Βικιπαίδεια:Απαιτείται ικανότητα

Η Βικιπαίδεια είναι ένας μεγάλος χώρος, με πολλούς συντάκτες, όλοι με τις δικές τους απόψεις για το πώς να κάνουμε πράγματα. Φαίνεται περίεργο ότι είμαστε σε θέση να εργαστούμε από κοινού λειτουργικά, αλλά κατά κάποιο τρόπο αυτό είναι ό, τι συμβαίνει συνήθως.

Μία από τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές της Βικιπαίδειας μας που διευκολύνει αυτό είναι να υποθέτουμε καλή πίστη. Είναι μια καλή συμβουλή, θυμίζοντάς μας ότι όταν διαφωνούμε, όλοι οι εμπλεκόμενοι (συνήθως) προσπαθούν να κάνουν ό, τι νομίζουν ότι είναι το καλύτερο. Σίγουρα, έχουμε ανθρώπους που βλάπτουν σκόπιμα το εγχείρημα, αλλά είναι συνήθως αρκετά εύκολο να αντιμετωπιστούν. Μπορούν να αποκλειστούν από την επεξεργασία, όταν απαιτείται, με λίγο κόπο και γενικά χωρίς αμφισβήτηση.

Όταν, όμως, βλέπουμε συχνά μεγάλες διαμάχες, είναι με συντάκτες που γίνονται ακούσια και συχνά εν αγνοία τους διαταρακτικοί, ενώ προσπαθούν να βοηθήσουν. Αυτό είναι που βλέπουμε μερικές φορές ως παρενέργεια της (γενικά αρκετά χρήσιμης) έννοιας της υπόθεσης καλής πίστης. Πολλοί συντάκτες έχουν επικεντρωθεί τόσο πολύ σε αυτό το δόγμα που έχουν φτάσει να πιστεύουν ότι η καλή πίστη είναι το μόνο που απαιτείται για να είναι χρήσιμη μια συμβολή. Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει καθόλου. Η ικανότητα ή επάρκεια απαιτείται, επίσης. Ένα χάος που δημιουργήθηκε σε μια ειλικρινή προσπάθεια κάποιου να βοηθήσει, παραμένει χάος.

Προφανώς, κάθε συντάκτης δεν είναι σε θέση να κάνει ορισμένους τύπους επεξεργασιών σε συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα, γι' αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ή να ανακαλύψουμε τους περιορισμούς μας.

Αντίθετα με την καλή πίστη

Η υπόθεση ότι οι άνθρωποι προσπαθούν να βοηθήσουν φαίνεται ασήμαντη, αλλά αν κάποιος δεν είναι σε θέση να βοηθήσει ή να είναι μερικές φορές χρήσιμος, αλλά σε άλλες στιγμές προκαλεί αναστάτωση, οι επεξεργασίες του μπορεί να προκαλέσουν μια καθαρή ζημία στο εγχείρημα. Ο παροιμιώδης ταύρος σε υαλοπωλείο θα μπορούσε να έχει καλές προθέσεις, αλλά είναι σαφώς κακός για την επιχείρηση. Πρέπει πάντα να εκτιμούμε το εγχείρημα στο σύνολό του περισσότερο από ό, τι εκτιμούμε τις συνεισφορές του κάθε επιμέρους συντάκτη.

Έτσι, την επόμενη φορά που δημοσιεύσει κάποιος σε ένα σημειωματάριο λέγοντας «Ο χρήστης Παράδειγμα προκαλεί προβλήματα, εδώ είναι τα diffs για απόδειξη» ή «ο διαταρακτικός συντάκτης ζητά αναίρεση φραγής» να σκεφτείτε διπλά πριν «υποθέσετε καλή πίστη». Το άτομο που κάνει την καταγγελία πιθανώς ήδη υποθέτει καλή πίστη, και οι ίδιοι ανησυχούν για την έλλειψη ικανότητας, και όχι την έλλειψη καλής πίστης. Τόσο η επάρκεια και όσο και η καλή πίστη απαιτούνται για να επεξεργαστείτε χρήσιμα. Εάν ένας συντάκτης έχει ήδη αποδείξει ανικανότητα που προκαλεί αναστάτωση, κανένα ποσό καλής πίστης δεν μπορεί να διορθώσει το πρόβλημα που προκύπτει από την έλλειψη επάρκειας του συντάκτη.

Τι σημαίνει «απαιτείται ικανότητα» ;

• απαιτείται η ικανότητα να διαβάζει και να γράφει σωστά την ελληνική γλώσσα σε σημείο που να μπορεί να συντάσσει (ή να μεταφράζει) κατανοητά για το μέσο αναγνώστη κείμενα αλλά και να μπορεί να διατυπώνει τις ιδέες του με σαφήνεια όταν συνεργάζεται/συνομιλεί με άλλους χρήστες.
• απαιτείται η ικανότητα ανάγνωσης των πηγών που παραθέτει και η αξιολόγησή της αξιοπιστίας τους. Όλοι οι χρήστες πρέπει να εξοικειωθούν με την αξιολόγηση των πηγών ώστε να είναι σε θέση να αξιολογήσουν σωστά πότε μια πηγή μπορεί να χρησιμοποιηθεί και πότε όχι.
• απαιτείται η ικανότητα της επικοινωνίας με άλλους συντάκτες όταν αυτό είναι απαραίτητο καθώς και η αποδοχή της συναίνεσης ως τρόπου με τον οποίο παίρνονται οι αποφάσεις στη Βικιπαίδεια.
• απαιτείται η ικανότητα να αντιλαμβάνονται τις δική τους προσωπική άγνοια ή αδυναμία και να αποφεύγουν να ασχολούνται με θέματα που η δική τους έλλειψη γνώσης θα προκαλέσει λάθη, που θα αναγκάσουν άλλους χρήστες να διορθώσουν.

Τι δεν σημαίνει «απαιτείται ικανότητα» ;

• Δεν σημαίνει «πες την σε κάποιον μόλις κάνει λάθος». Θα πρέπει να αφήσουμε λίγο περιθώριο στους συντάκτες (ιδιαίτερα τους νέους) και να τους βοηθήσουμε να κατανοήσουν πώς να συνεισφέρουν σωστά. Τα λάθη είναι ένα αναπόφευκτο μέρος της διαδικασίας wiki.
• Δεν σημαίνει ότι απαιτείται τελειότητα. Τα λήμματα μπορούν να βελτιωθούν με μικρά βήματα, αντί να γίνουν τέλεια με μια την μία. Οι μικρές βελτιώσεις είναι το ψωμοτύρι μας.
• Δεν σημαίνει ότι κάποιος πρέπει να είναι φυσικός ομιλητής της ελληνικής γλώσσας. Δεν υπάρχει προσδοκία οι συντάκτες να έχουν υψηλές γλωσσικές δεξιότητες. Μικρά ορθογραφικά και γραμματικά λάθη μπορούν να διορθωθούν από άλλους. Εάν τα κακά ελληνικά εμποδίζουν έναν συντάκτη να γράψει κατανοητό κείμενο απευθείας σε λήμματα, μπορεί να δημοσιεύσει ένα αίτημα επεξεργασίας στη σελίδα συζήτησης του λήμματος.
  • Ένας συντάκτης με ελληνικά μεσαίου επιπέδου μπορεί να λειτουργεί πολύ καλά στους τομείς συντήρησης.
• Δεν σημαίνει ότι πρέπει να αγνοούμε τους ανθρώπους και να μην προσπαθούμε να βοηθήσουμε στη βελτίωση των ικανοτήτων τους.
• Δεν σημαίνει ότι πρέπει να χαρακτηρίζουμε τους ανθρώπους ως ανίκανους. Το να αποκαλείς κάποιον ανίκανο είναι προσωπική επίθεση και δεν βοηθάει. Να αναφέρεστε πάντα στις συνεισφορές και όχι στον συνεισφέροντα και βρείτε τρόπους να διατυπώσετε πράγματα που δεν βάζουν τους ανθρώπους σε άμυνα ή δεν επιτίθενται στον χαρακτήρα ή το άτομό τους.
• Δεν σημαίνει ότι η πολιτική ευγένειας της Βικιπαίδειας δεν ισχύει όταν μιλάμε σε ανθρώπους για την απαιτούμενη ικανότητα. Τα αγενή και μη ευγενικά σχόλια είναι αποθαρρυντικά και μπορεί να δημιουργήσουν ψυχολογικούς φραγμούς ενάντια στην αναγνώριση των λαθών κάποιου ή στη βελτίωση των δεξιοτήτων του.

Απόκριση σε υποψία έλλειψης ικανότητας

Κάποιος πρέπει να προσέχει όταν ανταποκρίνεται στην αντιληπτή έλλειψη ικανότητας από τους άλλους. Έχετε υπόψη σας τι είναι και τι δεν είναι η ανικανότητα. Ανικανότητα δεν είναι έλλειψη γνώσης. Η ανταπόκριση σε ζητήματα ικανοτήτων απαιτεί προσοχή και κατανόηση του ιστορικού μιας κατάστασης.

• Γλωσσικά ζητήματα: Η κακή χρήση της ελληνικής γλώσσας μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ικανότητας. Συχνά, οι άνθρωποι μπορεί να μην γνωρίζουν ότι μπορεί να υπάρχει μια Βικιπαίδεια στη μητρική τους γλώσσα, όπου θα μπορούσαν να συνεισφέρουν πιο αποτελεσματικά και όπου χρειάζονται οι συνεισφορές τους. Εάν τα προβλήματα φαίνεται να προκύπτουν από ένα γλωσσικό εμπόδιο, σκεφτείτε να κατευθύνετε τον χρήστη στη Βικιπαίδεια στη μητρική του γλώσσα.
• Επαναλαμβανόμενα λάθη: Εάν ένας χρήστης κάνει επαναλαμβανόμενα λάθη, επαληθεύστε εάν ο χρήστης έχει λάβει συμβουλές ή οδηγίες για το πώς να κάνει τα πράγματα σωστά. Οι περισσότεροι χρήστες θέλουν να συνεισφέρουν παραγωγικά αλλά απλώς μπορεί να μην ξέρουν πώς να το κάνουν. Εάν φαίνεται ότι κανείς δεν έχει εξηγήσει ένα πρόβλημα στις επεξεργασίες τους, αυτό θα πρέπει να είναι πάντα το πρώτο βήμα. Υπάρχουν δύο τρόποι για να εξηγηθούν τα λάθη, (α) η άμεση εξήγηση και (β) δείχνοντας τον καλύτερο τρόπο . Σε κάθε περίπτωση, χρησιμοποιήστε τη σελίδα συζήτησής τους για να συστηθήτε, να παρέχετε diffs κατά την εξήγηση των προβλημάτων και να τους κατευθύνετε σε περαιτέρω αναγνώσεις ή σε σελίδες όπως η Βικιπαίδεια:Αγορά ή η Βικιπαίδεια:Βοήθεια χρηστών. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, αυτό θα είναι αρκετό και δεν θα χρειαστούν περαιτέρω ενέργειες.
• Καταγγελία ανικανότητας: Γενικά δεν συνιστάται να αποκαλείτε ένα άτομο «ανίκανο» ή την επεξεργασία του «ανίκανη». Ενώ συνιστάται να είστε ευθείς και άμεσοι με τα προβλήματα, είναι δυνατόν να είστε ευθείς χωρίς να προσβάλλετε. Το να λέτε στους ανθρώπους ότι η δουλειά τους δείχνει ανικανότητα, συχνά δεν βελτιώνει το έργο τους, χρησιμεύει μόνο για να τους βάλει σε άμυνα, καθιστώντας τους λιγότερο δεκτικούς στις οδηγίες.
• Όταν όλα τα άλλα αποτύχουν: Κυρώσεις όπως φραγές και αποκλεισμοί θεωρούνται πάντα η έσχατη λύση όπου όλοι οι άλλοι τρόποι διόρθωσης προβλημάτων έχουν δοκιμαστεί και έχουν αποτύχει. Προτού φέρετε ένα ζήτημα σε ένα σημειωματάριο ή σε άλλον παρόμοιο χώρο, θα πρέπει να έχετε εξαντλήσει όλες τις εύλογες προσπάθειες επικοινωνίας με τον χρήστη και να διορθώσετε τη συμπεριφορά του. Χρησιμοποιήστε τη σελίδα συζήτησής τους, εξηγήστε τους πράγματα και δείξτε πώς να κάνετε τα πράγματα σωστά. Ωστόσο, σε σπάνιες περιπτώσεις, αφού έχει καθιερωθεί καλά ένα μοτίβο συμπεριφοράς και ο χρήστης δείχνει ότι είναι απίθανο να κάνει σωστά τα πράγματα, ο αποκλεισμός, η απαγόρευση θεμάτων ή ο πλήρης αποκλεισμός μπορεί να είναι οι μόνες λύσεις που ελαχιστοποιούν την αναστάτωση στην εγκυκλοπαίδεια.

Δείτε επίσης

• Φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ είναι γνωστική διαταραχή στην οποία άτομα εκτιμούν εσφαλμένα ότι οι γνωστικές τους ικανότητες είναι υψηλότερες από ό,τι είναι πραγματικά