Το αρχαίο θέατρο της Μακύνειας ανήκει στον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο της ομώνυμης αιτωλικής πόλης που περιλαμβάνει επίσης την ακρόπολη και τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα ναού, ο οποίος σώζεται μόνο σε επίπεδο θεμελίωσης. Το θέατρο βρίσκεται νοτιοανατολικά της ακρόπολης και έχει εξαιρετική θέα προς τον πατραϊκό κόλπο και τη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου.[2][3][4]

Αρχαίο θέατρο Μακύνειας
Χάρτης
Είδοςαρχαίο ελληνικό θέατρο
Γεωγραφικές συντεταγμένες38°21′21″N 21°43′30″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Ναυπακτίας
ΤοποθεσίαΜακύνεια Αιτωλοακαρνανίας και Μακύνεια
ΧώραΕλλάδα
Προστασίααρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα[1]

Περιγραφή μνημείου Επεξεργασία

Το κοίλο έχει τοξοειδές περίγραμμα, εδράζεται στον λαξευμένο φυσικό βράχο και δε διαθέτει πλαϊνά αναλήμματα. Από αυτό σώζονται σήμερα 14 σειρές εδωλίων που είναι κατασκευασμένες από γκριζοπράσινο ψαμμιτόλιθο της περιοχής.[2] Επίσης, στο κοίλο δεν υπάρχουν κλίμακες, ούτε διάζωμα.

Η ορχήστρα έχει, επίσης, τοξοειδές σχήμα και είναι κατασκευασμένη από πατημένο χώμα και από λαξευμένο βράχο. Στη βόρεια πλευρά της υπάρχει βαθμιδωτή κατασκευή αποτελούμενη από δύο ευθύγραμμες σειρές εδωλίων.[5] Η βαθμιδωτή κατασκευή είναι κάθετη προέκταση των πρώτων τριών σειρών των εδωλίων και προοριζόταν για τις θέσεις των επισήμων προσώπων της πόλης ή των τιμώμενων προσώπων, όπως και ο λίθινος θρόνος που βρέθηκε στο ανατολικό άκρο της πρώτης σειράς. Η νότια πάροδος διαμορφωνόταν με θύρωμα στο οποίο κατέληγε κατωφερικός διάδρομος.[6]

Το σκηνικό οικοδόμημα αποτελείται από ένα επίμηκες κτήριο, το οποίο χωρίζεται κατά μήκος σε δύο τμήματα. Στο κεντρικό τμήμα του δυτικού τοίχου διαμορφωνόταν κιονοστοιχία ή πεσσοστοιχία, η οποία κατ’ αντιστοιχία με τα σκηνικά οικοδομήματα των ελληνιστικών θεάτρων αποτελούσε το προσκήνιο. Από το οικοδόμημα της σκηνής (διαστάσεων 21,6 μ. x 9,7 μ.) σώζονται αποσπασματικά τα θεμέλιά του, καθώς τμήμα του έχει καταρρεύσει και λόγω της θέσης του (ήταν κτισμένο σε πλαγιά με απότομη κλίση) και λόγω της αφαίρεσης του υλικού από κατοίκους της περιοχής για την επαναχρησιμοποίησή του σε  νεότερες κατασκευές. Το θέατρο έχει σχέση με έναν πρώιμο ναό του 7ου αι. π.Χ. που βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με το μνημείο.[6]

Το μνημείο είναι πιθανό να λειτουργούσε αρχικά ως βουλευτήριο, καθώς η θέση (των επισήμων προσώπων) έδινε τη δυνατότητα στον καθήμενο να βλέπει τους θεατές μπροστά του και το αντίστροφο.

Ανασκαφικές έρευνες Επεξεργασία

Το θέατρο ανασκάφτηκε τα έτη 1988 και 1989 από τον Δρ. Λάζαρο Κολώνα, προϊστάμενο της τότε αρμόδιας ΣΤ΄ ΕΠΚΑ Πατρών[5] και τα έτη 2013 - 2014 από την Φ. Σαράντη, αρχαιολόγο της ΕΦΑ Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας.  

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. www.arxaiologikoktimatologio.gov.gr/el/monuments_info?id=163043&type=Monument.
  2. 2,0 2,1 Μποσνάκης Δ., Γκάγκτζης Δ. ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΑΤΡΑ. θέατρα θέας άξια, εκδ. ITANOS. σελ. 122.
  3. Η αρχαία πόλη της Μακύνειας βρίσκεται στη θέση «Παλιόκαστρο» στο δήμο Ναυπακτίας. Αναπτύχθηκε στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. και καταστράφηκε κατά τη διάρκεια εκστρατείας του Φιλίππου Ε΄ (βλ. Κολώνας Λ., Σταυροπούλου- Γάτση Μ., Σταμάτης Γ., Τα αρχαία θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας, ΔΙΑΖΩΜΑ, ΛΣΤ΄ Ε.Π.Κ.Α., ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ, Αθήνα 2009, σελ. 15).
  4. Μποσνάκης Δ., Γκάγκτζης Δ. ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΑΤΡΑ. θέατρα θέας άξια, εκδ. ITANOS. σελ. 123.
  5. 5,0 5,1 Κολώνας Λ., Σταυροπούλου- Γάτση Μ., Σταμάτης Γ., Τα αρχαία θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας, ΔΙΑΖΩΜΑ, ΛΣΤ΄ Ε.Π.Κ.Α., ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ, Αθήνα 2009, σελ. 16.
  6. 6,0 6,1 Κολώνας Λ., Σταυροπούλου- Γάτση Μ., Σταμάτης Γ., 2009, σελ. 17.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Κολώνας Λ., Σταυροπούλου-Γάτση Μ., Σταμάτης Γ., Τα αρχαία θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας, ΔΙΑΖΩΜΑ.
  • Κολώνας Λ., "Μακύνεια", Αρχαιολογικό Δελτίο, 48, 1993.
  • Μποσνάκης Δ., Γκάγκτζης Δ., ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΑΤΡΑ. θέατρα θέας άξια, εκδ. ITANOS.