Ο βαλτότοπος Πινσκ (λευκορωσικά: Пінскія балоты‎‎, Pinskiya baloty), που είναι επίσης γνωστός με τα ονόματα Πρίπετ (λευκορωσικά: Прыпяцкія балоты‎‎, Prypiackija baloty), Πολέζι και Ρόκιτνο, είναι μια τεράστια φυσική περιοχή υγροβιότοπου κατά μήκος της δασικής λεκάνης του ποταμού Πρίπιατ και των παραποτάμων του από το Μπλεστ στα δυτικά έως το Μπογκιλιόφ στα βορειοανατολικά και το Κίεβο στα νοτιοανατολικά. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους υγροβιότοπους της Ευρώπης. Η πόλη του Πινσκ είναι μια από τις πιο σημαντικές στην περιοχή.[1]

Στην περιοχή του βαλτότοπου Πινσκ υπήρχε η Σαρματική λίμνη (Sarmatica palus) τον 16ο αιώνα

Γενικά Επεξεργασία

Ο βαλτότοπος Πινσκ βρίσκεται κυρίως εντός της πεδινής έκτασης της Πολωνίας και καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του νότιου τμήματος της Λευκορωσίας και βορειοδυτικά της Ουκρανίας. Καλύπτει περίπου 269.400 τετραγωγωνικά χιλιόμετρα περιβάλλοντας αμμώδεις πεδινές περιοχές ενός πυκνού δικτύου ποταμών που σχηματίζουν και στις δύο πλευρές του ποταμού Πρίπιατ, ενός από τους κύριους παραπόταμους του Δνείπερου.[1] Τα πυκνά δάση διακόπτονται από πολλά έλη, λίμνες και ρέματα, που εκτείνονται σε μια περιοχή 480 χλμ. από τα δυτικά προς τα ανατολικά και 225 χλμ. από τον βορρά προς τον νότο. Ο βαλτότοπος υφίσταται σημαντικές αλλαγές στο μέγεθος κατά τη διάρκεια του έτους, με τους πάγους να λιώνουν την άνοιξη και τις φθινοπωρινές βροχοπτώσεις να προκαλούν εκτεταμένες πλημμύρες καθώς ο ποταμός ξεχειλίζει.

Χλωρίδα Επεξεργασία

Ο βαλτότοπος Πινσκ φιλοξενεί 827 είδη ανώτερων φυτών, εκ των οποίων τα 18 αναφέρονται ως απειλούμενα στο Κόκκινο Βιβλίο της Λευκορωσίας. Το τυπικό περιβάλλον του βαλτότοπου Πινσκ είναι οι καλαμιές και οι σχεδόν αδιαπέρατοι θάμνοι. Κατά τη διάρκεια της πλημμύρας την άνοιξη, ο βαλτότοπος καλύπτοται σχεδόν πλήρως με νερό, οπότε οι τοπικοί πληθυσμοί συχνά αναγκάζονται να τον διασχίζουν με βάρκες. Στα ξηρά "νησιά" υπάρχουν περιοχές με φυλλοβόλα πευκοδάση.

Πανίδα Επεξεργασία

 
Ο λοφιοφόρος τρίτων, μια σαλαμάνδρα του βαλτότοπου.

Ο βαλτότοπος Πινσκ φιλοξενεί χιλιάδες πουλιά από διαφορετικούς βιότοπους της Γης (Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Μεσόγειος), μερικά από τα οποία έρχονται να φωλιάσουν εδώ κατά τη διάρκεια των μεταναστεύσεων. Επίσης ο βαλτότοπος είναι χειμερινό κατάλυμα για πολλά είδη αποδημητικών πτηνών που έρχονται από βόρειες χώρες όπως η Σκανδιναβία, η Φινλανδία, οι χώρες της Βαλτικής και η Ρωσία. Από τα 246 είδη πουλιών, τα οποία έχουν παρατηρηθεί σε αυτήν την περιοχή, τα 66 είδη περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο της Λευκορωσίας. Στον βαλτότοπο φωλιάζει σημαντικός αριθμός ειδών που απειλούνται παγκοσμίως με εξαφάνιση: πάπια Ferruginous (Aythya nyroca), θαλασσαετός (Haliaeetus albicilla) (μόλις 2-3 ζευγάρια έχουν παρατηρηθεί), στικταετός (Aquila clanga) (έχουν παρατηρηθεί 4-6 ζευγάρια), Crex crex, Gallinago media. Η παρουσία τόσων πολλών πουλιών εθνικής και διεθνούς σημασίας υπογραμμίζει τη σημασία αυτής της περιοχής για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας της περιοχής αλλά και της Ευρώπης συνολικότερα.

Ιστορία Επεξεργασία

 
Ο βαλτότοπος σε ζωγραφικό πίνακα του 19ου αιώνα από τον Ιβάν Σίσκιν.

Ιστορικά, το μεγαλύτερο μέρος του έτους, ο βαλτότοπος ήταν σχεδόν αδιάβατος από μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες επηρέασαν τον στρατηγικό σχεδιασμό όλων των επιχειρήσεων στην περιοχή. Στον έβδομο τόμο των Ιουστινιάνειων Πολέμων του Ρωμαίου ιστορικού Προκόπιου, υπάρχει μια ιστορία σύμφωνα με την οποία οι πρώτοι Σλάβοι κρύβονταν από μέσα στον βαλτότοπο αναπνέοντας με καλάμια. Όπως και οι περισσότεροι υγρότοποι στην Ευρώπη, ο βαλτότοπος Πινσκ θεωρήθηκε κάποτε ανθυγιεινή περιοχή και εστία ασθενειών. Έργα αποκατάστασης του ανατολικού τμήματος των υγροτόπων άρχισαν το 1872 και στα τέλη του 19ου αιώνα η αποστράγγιση των βάλτων μετέτρεψε 1,5 εκατομμύρια εκτάρια υγροτόπων σε βοσκότοπους και καλλιεργήσιμες εκτάσεις.[2]

Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Επεξεργασία

Στην αρχή του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τα έλη χώριζαν τον Αυστροουγγρικό τέταρτο στρατό από το έβδομο σώμα. Οι λίγοι δρόμοι που διέσχιζαν την περιοχή ήταν στενοί και σε μεγάλο βαθμό κακοτράχαλοι. Αυτό άφηνε ένα μεγάλο κενό και το Τρίτο Σώμα Στρατού του ρωσικού αυτοκρατορικού στρατού εισέβαλε πριν ολοκληρωθεί η μεταφορά του δεύτερου στρατού της Αυστροουγγαρίας από τη Σερβία. Οι Ρώσοι σύντομα κατέλαβαν τον πολύτιμο σιδηρόδρομο στο Λίμπεργκ (νυν Λβιβ), και στη συνέχεια στα ανατολικά της Αυστροουγγαρίας (που τώρα αποτελεί μέρος της δυτικής Ουκρανίας), ως αποτέλεσμα. Καθ' όλη τη διάρκεια του υπόλοιπου πολέμου, οι υγρότοποι παρέμειναν ένα από τα κύρια γεωγραφικά εμπόδια του Ανατολικού Μετώπου.

Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος Επεξεργασία

 
Τραυματισμένοι Γερμανοί στρατιώτες φυγαδεύονται με ελαφρύ αεροσκάφος στη νότια ζώνη των βαλτότοπων, 1944.

Οι βαλτότοποι χώριζαν τα κεντρικά και τα νότια μέτωπα κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και χρησίμευαν ως κρησφύγετο τόσο για τους Σοβιετικούς όσο και για τους Πολωνούς. Σε ένα στάδιο κατά τη διάρκεια του πολέμου, η γερμανική διοίκηση σχεδίαζε να αποστραγγίσει τα έλη, να τα «καθαρίσει» από τους «εκφυλισμένους» κατοίκους τους και να εποικίσει ξανά την περιοχή με Γερμανούς αποίκους. Ο Κόνραντ Μέγιερ ήταν ο αρχηγός του «σχεδίου Πριπέτ». Ο Χίτλερ διέκοψε αυτό το έργο στα τέλη του 1941.[3]

Ο Γερμανός φυλετικός ανθρωπολόγος Τέοντορ Πέσε είχε αναφέρει, στα τέλη του 19ου αιώνα, ότι η φυλή των Αρίων εξελίχθηκε στα έλη λόγω της επικράτησης του αλφισμού .[4]

Το 1942, μετά από μια εξέγερση, διέφυγαν από το γκέτο Γουάχβα (Łachwa) περίπου 1.000 Εβραίοι, εκ των οποίων περίπου 600 μπόρεσαν να καταφύγουν στους βαλτότοπους Πινσκ.

Οι υγρότοποι προκαλούσαν τον τρόμο στα στρατεύματα της Βέρμαχτ. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής εισβολής στη Σοβιετική Ένωση, τα στρατεύματα του Τρίτου Ράιχ διήλθαν από τους υγρότοπους, περνώντας από τα νότια ή τα βόρεια.

Προτεινόμενη αποστράγγιση τη δεκαετία του 1950 Επεξεργασία

Το 1952, υπήρχε ένα σχέδιο αποστράγγισης των υγροτόπων, κατά την εποχή που η περιοχή βρισκόταν ήταν υπό σοβιετική διοίκηση.[5]

Πυρηνική καταστροφή του Τσερνομπίλ Επεξεργασία

Το 1986, η περιοχή έγινε παγκοσμίως γνωστή λόγω τουπυρηνικού ατυχήματος του Τσερνομπίλ. Ωστόσο, Οι βαλτότοποι δεν πρέπει να συγχέονται με την πόλη φάντασμα Πρίπιατ. Αυτή η κοινότητα στη ζώνη αποκλεισμού του Τσερνομπίλ βρίσκεται 356 χλμ. ανατολικά-νοτιοανατολικά του γεωγραφικού κέντρου της περιοχής των βαλτότοπων Πινσκ.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Pripet Marshes Encyclopædia Britannica
  2. Wetlands Under Threat. World Wide Fund For Nature Living Waters Campaign. Issues Brief 1, p. 1
  3. Blackbourn, David, (2006). The Conquest of Nature: Water, Landscape and the Making of Modern Germany. Jonathan Cape.
  4. Theodor Poesche: The Aryans: A contribution to historical anthropology, 1878 (p. 68) - German original
  5. Karakov, G. (George), 1952 plan for the draining of the Pripet Marshes. New York, N.Y. : Research Program on the U.S.S.R., 1953 (OCoLC)623960881.