Το νησί της Κρήτης ανακηρύχθηκε επαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1646 μετά την κατάληψη του δυτικού μέρους του από τους Οθωμανούς κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Κρητικού Πολέμου. Οι Βενετοί διατήρησαν τον έλεγχο της πρωτεύουσας, του Ηρακλείου, μέχρι το 1669, όταν ο Φραντσέσκο Μοροζίνι παρέδωσε στους Οθωμανούς τα κλειδιά της πόλης. Τα θαλάσσια οχυρά της Σούδας, της Γραμβούσας και της Σπιναλόγκας παρέμειναν υπό ενετικό έλεγχο έως το 1715, όταν έπεσαν επίσης υπό οθωμανικό έλεγχο.

Εγιαλέτι της Κρήτης
1646–1864
Βιλαέτι της Κρήτης
1864–1898
ΧώραΟθωμανική Αυτοκρατορία
ΠρωτεύουσαΚάντια, Χανιά
Γεωγραφικές συντεταγμένες35°20′0″N 25°8′0″E

Η Κρήτη συμμετείχε στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 ωστόσο η τοπική αντίσταση καταπνίγηκε μετά από την παρέμβαση του Μεχμέτ Αλή Πασά. Το νησί παρέμεινε υπό αιγυπτιακό έλεγχο έως το 1840 όταν επανήλθε υπό πλήρη οθωμανική κατοχή. Μετά την Κρητική Επανάσταση του 1866-1869 και ιδιαίτερα την Σύμβαση της Χαλέπας το 1878 το νησί έλαβε ένα σημαντικό επίπεδο αυτονομίας ωστόσο οι οθωμανικές καταπατήσεις της αυτονομίας και οι έντονες επιθυμίες των Κρητικών για ένωση με το Βασίλειο της Ελλάδας οδήγησαν σε ξεσηκωμό των κρητικών το 1897 και στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Παρ'όλο που οι Οθωμανοί κέρδισαν τον πόλεμο, η Κρήτη αναγνωρίστηκε ως αυτόνομη πολιτεία το 1898 μετά από παρέμβαση ευρωπαϊκών δυνάμεων. Η Κρητική Πολιτεία ενώθηκε τελικά με την Ελλάδα μετά τους Βαλκανικούς πολέμους.

Χάρτης της Κρήτης το 1861. Οι Τούρκοι (Μουσουλμάνοι) με κόκκινο, οι Έλληνες με μπλε.

Διοικητικές διαιρέσεις Επεξεργασία

 
Διοικητικές διαιρέσεις της Κρήτης έως το 1827

Τα σαντζάκια του εγιαλετίου της Κρήτης το 17ο αιώνα:[1]

  • Σαντζάκι των Χανίων
  • Σαντζάκι του Ρεθύμνου
  • Σαντζάκι του Σέλινου

Τα σαντζάκια του βιλαετίου της Κρήτης το 1876:[2]

  • Σαντζάκι των Χανίων
  • Σαντζάκι του Ρεθύμνου
  • Σαντζάκι της Κάντιας
  • Σαντζάκι των Σφακιών
  • Σαντζάκι του Λασιθίου

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa in the ..., Volume 1, σ. 90, στα Google Books By Evliya Çelebi, Joseph von Hammer-Purgstall
  2. Pavet de Courteille, Abel (1876). État présent de l'empire ottoman (στα Γαλλικά). J. Dumaine. σελίδες 91–96. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία