Αρχαίοι Μακεδόνες

Αρχαίο Ελληνικό φύλο
Αυτό το λήμμα αφορά . το αρχαίο Ελληνικό φύλο. Για την σύγχρονη ελληνική υποομάδα, δείτε: Έλληνες Μακεδόνες.

Οι Μακεδόνες ήταν αρχαίο Ελληνικό φύλο,[1] που κατοικούσε στην περιοχή βόρεια του Ολύμπου ανάμεσα στον Αλιάκμονα και τον Αξιό. Μεταξύ του 8ου και του 7ου αιώνα π.Χ., οι Μακεδόνες αφού κυριάρχησαν στα γειτονικά φύλα, τους Πελαγόνες, τους Ελιμιώτες, τους Εορδαίους, τους Αλμωπούς, τους Λυγκηστές, τους Ορέστες κλπ. δημιούργησαν το Μακεδονικό Βασίλειο. Τα επόμενα χρόνια κατάφεραν και αντιμετώπιζαν με επιτυχία τις συχνές επιδρομές των Ιλλυριών. Η κοινή γλώσσα φέρεται να ήταν αδελφή της ελληνικής,[2][3] είτε βορειοδυτικό δωρικό ιδίωμα,[4] ή κατά κάποιους άλλους Αιολικό.[5][6][7] Περδίκκας Β' καθιέρωσε ως επίσημη γλώσσα του παλατιού την Αττική. Από την Ελληνιστική περίοδο και έπειτα καθιερώθηκε η Αττική σε όλο το εύρος της κοινωνίας.[8]

Σκηνή συμποσίου. Μακεδονικός τάφος Αγίου Αθανασίου Θεσσαλονίκης, π. 325-300 π.Χ.

ΤαυτότηταΕπεξεργασία

Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι Μακεδόνες είναι Δωρικό φύλο, το οποίο αρχικά κατοικούσε στην Πίνδο.[9] Οι Αργεάδες, απέδιδαν την καταγωγή της στον πρώτο μυθικό βασιλιά του Άργους, Τήμενο.[10][11] Το 504[12] ή 460 π.Χ στους Ολυμπιακούς αγώνες – που μέχρι τότε κατά κύριο λόγο δεν επιτρεπόταν να λάβουν μέρος οι Μακεδόνες – ο βασιλιάς της Μακεδονίας Αλέξανδρος Α΄ ως γνωστόν απέδειξε στους Ελλανοδίκες την ελληνική καταγωγή του.[13] Από τότε και στο εξής οι Μακεδόνες ήταν επιλέξιμοι να συμμετάσχουν στους αγώνες κανονικά.[14]

Σύμφωνα με το Μιλτιάδη Χατζόπουλο, κατά την αρχαιότητα η διάκριση και η αντιπαραβολή Μακεδόνων και των υπολοίπων Ελλήνων παρέμενε απο αδιάφορη έως ανύπαρκτη όσο αποτελούσε θέμα απλώς εθνολογικού ενδιαφέροντος· εμφανίστηκε μόλις οι Μακεδόνες προσπάθησαν να αναμιχθούν στα πολιτικά πράγματα της νοτίου Ελλάδας και εκφράστηκε απο τους Αθηναίους[15] και έχασε σχεδόν κάθε σημασία μετά τη Ρωμαϊκή κατάκτηση, που τερμάτισε τον ανεξάρτητο ελληνικό πολιτικό βίο.[16] Στο εσωτερικό της Ρωμαϊκής επαρχίας της Μακεδονίας η Μακεδονική ταυτότητα διασώθηκε στο πλαίσιο ενός κοινού ή έθνους έως τουλάχιστον τις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ.. Στην περίοδο αυτή χρονολογείται η τελευταία μαρτυρία εθνοτικού προσδιορισμού ως «Μακεδόνα».[17] Οι διοικητικές μεταβολές που ακολούθησαν κατέστησαν ασαφή τα όρια της «Μακεδονίας» με αποτέλεσμα στις αρχές του 9ου αιώνα το θέμα Μακεδονίας να βρίσκεται στη σημερινή Θράκη.[18]

ΜυθολογίαΕπεξεργασία

Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, γενάρχης των Μακεδόνων ήταν ο Μακεδνός. Ο Ησίοδος είχε καταγράψει πως ο Μακεδνός ήταν γιος του Δία και της Θυίας, της κόρης του Δευκαλίωνα και της Πύρρας.[19] Ο Ελλάνικος αργότερα θεωρεί τον Μακεδόνα γιο του Αιόλου και εγγονό του Έλληνα, του μυθικού γενάρχη των Ελλήνων.[20]

Δείτε επίσηςΕπεξεργασία

ΠαραπομπέςΕπεξεργασία

  1. Worthington 2014a, σελ. 10; Hornblower 2008, σελίδες 55–58; Joint Association of Classical Teachers 1984, σελίδες 50–51; Errington 1990; Fine 1983, σελίδες 607–608; Hall 2000, σελ. 64; Hammond 2001, σελ. 11; Jones 2001, σελ. 21; Osborne 2004, σελ. 127; Hammond 1989, σελίδες 12–13; Hammond 1993, σελ. 97; Starr 1991, σελίδες 260, 367; Toynbee 1981, σελ. 67; Worthington 2008, σελίδες 8, 219; Chamoux 2002, σελ. 8; Cawkwell 1978, σελ. 22; Perlman 1973, σελ. 78; Hamilton 1974, Chapter 2: The Macedonian Homeland, p. 23; Bryant 1996, σελ. 306; O'Brien 1994, σελ. 25
  2. Vladimir Georgiev, "The Genesis of the Balkan Peoples", The Slavonic and East European Review 44:103:285-297 (July 1966)
  3. Eric Hamp & Douglas Adams (2013) "The Expansion of the Indo-European Languages", Sino-Platonic Papers, vol 239.
  4. Hatzopoulos, Miltiades B. (2020). «The speech of the ancient Macedonians». Ancient Macedonia (στα Αγγλικά). De Gruyter. σελίδες 64, 77. ISBN 978-3-11-071876-8. 
  5. Hammond, N.G.L (1997). Collected Studies: Further studies on various topics (στα Αγγλικά). A.M. Hakkert. σελ. 79. 
  6. Worthington, Ian (2012). Alexander the Great: A Reader (στα Αγγλικά). Routledge. σελ. 71. ISBN 978-1-136-64003-2. 
  7. Masson, Olivier (2003). «[Ancient] Macedonian language». Στο: Hornblower, Simon, επιμ (στα αγγλικά). The Oxford Classical Dictionary (revised 3rd έκδοση). Oxford University Press, σσ. 905–906. ISBN 978-0-19-860641-3. 
  8. Eugene N. Borza (1992) In the Shadow of Olympus: The Emergence of Macedon, p. 94 (citing Hammond); G. Horrocks, Greek: A History of the Language and its Speakers (1993), ch.4.1.
  9. «Η ιστορία του Μακεδονικού βασιλείου». Αρχαιολογικός χώρος Αιγών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2013. 
  10. Ηρόδοτος, ίστορία, 1.56.3.
  11. Ηρόδοτος, ίστορία, 8.137
  12. A History of Macedonia. Volume 2 Review: John Cole
  13. Ηρόδοτος, ίστορία, 5.22
  14. Anson 2010, σελ. 19.
  15. ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, Φιλιππικοί
  16. Hatzopoulos 2011c, σελ. 74
  17. Petsas, P. M.· Hatzopoulos, M. B.· Gounaropoulou, Lucrèce· Paschidis, P. (2000). Inscriptions du sanctuaire de la Mère des Dieux autochtone de Leukopétra (Macédoine). ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ. 28. Αθήνα: ΚΕΡΑ. σελ. 173.  cited in Hatzopoulos 2011a, σελ. 35
  18. Hatzopoulos 2011a, σελ. 35
  19. «Ησίοδος, κατάλογος των γυναικών». Theoi Greek Mythology. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2009. T 
  20. M. Hall, Jonathan (2002). Hellenicity: Between Ethnicity and Culture. The University of Chicago Press. σελ. 165. 

ΒιβλιογραφίαΕπεξεργασία