Αριστοτέλης Σίδερης

Έλληνας δικηγόρος, βουλευτής το 1915, ιδρυτικό στέλεχος του ΣΕΚΕ και πανεπιστημιακός, υφυπουργός Οικονομικών και διοικητής Αγροτικής Τράπεζ

Ο Αριστοτέλης Σίδερης (παλαιότερη γραφή επωνύμου: Σίδερις· 1889-1975) ήταν Έλληνας δικηγόρος, σοσιαλιστής, βουλευτής το 1915, ιδρυτικό στέλεχος του ΣΕΚΕ και πανεπιστημιακός. Διετέλεσε επίσης υφυπουργός Οικονομικών και διοικητής Αγροτικής Τράπεζας.

Αριστοτέλης Σίδερης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1889
Κέρκυρα
Θάνατος1975
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαβουλευτής

Βιογραφικό Επεξεργασία

Νεανικά χρόνια Επεξεργασία

Ο Αριστοτέλης Σίδερης γεννήθηκε το 1889 στην Κέρκυρα. Σπούδασε νομικά και εργάστηκε ως δικηγόρος στην Κέρκυρα, όπου συμμετείχε στην έκδοση της εφημερίδας Σοσιαλιστική Δημοκρατία και στην ίδρυση του τοπικού Σοσιαλιστικού Ομίλου.[1]

Ως στρατιώτης στο Μακεδονικό Μέτωπο το 1913 ήρθε σε επαφή με τη Φεντερασιόν, και το 1915 εκλέχθηκε βουλευτής Θεσσαλονίκης, με την υποστήριξη των σοσιαλιστών, συνεργαζόμενος με τους αντιβενιζελικούς, στη βάση της κοινής αντίθεσης στη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Συμμετείχε στη Βαλκανική Σοσιαλιστική Συνδιάσκεψη στο Βουκουρέστι το 1915 και στη Διασυμμαχική Σοσιαλιστική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου, το 1918, οπότε καταγγέλθηκε για συνεργασία με την κυβέρνηση Βενιζέλου.[2]

Στην ηγεσία του ΣΕΚΕ Επεξεργασία

Πήρε μέρος στο ιδρυτικό Συνέδριο του ΣΕΚΕ το 1918 και μέχρι το 1923 ήταν μέλος της ηγεσίας του.[3] Στο ιδρυτικό συνέδριο συντάχθηκε με τη δεξιά πτέρυγα του κόμματος, μαζί με τον Παναγή Δημητράτο και τον Νικόλαο Γιαννιό. Στην Α' Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΣΕΚΕ (Κ) τον Φεβρουάριο του 1922 εκλέχθηκε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και ήταν υπέρμαχος της θέσης της "Μακράς νομίμου υπάρξεως", σύμφωνα με την οποία: "Το Κόμμα διατρέχον ακόμη περίοδον οργανώσεως και προπαγάνδας, έχει ανάγκην μακράς νομίμου υπάρξεως".[4] Η θέση αυτή απέκλινε από την επαναστατική γραμμή του κόμματος και μερικούς μήνες αργότερα ανατράπηκε.

Τον Μάιο του 1922 ο Σίδερης μαζί με ηγετικά στελέχη του ΣΕΚΕ (Κορδάτος, Γεωργιάδης, Παπανικολάου κ.α) και της ΓΣΕΕ (Ευαγγέλου) φυλακίστηκαν στις φυλακές Συγγρού για εσχάτη προδοσία (διάδοση ηττοπαθών συνθημάτων) και κινδύνευσαν με εκτέλεση. Απελευθερώθηκαν στις 5 Οκτωβρίου του 1922, αμέσως μετά την πτώση της φιλοβασιλικής κυβέρνησης Τριανταφυλλάκου.[5] Μετά την αποφυλάκισή του τάχθηκε με το μέρος των μετριοπαθών ιδρυτικών στελεχών του ΣΕΚΕ που θεωρούσαν ότι το κόμμα για το επόμενο διάστημα πρέπει να κινηθεί με συντηρητικά βήματα, να αποφύγει την υπεραριστερή στροφή και να μην ενταχθεί (προς το παρόν τουλάχιστον) στην Κομμουνιστική Διεθνή. Αυτή η πτέρυγα ήρθε σε αντιπαράθεση με τα στελέχη του κινήματος των Παλαιών Πολεμιστών με αρχηγό τον Παντελή Πουλιόπουλο, που απαιτούσαν την άμεση μπολσεβικοποίηση του κόμματος.

Το 1923 καταγγέλθηκε για τη συμμετοχή του στον "Σύνδεσμο προς υπεράσπιση των δικαιωμάτων", που στρεφόταν και κατά του σοβιετικού καθεστώτος. Τελικά διαγράφηκε από το ΣΕΚΕ (Κ) το 1923 ως οπορτουνιστής, διαφωνώντας με τον κομμουνιστικό του προσανατολισμό και τη σύνδεση με την Κομμουνιστική Διεθνή.

Η πορεία εκτός ΣΕΚΕ Επεξεργασία

Μετά τη διαγραφή του από το ΣΕΚΕ συμμετείχε στην ίδρυση της Εργατικής Σοσιαλιστικής Ενώσεως Ελλάδος και κατόπιν προσέγγισε την Δημοκρατικήν Ένωσιν του Αλέξανδρου Παπαναστασίου. Το 1932 διετέλεσε υφυπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση του τελευταίου. Υπήρξε επίσης πανεπιστημιακός καθηγητής κατά την περίοδο 1927-1960. Αρχικά εκλέχτηκε το 1927 καθηγητής της πολιτικής οικονομίας στη Γεωπονική Σχολή και το 1943 στην Ανώτατη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών (ΑΣΟΕΕ), όπου δίδαξε «των κοινωνικών και οικονομικών θεωριών και του οικονομικού βίου».[6][7] Διετέλεσε, επίσης, διοικητής της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος την περίοδο 1945-46.[7] Παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του, το 1975, μετριοπαθής σοσιαλιστής.[8]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Αλεξάτος (2008), σελ.375
  2. Αλεξάτος (2008), σελ.375
  3. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α' Τόμος, (2012), σελ.95
  4. Το ΚΚΕ. Επίσημα κείμενα, τόμος πρώτος, σελ.213
  5. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ (2012), σελ. 124
  6. Νούτσος (1992), σελ. 46-47.
  7. 7,0 7,1 Μαρία Λιάτσου (Iούνιος-Αύγουστος 2020). «Ένα βιβλίο για την ιστορία του ΟΠΑ». ΟΠΑ News (στον ιστότοπο www.aueb.gr) (αρ. 34): σελ. 16. https://www.aueb.gr/el/opanews/ena-vivlio-gia-tin-istoria-toy-opa. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2022. 
  8. Νούτσος (1992), σελ. 47.

Πηγές Επεξεργασία

  • "Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄ τόμος 1919-1949", εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2012
  • Γιάνης Κορδάτος, "Ιστορία του Ελληνικού Εργατικού Κινήνατος", εκδόσεις Μπουκουμάνης, Αθήνα 1972
  • "ΣΕΚΕ, Οι επαναστατικές ρίζες της Αριστεράς στην Ελλάδα", Λέανδρος Μπόλαρης, εκδόσεις Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο, Αθήνα 2008
  • Γιώργος Αλεξάτος, "Ιστορικό Λεξικό του Ελληνικού Εργατικού Κινήματος", εκδόσεις Γειτονιές του κόσμου, Αθήνα 2008
  • "Ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα", τόμος Β2 1922-1940 ο Μεσοπόλεμος, εκδόσεις Βιβλιόραμα, Αθήνα 2003
  • Παναγιώτης Νούτσος, επιμ. (1992). Η σοσιαλιστική σκέψη στην Ελλάδα. Β2. Αθήνα: Γνώση. ISBN 960-235-395-3. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Κερκυραίοι Κομμουνιστές - Αγωνιστές: Σίδερις Αριστοτέλης https://cofrucommunists.gr/κερκυραίοι-αγωνιστές/σίδερης-αριστοτέλης/