Αραβική μυθολογία

Η αραβική μυθολογία περιλαμβάνει τις αρχαίες πεποιθήσεις των Αράβων, οι οποίες συγχρωτίστηκαν με το Ισλάμ και είτε έδωσαν τη θέση τους είτε μετουσιώθηκαν σε νέους μύθους.

Απόσπασμα από το Βιβλίο των Ειδώλων

Πριν την έλευση και εξάπλωση του Ισλάμ στην Αραβική Χερσόνησο το έτος 622, την Εγίρα του ισλαμικού ημερολογίου, το κέντρο της θρησκείας, η Κάαμπα της Μέκκας, δεν αποτελούσε μονάχα το μοναδικό σύμβολο του Θεού, όπως τώρα, αλλά καλυπτόταν και με σύμβολα που αναπαριστούσαν πληθώρα δαιμόνων, τζίνι και άλλων ημίθεων πλασμάτων, προβάλλοντας έτσι τον πολυθεϊστικό χαρακτήρα της προϊσλαμικής Αραβίας, από τον οποίο ξεπρόβαλαν σε ένα ευρύ πλαίσιο μύθοι και θρύλοι, που επιζούν ως τις μέρες μας.

Για παράδειγμα, το κακό μάτι αναφέρεται στο Κοράνι, στη σούρα "Αλ Φαλάκ", ενώ το Χέρι της Φάτιμα χρησιμοποιείται για να το διώξει, αν και απαγορεύεται από το Ισλάμ, όπως και όλα τα φυλαχτά και οι δεισιδαιμονίες.

Θεότητες της αραβικής μυθολογίας

Ο Πατέρας

Ο Χουμπάλ (αραβ. هبل) θεωρείται ο κυρίαρχος και πιο σημαντικός θεός. Ειδώλιό του βρέθηκε κοντά στην Κάαμπα, πλασμένο από κόκκινο αγάτη, με ανθρώπινη μορφή, αλλά το δεξί χέρι σπασμένο, έχοντας αντικατασταθεί από ένα όμοιο χρυσό.

Θεές

• Αλλάτ (اللات) Η θηλυκή σεληνιακή θεότητα των Αράβων. Ήταν μια από τις τρεις κύριες θεές της Μέκκας.
• Αλ Ουζά (العزى) Η θεά της γονιμότητας. Οι Άραβες επικαλούνταν αυτήν ή τον Χουμπάλ για προστασία και νίκη πριν από κάθε μάχη, κάτι που δείχνει τη μεγάλη τιμή και σημαντικότητα που της απέδιδαν.
• Μανάτ (منات) Η θεά του πεπρωμένου περιγράφεται ως μια από τις αρχαιότερες στο Βιβλίο των Ειδώλων.

Άλλες θεότητες

• Αλλάχ, υπέρτατος θεός της δημιουργίας
• Μανάφ (مناف) Το άγαλμά του το χάιδευαν οι γυναίκες, αλλά κατά την έμμηνο ρύση τους δεν επιτρεπόταν να το πλησιάσουν.
• Γουάντ (واد) Θεός της αγάπης και της φιλίας, με ιερά σύμβολα τα φίδια.
• Αμμ (أم) Σεληνιακός θεός που λατρευόταν στο αρχαίο Καταμπάν. Λατρευόταν και ως προστάτης θεός των καιρικών φαινομένων, καθώς του αποδίδονταν οι κεραυνοί και οι αστραπές.
• Ταλάμπ (طالب) Θεός της νότιας Αραβίας, κυρίως του Σαβά. Ήταν σεληνιακή θεότητα και το μαντείο του μοίραζε συμβουλές.
• Αλ Καούμ (القوم) Ο θεός του πολέμου και της νύχτας των Ναβαταίων, προστάτης των καραβανιών.

Υπερφυσικά πλάσματα

Πνεύματα

• Τζίνι
• Μαρίντ (مارد) Τα πιο ισχυρά τζίνι, τα πιο περήφανα και αλαζονικά. Έχου την ικανότητα να ικανοποιούν ευχές θνητών, αλλά κάτι τέτοιο προϋποθέτει μάχη, φυλάκιση και ειδικό τελετουργικό.
• Ιφρίτ (عفريت) Τεράστιο φτερωτό πλάσμα από φωτιά, που ζει κάτω από τη γη κοντά σε ερείπια. Είναι τρωτά μονάχα στη μαγεία, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για να τα σκοτώσει είτε να τα αιχμαλωτίσει.

Τέρατα

• Νάσνας (نسناس) Ένα πλάσμα που ήταν μισός άνθρωπος: είχε μισό κεφάλι, μισό σώμα, ένα χέρι και ένα πόδι. Προήλθε από την ένωση δαίμονα και ανθρώπου.
• Γκουλ (غول) Πλάσμα της ερήμου, που μπορεί να αλλάζει μορφές. Παρασύρει τους ταξιδιώτες, όπου τους κατασπαράσσει και τους καταβροχθίζει.
• Μπάχαμουτ (بهموت) Τεράστιο ψάρι που στηρίζει τη γη, συχνά περιγράφεται με κεφάλι ιπποπόταμου ή ελέφαντα.

Πηγές

• Το Βιβλίο των Ειδώλων
• Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia, Jeremy Black and Anthony Green (ISBN 0-292-70794-0)
• Karen Armstrong (2002) [2000]. Islam: A Short History. ISBN 0-8129-6618-X.