρας στη Ριζούπολη, ιστότοπος ΓΣ Απόλλων Σμύρνης 1891
  4. ↑ 4,0 4,1 Ιστορία • Τα πρώτα χρόνια Αρχειοθετήθηκε 2014-07-22 στο Wayback Machine., ιστότοπος ΠΑΕ Απόλλων Σμύρνης
  5. ↑ «ΑΠΟΛΛΩΝ ΣΜΥΡΝΗΣ, Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ». dieci10.gr. 
  6. ↑ Κώστας Κοζής (2000). «Η Σμύρνη του Απόλλωνα». apollonistis.com. 
  7. ↑ Γιώργος Η. Κουσουνέλος, Λεξικό ελληνικού αθλητικού Τύπου 1894-2004 • Εφημερίδες, περιοδικά, έντυπα, βασικοί συνεργάτες, Εκδόσεις Διόπτρα, Αθήνα 2004, ISBN 960-3642-57-6, σελ. 63 και 100
  8. ↑ «Τεράσα - Απόλλων Σμύρνης 14-18». SDNA. 29 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2023. 
  9. ↑ «Ο Γ.Σ. Απόλλων Σμύρνης στην ευρωπαϊκή κορυφή, νίκησε την Τεράσα μέσα στη Βαρκελώνη με 18-14 κατακτώντας το Challenger Cup». Γ.Σ. ΑΠΟΛΛΩΝ ΣΜΥΡΝΗΣ. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2023. 

Πηγές Επεξεργασία

  • ιστότοπος, ΓΣ Απόλλων Σμύρνης 1891
  • ιστότοπος, ΠΑΕ Απόλλων Σμύρνης
  • Γιώργος Η. Κουσουνέλος, Λεξικό ελληνικού αθλητικού Τύπου 1894-2004 • Εφημερίδες, περιοδικά, έντυπα, βασικοί συνεργάτες, Εκδόσεις Διόπτρα, Αθήνα 2004, ISBN 960-3642-57-6.

Γ. Σ. Απόλλων Σμύρνης επίσημη σελίδα στο Facebook Επεξεργασία

https://www.facebook.com/gsapollon


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γ.Σ._Απόλλων_Σμύρνης&oldid=10195986"