Αχμάντ μπέης Τζαβανσίρ
Ο Αχμάντ μπέης Τζαφαργκουλού μπέης ογκλού Τζαβανσίρ (αζερικά: Əhməd bəy Cavanşir, 2 Μαρτίου 1828, κοντά στο Αγκτζαμπάντι – 9 Ιανουαρίου 1903) ήταν Αζέρος ιστορικός και στρατιωτική προσωπικότητα. Είχε συγγένεια με τον Ιμπραήμ Χαλίλ Χαν, τον τελευταίο χάνο του Καραμπάχ, και ήταν ο πατέρας της φιλάνθρωπης και φεμινίστριας Χαμιντά Τζαβανσίρ.
| Αχμάντ μπέης Τζαβανσίρ | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 2 Μαρτίου 1828 Böyük Kəhrizli |
| Θάνατος | 9 Ιανουαρίου 1903 Böyük Kəhrizli |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρωσική Αυτοκρατορία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Σπουδές | d:Q4341792 |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ιστορικός ποιητής στρατιωτικός[1] |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Χαμίντα Τζαβανσίρ |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Κριμαϊκός Πόλεμος |
Ζωή Επεξεργασία
Λίγα είναι γνωστά για την προσωπική ζωή του Αχμάντ μπέη Τζαβανσίρ. Η αυτοβιογραφία του που συνδέεται με το χειρόγραφο του έργου του Περί των πολιτικών υποθέσεων του Χανάτου του Καναμπάχ το 1747-1805 εξαφανίστηκε πιθανότατα μεταξύ του 1905 και του 1907. Οι ιστορικοί έχουν διαπιστώσει ότι γεννήθηκε στο οικογενειακό κτήμα του Καχριζλί, που βρίσκεται κοντά στην πόλη Αγκτζαμπάντι του σημερινού Αζερμπαϊτζάν. Οι γονείς του, ο Τζαφαργκουλού μπέης και η Ζαχρά χανούμ, κατάγονταν από τον Πανάχ Αλί Χαν, τον πρώτο χάνο του Καραμπάχ. Μέχρι την ηλικία των 15 ετών, ο Αχμάντ σπούδασε σε θρησκευτική σχολή (μολλαχάνα). Η ενσωμάτωση της ανώτερης τάξης των Αζερμπαϊτζάν στο αυτοκρατορικό ρωσικό πολιτικό σύστημα απαιτούσε, μεταξύ άλλων, τη γνώση της ρωσικής γλώσσας, γι 'αυτό και ο Αχμάντ Μπέης στάλθηκε για να σπουδάσει στο Σώμα Δόκιμων Πάντεβ στην Αγία Πετρούπολη.[2] Ξεκινώντας από το 1848, υπηρέτησε σε ένα συντάγμα χουσσάρ. Το 1853-1854 συμμετείχε στον πόλεμο της Κριμαίας. Το 1854 τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια μιας μονομαχίας με τον Αλί Μπέη Σουλτάνοφ, έναν άλλο αξιωματικό, και δεν μπόρεσε να συνεχίσει τη στρατιωτική του θητεία. Μετά την επιστροφή στο μητρικό του χωριό, ο Αχμάντ μπέης Τζαβανσίρ πραγματοποίησε οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Στη δεκαετία του 1860 έχτισε ένα κανάλι άρδευσης 8 βερστιών (περίπου 8,5 χλμ.) στην πεδιάδα Μιλ.[2] Στη δεκαετία του 1880 διορίστηκε μέλος της επιτροπής Μπέηδων με έδρα τη Σούσα, με στόχο την επαλήθευση των ισχυρισμών κάποιων ντόπιων που υποστήριζαν ότι είχαν καταγωγή από ευγενής (εάν αυτό αποδειχθεί, απαλλάσονταν από ορισμένους φόρους σύμφωνα με τον ρωσικό νόμο). Οι καταγγελίες του προκάλεσαν δυσαρέσκεια μεταξύ των μελών της επιτροπής, γεγονός που οδήγησε στην προσωρινή φυλάκιση του Τζαβανσίρ.[3] Ο Τζαβανσίρ πέρασε τα τελευταία χρόνια στο Καχζιρλί, όπου ασχολήθηκε με τη μετάφραση ποιημάτων από τους Πούσκιν, Λερμόντοφ και Ζουκόφσκι στα αζερικά, γράφοντας το δικό του ιστορικό έργο στα ρωσικά, με τίτλο Περί των Πολιτικών Υποθέσεων του Χανάτου του Καραμπάχ το 1747-1805 . Δημοσιεύθηκε δύο χρόνια μετά το θάνατό του στον εκδοτικό οίκο Γκεϊράτ στην Τιφλίδα.[4] Τα υπόλοιπα έργα του είναι το Asar-i Ahmad bey Javanshir (μια συλλογή παιδικών ποιημάτων) και το Turk zarb-misallar majmuasi (επεξηγηματικό λεξικό των αζερικών).
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ 2,0 2,1 (Αζερικά) Preface to The Karabakhnamehs by A.Shukurzadeh.
- ↑ Literature of the Azerbaijani Tatars by Firudin bey Kocharli. Tiflis: 1903; p. 7
- ↑ Hamida Javanshir's Memoirs. Part 1, pp. 2-4