Αρκάς (μυθολογία)

πρόσωπο της ελληνικής μυθολογίας

Ο Αρκάς ήταν πρόσωπο της ελληνικής μυθολογίας, επώνυμος ήρωας της Αρκαδίας, γενάρχης των Αρκάδων και 3ος μυθικός βασιλιάς της Αρκαδίας.

Αρκάς
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΧρυσοπέλεια
Ερατώ
Λεάνειρα
Μεγάνειρα
Λαοδάμεια
ΤέκναΈλατος[1]
Τρίφυλος
Aφείδας
Αζάνας[1]
Αυτόλαος
Μαίναλος
Ερύμανθος
Diomeneia
Hyperippe
ΓονείςΔίας[1][2], Λυκάων και Παρράσιος και Καλλιστώ[1][2]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαβασιλιάς της Αρκαδίας

Κατά τον Παυσανία, ήταν γιος και διάδοχος του Νυκτίμου, εγγονός του Λυκάονα και απόγονος του Πελασγού, ονοματοδότης του λαού των Αρκάδων και της χώρας από Πελασγία σε Αρκαδία. Μητέρα του η νύμφη Καλλιστώ, γυναίκα του ήταν η Λεάνειρα ή κατά άλλους η νύμφη Ερατώ, και γιοι του ο Έλατος, ο Αφείδας, ο (νόθος) Αυτόλαος και ο Αζάν, ονοματοδότης των Αζάνων. Ο Αρκάς ηγήθηκε των Πελασγών, οι οποίοι μετονομάστηκαν σε Αρκάδες. Όταν ο Αρκάς μπήκε στο ιερό του Λυκαίου Δία, οι Αρκάδες θέλησαν να τον σκοτώσουν, θεωρώντας την πράξη του βέβηλη. Ο Δίας όμως επενέβη και τον γλύτωσε. Στο τέλος της ζωής του ο Αρκάς μοίρασε τη γη της Αρκαδίας στους τρεις γιους του.[3]

Κατά τη μυθολογία, πατέρας του ήταν ο Δίας και μητέρα του η νύμφη της Αρτέμιδος Καλλιστώ η οποία ήταν κόρη του Λυκάονα και την ερωτεύτηκε ο Δίας, καρπός αυτού του έρωτα ήταν ο Αρκάς. Κάποιες εκδοχές τον ήθελαν δίδυμο αδερφό του Πάνα. Κατά άλλους ο Πάνας γεννήθηκε από την ένωσή της Καλλιστώς με τον Ερμή. Σύμφωνα με το μύθο, ο Λυκάονας προσέφερε στους θεούς ως γεύμα τον εγγονό του, τον οποίον σφαγίασε. Ο Δίας όμως ανέστησε τον Αρκά. Πρόκειται για παρόμοια ιστορία με αυτή του Τάνταλου και του Πέλοπα. Η Άρτεμις μεταμόρφωσε την Καλλιστώ σε αρκούδα για να την τιμωρήσει για τη συνεύρεσή της με το Δία. Όταν ο Αρκάς μεγάλωσε συνάντησε τη συγκεκριμένη αρκούδα και επιχείρησε να τη φονεύσει. Ο Δίας προκειμένου να αποφευχθεί η τραγωδία, μεταμόρφωσε τον Αρκά σε αρκουδάκι και στη συνέχεια μεταμόρφωσε μητέρα και γιο σε αστερισμούς: η Μεγάλη Άρκτος είναι η Καλλιστώ και η Μικρή Άρκτος ο Αρκάς.

Γενεαλογία Επεξεργασία

ΧρυσοπέλειαΑρκάς
βασ. της Αρκαδίας
AΡΚΑΔΕΣ
Λεάνειρα
Έλατος [1]Αφείδας [3]Αζάνας
Αίπυτος [1]
βασ. της Αρκαδίας
Κλείτωρ
βασ. της Αρκαδίας

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Arcas» (Ρωσικά)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Callisto» (Ρωσικά)
  3. V. μετὰ δὲ Νύκτιμον ἀποθανόντα Ἀρκὰς ἐξεδέξατο ὁ Καλλιστοῦς τὴν ἀρχήν: καὶ τόν τε ἥμερον καρπὸν ἐσηγάγετο οὗτος παρὰ Τριπτολέμου καὶ τὴν ποίησιν ἐδίδαξε τοῦ ἄρτου καὶ ἐσθῆτα ὑφαίνεσθαι καὶ ἄλλα, τὰ ἐς ταλασίαν μαθὼν παρὰ Δρίστα. ἀπὸ τούτου δὲ βασιλεύσαντος Ἀρκαδία τε ἀντὶ Πελασγίας ἡ χώρα καὶ ἀντὶ Πελασγῶν Ἀρκάδες ἐκλήθησαν οἱ ἄνθρωποι. [2] συνοικῆσαι δὲ οὐ θνητῇ γυναικὶ αὐτόν, ἀλλὰ νύμφῃ Δρυάδι ἔλεγον: Δρυάδας γὰρ δὴ καὶ Ἐπιμηλιάδας, τὰς δὲ αὐτῶν ἐκάλουν Ναί̈δας, καὶ Ὁμήρῳ γε ἐν τοῖς ἔπεσι Ναί̈δων νυμφῶν μάλιστά ἐστι μνήμη. τὴν δὲ νύμφην ταύτην καλοῦσιν Ἐρατώ, καὶ ἐκ ταύτης φασὶν Ἀρκάδι Ἀζᾶνα καὶ Ἀφείδαντα γενέσθαι καὶ Ἔλατον: [3] ἐγεγόνει δὲ αὐτῷ πρότερον ἔτι Αὐτόλαος νόθος. τοῖς δὲ παισίν, ὡς ηὐξήθησαν, διένειμεν Ἀρκὰς τριχῇ τὴν χώραν,... Παυσανία Αρκαδικά

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Αναφορές - Πηγές Επεξεργασία

  • Εγκυκλοπαίδεια Μαλλιάρης-Παιδεία, Θεσσαλονίκη, 2005, τόμος 4.