Βαθύφωνος ή μπάσος ονομάζεται ο άνδρας τραγουδιστής με τη χαμηλότερη έκταση, σε σχέση με τους άλλους ανδρικούς τύπους φωνής (βαρύτονος, τενόρος και κοντρα-τενόρος). Η τυπική έκταση ενός βαθυφώνου είναι από το Μι2 έως το Μι4, αν και η τεσσιτούρα του εξαρτάται από τον υπότυπο της φωνής του (βλ. παρακάτω). Η μουσική για βαθύφωνους γράφεται στο κλειδί του Φα, αν και στη μπαρόκ όπερα άλλα κλειδιά ήταν επίσης σε χρήση.

Οπερατικοί υπότυποι της φωνής του βαθύφωνου

Επεξεργασία

Μπασοβαρύτονος ή Λυρικός Μπάσος

Επεξεργασία

Όπως δηλώνει και ο τίτλος, η φωνή του μπασοβαρύτονου κινείται ανάμεσα στην περιοχή ενός βαρύτονου και ενός πραγματικού βαθύφωνου. Ένας μπασοβαρύτονος οφείλει να έχει την κανονική έκταση ενός μπάσου και ενός βαρυτόνου, ενώ παράλληλα να διατηρεί τη σκούρα χροιά του μπάσου. Καθώς οι ρόλοι του είναι γραμμένοι στην ψηλότερη περιοχή, διακρίνεται από μια λυρικότητα στο χρώμα· στον αντίποδα υπάρχει ο υπότυπος του δραματικού βαρύτονου (βλ. παρακάτω). Ορισμένοι κλασικοί ρόλοι γραμμένοι για μπασοβαρύτονο είναι οι εξής:

Δραματικός μπασοβαρύτονος

Επεξεργασία

Ο δραματικός μπασοβαρύτονος ή ψηλός μπάσος (γερμ. Hoher Bass) έχει τα χαρακτηριστικά της φωνής ενός μπασοβαρύτονου, με τη διαφορά ότι το χρώμα του είναι περισσότερο δραματικό και ερμηνεύει πιο δυναμικούς ρόλους όπως:

Μπάσος σπίντο

Επεξεργασία

Ο τύπος του μπάσου σπίντο (ιτ. spinto) αναφέρεται σε νεανικούς ρόλους, ασχέτως αν ο ερμηνευτής είναι νεαρής ηλικίας. Ως φωνή χαρακτηρίζεται από ευλυγισία και άνεση στα γρήγορα και δεξιοτεχνικά περάσματα. Ορισμένοι ρόλοι είναι οι εξής:

Κωμικός Μπάσος

Επεξεργασία

Η φωνή του κωμικού βαθύφωνου (ιτ. Buffo) είναι μια λυρική φωνή, με άνετη κολορατούρα και δυναμική διάθεση. Στην όπερα, συνήθως αναλαμβάνει το ρόλο του ανταγωνιστή του πρωταγωνιστικού ρόλου, ή ενός φαιδρού χαρακτήρα στην εποχή του μπελ κάντο. Ορισμένοι ρόλοι για κωμικό μπάσο είναι οι εξής:

Δραματικός μπάσος

Επεξεργασία

Αντίστοιχη του κωμικού μπάσου, η φωνή του δραματικού μπάσου έχει πιο δυναμικό χαρακτήρα και χρησιμοποιείται για πιο ηρωικούς ρόλους, όπως οι εξής:

Λυρικός μπάσος προφόντο

Επεξεργασία

Πρόκειται για τη χαμηλότερη φωνή στην κατηγορία των βαθύφωνων, όπως άλλωστε προκύπτει και από το προσωνύμιο προφόντο (ιτ. Basso profondo = χαμηλός, εκ βαθέων). Ο λυρικός υπότυπος χαρακτηρίζεται από έναν ήρεμο και συμπαγή τόνο, χωρίς υπερβολικό βιμπράτο, κατάλληλο για πατρικούς ή αρχοντικούς ρόλους, όπως οι ακόλουθοι:

Δραματικός μπάσος προφόντο

Επεξεργασία

Όπως και η προηγούμενη κατηγορία, αποτελεί τη βαθύτερη ανδρική φωνή, με τη διαφορά του πιο δραματικού χρώματος και του πιο έντονου βιμπράτο. Στην όπερα, οι δραματικοί βαθύφωνοι υποδύονται συχνά το ρόλο του «κακού», στρατάρχη κλπ. Χαρακτηριστικοί ρόλοι είναι οι εξής:

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία