Βασίλειο της Πολωνίας (1025–1385)

Το Βασίλειο της Πολωνίας (πολωνικά: Królestwo Polskie, προφέρεται: [kruˈlɛstfɔ ˈpɔlskʲɛ], λατινικά: Regnum Poloniae) ήταν το πολωνικό κράτος από τη στέψη του πρώτου βασιλιά, Μπολέσλαφ Α΄ τον Γενναίο το 1025,[1] μέχρι την ένωση με τη Λιθουανία και τη βασιλεία της δυναστείας των Γιαγκελλόνων το1385.[2]

Βασίλειο της Πολωνίας (1025-1385)
18  Απριλίου 102514  Αυγούστου 1385

Σημαία

Έμβλημα
ΧώραΒασίλειο της Πολωνίας (1025-1385)
ΠρωτεύουσαΓκνιέζνο
Γλώσσεςλατινική γλώσσα
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία

Πρώιμη ιστορία Επεξεργασία

 
Στέψη του Πρώτου Βασιλιά, του Γιαν Ματέικο όπου απεικονίζει τη στέψη του Μπολέσλαφ Α΄ του Γενναίου

Η βάση για την ανάπτυξη ενός πολωνικού κράτους δημιουργήθηκε από τον οίκο των Πιαστ, που ήταν διαπρεπής από το 10ο αιώνα. Η μετατροπή του Δούκα Μιέσκο προς τον Χριστιανισμό άνοιξε το δρόμο για την Πολωνία να γίνει μέλος της οικογένειας των Χριστιανικών βασιλείων. Σε 1000, κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου του Γκνιέζνο, η Πολωνία αναγνωρίστηκε ως κράτος από την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τον Πάπα. Το 1025, ο Δούκας Μπολέσλαφ Α΄ ο Γενναίος στέφθηκε Βασιλιάς της Πολωνίας, που σηματοδοτεί την ημερομηνία έναρξης για ένα πολωνικό Βασίλειο, αν και για πολλά χρόνια οι Πολωνοί δεν κυβερνιόνταν από βασιλείς αλλά από δούκες.

Ο Βασιλιάς κυβέρνησε τη χώρα με δική του ευθύνη αλλά αναμενόταν να σεβαστεί τα παραδοσιακά έθιμα του λαού. Η διαδοχή στην βασιλεία δεν περιοριζόταν νομικά από το δικαίωμα του πρωτότοκου. Όλοι οι γιοι του Βασιλιά ή Δούκα είχαν τα ίδια κληρονομικά δικαιώματα, και ότι κατά κάποιο τρόπο αποδεικνυόταν ότι ο ισχυρότερος θα τον διαδεχόταν στο θρόνο.

Περίοδος κατακερματισμού Επεξεργασία

Ο Δούκας Μπολέσλαφ Γ΄ ο Στραβόστομος, ο οποίος βασίλευσε από το 1102 έως το 1138, προσπάθησε να θέσει τέρμα στις επαναλαμβανόμενες διαμάχες μεταξύ διαφόρων εναγόντων με τη ρύθμιση της κυβέρνησης της Πολωνίας σε μια πιο επίσημη βάση. Στη διαθήκη του, μοίρασε τη γη σε πέντε Δουκάτα και τα μοίρασε μεταξύ τους γιους του.

Για να διασφαλίσει την ενότητα, ίδρυσε την ανώτερη αρχή, η οποία δήλωνε ότι το μεγαλύτερο μέλος της δυναστείας θα πρέπει να είναι Υψηλός Δούκας και να έχει υπέρτατη δύναμη πάνω από τους άλλους Ηγεμόνες. Εκτός από το Δουκάτο, ο Υψηλός Δούκας κληρονομούσε πάνω από το ανώτερο μέρος, μια τεράστια λωρίδα γης που διασχίζει από βορρά προς νότο τη μέση Πολωνίας, με τη Κρακοβία ως η κύρια πόλη. Τα προνόμια του Υψηλού Δούκα επίσης περιείχαν επίσης τον έλεγχο της Πομερανίας, ενός φέουδου της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

 
Εκκλησίες στην Πολωνία, από το 12ο–13ο αιώνα.

Ενώ το ανώτερο μέρος πάντα έπεφτε στο μέλος της Δυναστείας που έτυχε να είναι ανώτερο, τα άλλα τέσσερα Δουκάτα ήταν κληρονομικά, με το συνήθη τρόπο μεταξύ των απογόνων των γιων του Μπολέσλαφ. Οι διατάξεις αυτές σύντομα έσπασαν, με τους διάφορους Ηγεμόνες να προσπαθούν να κερδίσουν τη θέση του Υψηλού Δούκα για τον εαυτό τους, ανεξάρτητα από την πραγματική προϋπηρεσία. Οι διατάξεις, με σκοπό να εξασφαλίσουν τη ενότητα κατακερμάτισαν ακόμα περισσότερο τη χώρα και οδήγησε σε μείωση των μοναρχικών εξουσιών. Η Πολωνία ήρθε ακόμη και κάτω από την επίδραση των Πρεμυσλιδών βασιλέων της Βοημίας, των οποίων η δυναστεία αποχώρησε πριν προλάβει να αποκτήσει μια σταθερή βάση στην Πολωνία.

Η προσχώρηση του δούκα των Πιαστ Λαδισλάου Α΄ του Βραχύ έληξε την πάλη για την εξουσία μεταξύ της πολωνικής αριστοκρατίας. Ένωσε τα διάφορα πριγκιπάτα του Βασιλείου της Πολωνίας, και το 1320 στέφθηκε Βασιλιάς. Ο γιος του, Καζίμιρ Γ΄ ο Μέγας, ενίσχυσε σημαντικά το πολωνικό κράτος, τόσο σε ξένες όσο και σε εγχώριες υποθέσεις.

Δυναστική αλλαγή και την ένωση με τη Λιθουανία Επεξεργασία

Ο Καζίμιρ ήταν το τελευταίο αρσενικό μέλος της δυναστείας των Πιαστ και τον διαδέχτηκε ο ανιψιός του, ο Λουδοβίκος Α΄ της Ουγγαρίας της δυναστείας των Καπετιδών-Ανζού. Η έξαρση της μοναρχίας συνεχίστηκε υπό τον Λουδοβίκο, κατά τη διάρκεια της ένωσης της Ουγγαρίας και της Πολωνίας.

Καθώς ο Λουδοβίκος δεν είχε γιο, η κόρη του Γιαντβίγκα έγινε η διάδοχος της πολωνικής μοναρχίας. Σύμφωνα με τους όρους της Ένωσης του Κρέβο, παντρεύτηκε το Γιογκάιλα, τον Μεγάλο Δούκα της Λιθουανίας, ο οποίος ασπάστηκε τον Χριστιανισμό. Αυτός ο γάμος δημιούργησε όχι μόνο μια δυναστική ένωση ανάμεσα σε Πολωνία και Λιθουανία, αλλά επίσης είχε ως αποτέλεσμα της κοινής πορείας για τις δύο χώρες για τους επόμενους τέσσερις αιώνες.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

 
Εραλδική ιππασίας του βασιλιά Βλαδίσλαου Γ΄ της Πολωνίας στο «Ιππασικό οικόσημο του Χρυσόμαλλου Δέρατος» 1433-1435. Συλλογή της Βιβλιοθήκης του Αρσενάλ.
  • Το Gaude Mater Polonia ήταν ο δεύτερος εθνικός ύμνος της χώρας, αλλά ο Μπογκουροντζίτσα ήταν ακόμα ο κύριος εθνικός ύμνος. Το Gaude Mater Polonia δημιουργήθηκε τον 13ο ή τον 14ο αιώνα.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. McKitterick, Rosamond (1995). The New Cambridge Medieval History (στα Αγγλικά). Cambridge University Press. σελ. 244. ISBN 9780521414104. 
  2. DK Eyewitness Travel Guide: Poland (στα Αγγλικά). Dorling Kindersley Limited. 3 Μαΐου 2010. σελ. 40. ISBN 9781405356121.