Βιντσέντσο Α΄ Γκοντζάγκα

Ιταλός ευγενής, δούκας της Μάντοβας, δούκας του Μονφεράτου

O Βικέντιος Α΄, ιταλ. Vincenzo, (21 Σεπτεμβρίου 1562 - 9 Φεβρουαρίου 1612) από τον Οίκο των Γκοντζάγκα, ήταν δούκας της Μάντοβας και Δούκας του Μομφερράτου (1587 - 1612).

Βικέντιος Α΄
δούκας της Μάντουα & του Μομφερράτου
Περίοδος1587 - 1612
ΠροκάτοχοςΓουλιέλμος΄
ΔιάδοχοςΦραγκίσκος Δ΄
Γέννηση21 Σεπτεμβρίου 1562 (1562-09-21)
Μάντοβα
Θάνατος9 Φεβρουαρίου 1612 (49 ετών)
Μάντοβα
Τόπος ταφήςναός Αγ. Ανδρέα, Μάντοβα
ΣύζυγοςΜαργαρίτα Φαρνέζε
Ελεονώρα των Μεδίκων
ΕπίγονοιΦραγκίσκος Δ΄
Φερδινάνδος
Μαργαρίτα
Βικέντιος Β΄
Ελεονώρα
ΟίκοςΓκοντζάγκα
ΠατέραςΓουλιέλμος
ΜητέραΕλεονώρα των Αψβούργων
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Βιογραφία Επεξεργασία

Ήταν ο πρωτότοκος γιος του Γουλιέλμου δούκα της Μάντοβας και του Μονφεράτου και της Ελεονώρας των Αψβούργων, κόρης του Φερδινάνδου Α΄ αρχιδούκα της Αυστρίας και βασιλιά της Ουγγαρίας, Βοημίας & Γερμανίας.

Το 1587 απεβίωσε ο πατέρας του και τον διαδέχθηκε σε μια λαμπρή τελετή, όπου οι άρχοντες του δουκάτου του δήλωσαν την υποτέλειά τους. Έπειτα περιόδευσε στους δρόμους της πόλης.[1] Ήταν μεγάλος προστάτης των Τεχνών και των Επιστημών και μεταμόρφωσε τη Μάντοβα σε ένα ενεργό πολιτιστικό κέντρο. Σε αυτόν εργαζόταν ο ζωγράφος Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς και ο συνθέτης Κλαούντιο Μοντεβέρντι. Από το 1590 ο Μοντεβέρντι έπαιζε βιόλα και έψελνε στο παρεκκλήσιο του Βικέντιου Α΄ και όταν το 1602 απεβίωσε ο Μπενεντέτο Παλαβιτσίνο, ο δούκας τον διόρισε Διευθυντή Μουσικής. Ο Βικέντιος Α΄ ήταν φίλος του ποιητή Τορκουάτο Τάσσο. Το 1589 στη Βερόνα εκδόθηκε ένα μικρό βιβλίο όπου ένας κωμικός, ως υπηρέτης του δούκα, φαντάζεται μία ιδανική αίθουσα τέχνης, όπου ο δούκας, μεγάλος συλλέκτης έργων, είναι η κυρίαρχη μορφή.[2]

Ο αστρονόμος Τζοβάνι Αντόνιο Ματζίνι ήταν εκπαιδευτής των γιων του Φραγκίσκου Δ΄ και Φερδινάνδου Α΄. Το έργο ζωής του Ματζίνι ήταν η δημιουργία ενός Γεωγραφικού Άτλαντα της Ιταλίας. Όταν ξεκίνησε η παραγωγή του το 1594 φάνηκε πόσο μεγάλο έργο ήταν· περιείχε χάρτες, ονοματολογία και ιστορικές σημειώσεις κάθε περιοχής. Ο δούκας τον βοήθησε φέρνοντάς του χάρτες από κάθε Ιταλικό κράτος και ο Μαντζίνι του το αφιέρωσε. Τελικά εκδόθηκε τρία έτη μετά που απεβίωσε ο Ματζίνι, το 1620 από το γιο του.

Το χειμώνα του 1603-1604 ο Γαλιλαίος Γαλιλέι επισκέφθηκε την Αυλή της Μάντοβας, με σκοπό να αποκτήσει θέση εκεί. Ο Βικέντιος Α΄ θα του πρόσφερε μισθό, αλλά δεν συμφώνησαν με τους όρους εργασίας. Ο δούκας του έδωσε πολύτιμα δώρα και ο Γαλιλαίος έφυγε. Οι σπάταλες συνήθειες του δούκα επέφεραν οικονομική, και συνακόλουθα πολιτισμική, παρακμή.

Φήμες έλεγαν ότι δεν ήταν ικανός να τεκνοποιήσει και ότι έστειλε μυστική αποστολή στο Νέο Κόσμο για να φέρουν ένα θρυλούμενο αφροδισιακό. Το 1588 ο εξάδελφός του Ροδόλφος Β΄ των Αψβούργων-Αυστρίας του χορήγησε το δικαίωμα να φέρει στο οικόσημό του έναν θυρεό της Αυστρίας[3]. Ο Βικέντιος Α΄ το 1608 ίδρυσε το Τάγμα του Σωτήρος ή του Υπερτίμου Αίματος, με την έγκριση του πάπα Παύλου Ε΄.[4]

Απεβίωσε το 1612 και τον διαδέχθηκαν οι γιοί του: πρώτα ο Φραγκίσκος Δ΄, που δεν είχε άρρενες απογόνους, έτσι τον διαδέχθηκε ο Φερδινάνδος που δεν είχε επιζήσαντα τέκνα και τέλος ο Βικέντιος Β΄, που δεν είχε νόμιμα τέκνα.

Οικογένεια Επεξεργασία

Πρώτα το 1581 νυμφεύτηκε τη Μαργαρίτα Φαρνέζε, κόρη του Αλεξάνδρου Φαρνέζε, δούκα της Πάρμας· δεν αποκτούσαν απογόνους και διαζεύχτηκαν.

Το 1584 έκανε δεύτερο γάμο με την Ελεονώρα των Μεδίκων, κόρη του Φραγκίσκου Α΄ μεγάλου δούκα της Τοσκάνης και είχε τέκνα:[5]

  • Φραγκίσκος Δ΄ 1586-1612, δούκας της Μάντοβας και του Μομφερράτου.
  • Φερδινάνδος 1587-1626, δούκας της Μάντοβας και του Μομφερράτου.
  • Μαργαρίτα 1591-1632, παντρεύτηκε τον Ερρίκο Β΄ δούκα της Λωρραίνης.
  • Βικέντιος Β΄ 1594-1627, δούκας της Μάντοβας και του Μομφερράτου.
  • Ελεονώρα 1598-1655, παντρεύτηκε τον Φερδινάνδο Β΄ των Αψβούργων, αρχιδούκα της Αυστρίας, βασιλιά της Ουγγαρίας, Βοημίας και Γερμανίας.[6]
  • Γουλιέλμος-Δομίνικος 1589-1591, απεβ. 2 ετών.

Είχε μερικά εκτός γάμου τέκνα, όπως από την ευγενή Αγνή Αργκότα, σύζυγο του Πρόσπερο ντελ Καρέτο:

  • (νόθος) Φραγκίσκος 1588-1673, επίσκιπος Νόλα.
  • (νόθος) Σίλβιο 1592-1612, ιππότης της Μάλτας, ποιητής της Αυλής και υπουργός του Φερδινάνδου-Καρόλου Γκοντζάγκα, δούκα της Μάντοβας και του Μονφεράτου, με το καθήκον να αποτρέψει τον Έρκολε Ματιόλι να πωλήσει το Μονφερά στον Λουδοβίκο ΙΔ΄.
  • (νόθη) Ελεανώρα, μοναχή.

Από την ευγενή Φελίσιτα Γκουεριέρι, κόρη του Τούλο Γκουεριέρι, υπεύθυνου του δωματίου του δούκα, είχε:[7]

  • (νόθη) Φραντσέσκα.

Πρόγονοι Επεξεργασία

Τιμές και Διακρίσεις Επεξεργασία

  • μέγας μάγιστρος του Τάγματος του Σωτήρος.
  • ιππότης του Τάγματος του Χρυσόμαλλου Δέρατος της Αυστρίας.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Cronaca universale della città di Mantova. Volume III». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2017. 
  2. LA CELESTE GALERIA. mostragonzaga.it
  3. ο Βικέντιος Α΄ ήταν απόγονος των Αψβούργων
  4. Heraldry in Pre-Unification Italy. heraldica.org
  5. Famiglie celebri di Italia. Gonzaga di Mantova
  6. Ο Φερδινάνδος Β΄ ήταν εξαδέλφος του Βικέντιου Α΄.
  7. Vincenzo Gonzaga e l'arte. Mantova celebra il suo Mecenate.

Πηγές Επεξεργασία

 
 
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Vincenzo Gonzaga, Duke of Mantua (έκδοση 762516190) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).
Βιντσέντσο Α΄ Γκοντζάγκα
Γέννηση: 21 Σεπτεμβρίου 1562 Θάνατος: 9 Φεβρουαρίου 1612
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Γουλιέλμος της Μάντουα
Δούκας του Μομφερράτου
 

1587 - 1612
Διάδοχος
Φραγκίσκος Δ΄ Γκοντζάγκα