Βασίλειο της Αιγύπτου

πρώην κράτος

Βασίλειο της Αιγύπτου (αραβικά: المملكة المصرية‎‎, αιγυπτιακά αραβικά: المملكه المصريه‎‎, El-Mamlaka l-Maṣreyya) ονομαζόταν το de jure ανεξάρτητο αιγυπτιακό κράτος που ιδρύθηκε υπό τη δυναστεία του Μεχμέτ Αλή το 1922, έπειτα από τη μονομερή διακήρυξη ανεξαρτησίας της Αιγύπτου από το Ηνωμένο Βασίλειο. Μέχρι την αγγλοαιγυπτιακή συνθήκη του 1936, το Βασίλειο ήταν μόνο τυπικά και όχι ουσιαστικά ανεξάρτητο, αφού οι Βρετανοί διατηρούσαν τον έλεγχο των εξωτερικών σχέσεων, των επικοινωνιών, του στρατού και του αγγλοαιγυπτιακού Σουδάν. Μεταξύ του 1936 και του 1952, οι Βρετανοί συνέχισαν να διατηρούν στρατιωτική παρουσία και πολιτικούς συμβούλους, σε μικρότερο βαθμό.

Βασίλειο της Αιγύπτου
28  Φεβρουαρίου 192218  Ιουνίου 1953

Σημαία

Έμβλημα
ΠρωτεύουσαΚάιρο
Ίδρυση28  Φεβρουαρίου 1922
ΓλώσσεςΑραβικά
Πολίτευμασυνταγματική μοναρχία και κοινοβουλευτική δημοκρατία
Έκταση3.418.400 km²
Γεωγραφικές συντεταγμένες30°3′0″N 31°13′0″E
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το νομικό καθεστώς της Αιγύπτου ήταν εξαιρετικά περίπλοκο, λόγω της de facto απόσχισης της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1805, της κατοχής της από τη Βρετανία το 1882 και της μετατροπής της σε σουλτανάτο και βρετανικό προτεκτοράτο το 1914. Σύμφωνα με τη μεταβολή του καθεστώτος από σουλτανάτο σε βασίλειο, ο σουλτάνος της Αιγύπτου, Φουάντ Α΄, πήρε τον τίτλο του βασιλιά.[1] Η κυριαρχία του βασιλείου υπονομευόταν από αυστηρούς περιορισμούς που επέβαλαν οι Βρετανοί, οι οποίοι διατήρησαν τεράστιο έλεγχο στις αιγυπτιακές υποθέσεις και τα στρατεύματά τους συνέχισαν να διατηρούνται στη χώρα. Από τη σύσταση του βασιλείου, το Σουδάν ήταν επίσημα ενωμένο με την Αίγυπτο. Ωστόσο, η πραγματική αιγυπτιακή εξουσία στο Σουδάν ήταν ελάχιστη λόγω του ρόλου της Βρετανίας ως κυρίαρχης δύναμης στο αγγλοαιγυπτιακό Σουδάν.

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Φουάντ, η μοναρχία αγωνίστηκε ενάντια στο κόμμα Βαφντ, μια εθνικιστική πολιτική οργάνωση ευρείας βάσης που αντιτάχθηκε σθεναρά στην βρετανική κυριαρχία και στους ίδιους τους Βρετανούς, οι οποίοι ήταν αποφασισμένοι να διατηρήσουν τον έλεγχο της διώρυγας του Σουέζ. Άλλες πολιτικές δυνάμεις που αναδύθηκαν σε αυτή την περίοδο περιλάμβαναν το Κομμουνιστικό Κόμμα (1925) και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα (1928), που τελικά κατέστη ισχυρή πολιτική και θρησκευτική δύναμη. Ο βασιλιάς Φουάντ πέθανε το 1936 και ο Φαρούκ τον διαδέχθηκε στο θρόνο σε ηλικία δεκαέξι ετών. Εκνευρισμένος από την πρόσφατη εισβολή στην Αβυσσίνια, υπέγραψε την αγγλοαιγυπτιακή συνθήκη, απαιτώντας από τη Βρετανία να αποσύρει όλα τα στρατεύματα από την Αίγυπτο, εκτός από τη ζώνη του καναλιού του Σουέζ (που συμφωνήθηκε να εκκενωθεί το 1949).

Το βασίλειο μαστιζόταν από τη διαφθορά και οι πολίτες το θεωρούσαν μαριονέτα των Βρετανών. Αυτό, σε συνδυασμό με την ήττα στον πόλεμο της Παλαιστίνης του 1948–1949, οδήγησε στην αιγυπτιακή επανάσταση του 1952 από το Κίνημα Ελεύθερων Αξιωματικών. Ο Φαρούκ παραιτήθηκε υπέρ του γιού του Φουάντ Β΄. Το 1953 η μοναρχία καταργήθηκε επισήμως και ιδρύθηκε η Δημοκρατία της Αιγύπτου. Το νομικό καθεστώς του Σουδάν επιλύθηκε μόλις το 1954, όταν η Αίγυπτος και η Βρετανία συμφώνησαν ότι θα έπρεπε να της αναγνωριστεί η ανεξαρτησία το 1956.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Michael T. Thornhill, "Informal Empire, Independent Egypt and the Accession of King Farouk." Journal of Imperial and Commonwealth History 38#2 (2010): 279-302.

Επιπλέον ανάγνωση

Επεξεργασία