Βαχράμ Αλαζάν

Αρμένιος λογοτέχνης

Ο Βαχράμ Αλαζάν (αρμενικά: Վահրամ Ալազան και ρωσικά: Ваграм Мартиросович Габузян «Βαγκράμ Μαρτιροσόβιτς Γκαμπουζιάν»[3], γεννημένος ως Βαχράμ Γκαμπουζιάν, Βαν, Οθωμανική Αυτοκρατορία, 6 Μαΐου 1903 - Γερεβάν, Σοβιετική Ένωση, 17 Μαΐου 1966) ήταν Αρμένιος λογοτέχνης του 20ού αιώνα που άκμασε κατά τη σοβιετική περίοδο.

Βαχράμ Αλαζάν
Πλάκα αφιερωμένη στον Αλαζάν (Γερεβάν)
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Վահրամ Ալազան (Αρμενικά)
Γέννηση6ιουλ. / 19  Μαΐου 1903γρηγ.[1][2]
Βαν[1]
Θάνατος17  Μαΐου 1966[1][2]
Γερεβάν[1]
ΚατοικίαΓερεβάν (από 1914)[1]
ΕθνικότηταΑρμένιοι[1][2]
ΨευδώνυμοԱլազան
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςAρμενικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[1][2]
συνεισφέρων συντάκτης
δημόσιο πρόσωπο[1]
ΕργοδότηςGrakan tert[1]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςτάγμα του Παράσημου της Τιμής (27  Ιουνίου 1956)

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε τον Μάιο[3] του 1903 ως Βαχράμ Γκαμπουζιάν στην πόλη Βαν της σημερινής Τουρκίας - η οποία την εποχή της γέννησής του υπαγόταν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία - και ήταν γιος βιοτέχνη[3]. Το 1915 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη γενέτειρά του εξαιτίας της εφαρμοζόμενης γενοκτονίας εις βάρος του τοπικού αρμενικού πληθυσμού[4] και ακολούθως εγκαταστάθηκε στο Γερεβάν[3]. Σε νεαρή ηλικία εργάστηκε σε τσαγκάρικο και τυπογραφείο[5].

Ο Αλαζάν εμφανίστηκε στα γράμματα το 1921 και το επόμενο έτος εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή υπό τον τίτλο «Το παιχνίδι του καλοκαιριού», καθώς και τα «Τραγούδια της παράταξης και των νικών»[3]. Παράλληλα, από το 1922 ήταν συντάκτης στην περιοδική έκδοση Tpagrakan banvor. To 1923 ανέλαβε την προεδρία του «Συνδέσμου Προλεταρίων Συγγραφέων» της ΣΣΔ Αρμενίας (διατηρήθηκε σε αυτή τη θέση για εννιά χρόνια), ενώ από το 1932 μέχρι το 1936 ήταν πρόεδρος της Ένωσης Συγγραφέων Αρμενίας[4]. Ωστόσο, κατά την περίοδο των σταλινικών διώξεων της δεκαετίας του 1930 που έμειναν γνωστές ως Μεγάλη Εκκαθάριση ή Μεγάλος Τρόμος, ο Αλαζάν από κοινού με άλλους Αρμένιους λογοτέχνες (μεταξύ αυτών οι Γκουργκέν Μαχάρι, Βαχάν Τοτοβέντς, Άξελ Μπακούντς και Μκρτιτς Αρμέν[6][7]) διώχθηκε από τις σοβιετικές αρχές κατηγορούμενος για τροτσκισμό και αστικό εθνικισμό[6]. Αποτέλεσμα αυτών ήταν να συλληφθεί το 1936 και να εξοριστεί στη Σιβηρία[6][8]. Επέζησε των διώξεων και επέστρεψε στο Γερεβάν[6] όπου έζησε μέχρι τον θάνατό του, ενώ κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν κατάκοιτος εξαιτίας ενός σοβαρού εγκεφαλικού επεισοδίου[8] που υπέστη το 1955. Απεβίωσε στις 17 Μαΐου του 1966.

Η λογοτεχνική παραγωγή του Αλαζάν αποτελείται από ποιήματα, μυθιστορήματα, νουβέλες κλπ, ενώ κεντρικό ρόλο διαδραματίζουν οι αναφορές στην περίοδο της εξορίας του[4]. Χαρακτηριστικά έργα του είναι «Ο εξηκοστός ορίζοντας» (1934), «Η καρδιά του ποιητή» (1954), το «Άστρο του Βορρά» (1958), οι «Αναμνήσεις» κ.ά[4][5]. Βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε γλώσσες όπως τα ρωσικά[3], τα ουκρανικά, τα γεωργιανά, τα αζερικά κλπ[5].

Όσον αφορά την προσωπική του ζωή, ο Αλαζάν ήταν παντρεμένος με τη Μαρό Μουρατιάν (1908-1974), η οποία ήταν επίσης επιζήσασα της Γενοκτονίας των Αρμενίων, αποκτώντας μαζί της μια κόρη[8].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 (Aρμενικά) Armenian Concise Encyclopedia. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1990.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. 2ος. Αθήνα: Εκδοτική Εταιρεία Ακάδημος. 1978. σελ. 49-50. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Bardakjian, Kevork B., επιμ. (2000). A Reference Guide to Modern Armenian Literature, 1500-1920. With an Introductory History. Detroit: Wayne State University Press. σελ. 270. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «АЛАЗА́Н, Ваграм». feb-web.ru (στα Ρωσικά). Краткая литературная энциклопедия (КЛЭ). Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2021. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Matossian, Mary Allerton Kilbourne (1962). The Impact of Soviet Policies in Armenia. Leiden: E. J. Brill. σελ. 142, 201. 
  7. Nichanian, Marc (2002). Writers of Disaster. Armenian Literature in the Twentieth Century. Volume One. The National Revolution. Princeton and London: Gomidas Institute. σελ. 2. 
  8. 8,0 8,1 8,2 Haroyan, Arpine (15 Ιουλίου 2017). «From the Forgotten Pages of History: The Tragedy of Maro Alazan». evnreport.com (στα Αγγλικά). EVN Report. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2021. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  • «АЛАЗА́Н, Ваграм». feb-web.ru (στα Ρωσικά). Краткая литературная энциклопедия (КЛЭ). Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2021.