Ασπρούλα Κοζάνης

Η Ασπρούλα είναι χωριό του νομού Κοζάνης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, η Ασπρούλα έχει 76 κατοίκους. Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης η Ασπρούλα ανήκει στο δήμο Βοΐου ενώ με το πρόγραμμα Καποδίστριας ανήκε στο δήμο Νεάπολης.

Ασπρούλα Κοζάνης
Ασπρούλα Κοζάνης 40°20′6″N 21°17′18″E
Χώρα	Ελλάδα
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Βοΐου
Πληθυσμός	62 (2021)

Το χωριό επί Τουρκοκρατίας ανήκε στον Καζά Ανασελίτσας έχοντας το όνομα Βελίστη ή Βελίστι και αναφέρεται ότι ονομάστηκε έτσι από έναν Τούρκο μπέη που διοικούσε το χωριό ενώ άλλη άποψη αναφέρει ότι το όνομα προέρχεται από τον ποταμό Βέλο που είναι παραπόταμος του Αλιάκμονα , το 1927 μετονομάστηκε σε Ασπρούλα όνομα που διατηρεί μέχρι και σήμερα.

Ο πληθυσμός της Ασπρούλας εμφανίζει πτωτικές τάσεις όπως και στα περισσότερα χωρια του Βοΐου . Ενδεικτικά η Ασπρούλα στη απογραφη του 1961 είχε 603 κατοίκους και ήταν από τα μεγαλύτερα χωρια της περιοχής . Από εκει και έπειτα λογω της μετανάστευσης στο εξωτερικό και της αστυφιλίας μέχρι σήμερα ο πληθυσμός έχει μειωθεί στους 70 κατοίκους που είναι στο σύνολο τους άτομα της τρίτης ηλικίας . Το ορεινό κλίμα οι χαμηλές θερμοκρασίες, η δυσκολία πρόσβασης το χειμώνα και η έλλειψη δυνατοτήτων για επαγγελματική απασχόληση αποτέλεσαν περεταίρω αιτία της μείωσης του πληθυσμού . Το χωριό έχει πολλούς απόδημους στην Αυστραλία και πολύ λιγότερους σε Καναδά και Γερμανία

Ο πληθυσμός του χωριού αποτελείται από ντόπιους, κατοίκους από την περιοχή των Οντρίων και κατοίκους από χωριά των Χασίων που ήρθαν στη περιοχή λίγο μετά το 1800 . Επιπλέον μισοί σχεδον κάτοικοι είναι Ποντιακής καταγωγής πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία που ήρθαν στην περιοχή το 1922 ύστερα από την ανταλλαγή των πληθυσμών.

Κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η γεωργία και λιγότερο η κτηνοτροφία , στο χωριό άκμασε η καπνοκαλλιέργεια μέχρι και τη δεκαετία του 1990 οπού παραγόταν εξαιρετικής ποιότητας καπνά ποικιλίας Μπασμάς και μέχρι σήμερα καλλιεργούνται ακόμα αρκετές εκτάσεις. Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται η δεντροκαλλιέργια με φυτεύσεις αμυγδαλιάς και καρυδιάς ενώ τη μεγαλύτερη έκταση καταλαμβάνουν τα σιτηρά και κύρίως μαλακός σίτος .

Ιστορικά στοιχεία

Κοντά στο σημερινό χωριό και συγκεκριμένα στο λόφο «Κτήριο», που υψώνεται στη συμβολή του ρέματος «Βαθύλακκος» με τον ποταμό Βέλο, παραπόταμο του Αλιάκμονα, μαρτυρείται από επιφανειακά αρχαιολογικά ευρήματα η ύπαρξη αρχαίου οικισμού-φρουρίου. Επίσης, αρχαιολογικά ευρήματα έχουν επισημανθεί στο διπλανό λόφο «Παλιόκαστρο» που βρίσκεται στην κτηματική περιοχή του Μεσόλογγου.

Στο χωριό βρίσκεται εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Δημήτριο που χρονολογείται από το 1480 ενώ υπάρχουν αγιογραφίες και ένα Ευαγγέλιο του 16ου αιώνα.

Επίσης στο χωριό βρίσκεται ο ενοριακός ναός της Μεταμόρφωσεως του Σωτήρος που ανεγέρθηκε το 1952 , ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου στα κοιμητήρια και το εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής που ανεγέρθηκε το 1981 σε θεμέλια παλαιότερης εκκλησίας, μπροστά από το εξωκλήσι βρίσκονται τέσσερις βελανιδιές που φύονται σε σχήμα σταυρού, η παράδοση θέλει να τις έχει φυτέψει εκεί ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός την περίοδο που επισκέφτηκε την περιοχή.